A mundet Xi Jingping ‘ta fitojë’ Evropën?

Pesë vjet pas nisjes së turneut të tij të fundit evropian, presidenti kinez Xi Jinping do të kthehet në kontinent të dielën me një mision të ri: kontrollin e dëmeve.

Kur Xi shkeli për herë të fundit në kontinent, pikëpamjet evropiane të Pekinit – dhe peizazhi më i gjerë gjeopolitik – dukeshin në mënyrë dramatike të ndryshme.

Në vitin 2019, pandemia COVID-19 ende nuk e kishte goditur botën.

Rusia ishte ende shumë vite larg fillimit të pushtimit të saj në shkallë të plotë të Ukrainës.

Automjetet elektrike kineze nuk i kishin tejmbushur ende tregjet evropiane.

Dhe, në një shenjë të ndikimit ekonomik dhe gjeopolitik të Kinës në atë kohë, Italia sapo ishte bërë vendi i parë i G-7 që iu bashkua Iniciativës Brez dhe Rrugë (BRI).

Qëndrimet evropiane ndaj Kinës janë përkeqësuar ndjeshëm në vitet që pasuan, të nxitura nga thellimi i ndarjeve tregtare dhe zhgënjimeve mbi bashkëpunimin e zgjeruar ekonomik dhe ushtarak të Pekinit me Moskën në vazhdën e pushtimit të Ukrainës.

Me udhëtimin e ardhshëm të Xi – i cili përfshin ndalesa në Francë, Serbi dhe Hungari – lideri kinez shpreson të ndreqë lidhjet mbi luftën Rusi-Ukrainë dhe të zbehë shtytjen e Evropës për të “zhdukur rrezikun” nga vendi i tij.

“Xi dëshiron të menaxhojë dëmin që i është bërë marrëdhënies për shkak të pozicionit kinez në luftën ruse në Ukrainë”, tha Yun Sun, drejtoresha e programit të Kinës në Qendrën Stimson, e cila vuri në dukje se Franca, Serbia dhe Hungaria janë “tre vendet që janë ndoshta më pro Kinës” në Evropë.

“Kina dëshiron të ruajë afinitetin me Evropën”.

Vizita e liderit kinez vjen pas javëve të përshkallëzimit të tensioneve.

Kjo pasi zyrtarët evropianë kanë goditur spiunazhin e dyshuar dhe Bashkimi Evropian kërcënon të lëshojë tarifa të reja mbi praktikat e diskutueshme tregtare të Pekinit.

Vetëm në dy javët e fundit, autoritetet gjermane dhe britanike kanë akuzuar gjashtë persona të dyshuar për spiunazh për Kinën.

Brukseli ka miratuar gjithashtu një qëndrim gjithnjë e më konfrontues tregtar ndaj Kinës, me një mori hetimesh mbi subvencionet e mëdha kineze për automjetet elektrike, turbinat e erës dhe panelet diellore, si dhe prokurimin e pajisjeve mjekësore nga Pekini.

Me vizitën e Xi, Pekini po projekton një imazh më optimist.

Media shtetërore kineze i ka cilësuar vizitat shtetërore si mundësi për të “hapur kapituj të rinj solidariteti dhe bashkëpunimi” duke “injektuar një shtysë të re në lidhjet e vendit me Bashkimin Evropian”.

Dhe koha e çdo ndalese është gjithashtu simbolike: 2024 shënon 60 vjetorin e marrëdhënieve diplomatike të Kinës dhe Francës, si dhe 75 vjetorin e lidhjeve diplomatike të Pekinit me Hungarinë.

Me Serbinë, vizita e Xi në Beograd pritet të përkojë me 25-vjetorin e bombardimit të SHBA-ve ndaj ambasadës kineze në qytet.

Bombardimi, i cili ndodhi në mes të bombardimeve të NATO-s në Jugosllavi të vitit 1999 dhe që Washingtoni pretendon se ishte aksidental, vrau tre gazetarë kinezë dhe shkaktoi një stuhi diplomatike midis Pekinit dhe Washingtonit.

Megjithatë, mesazhi i Pekinit për solidaritet dhe bashkëpunim mund të mos rezonojë me liderët evropianë, të cilët janë bërë gjithnjë e më të kujdesshëm ndaj integrimit të thellë ekonomik që ka karakterizuar historikisht marrëdhëniet.

Ndërsa Evropa ka qenë prej kohësh e ndarë mbi mënyrën se si t’i përgjigjet më mirë Kinës, Brukseli dhe shumë liderë evropianë po tregojnë gjithnjë e më shumë një qëndrim më të ashpër ndaj Pekinit.

Udhëtimi i fundit i Xi në Evropë në vitin 2019 përfshinte një ceremoni për të festuar pjesëmarrjen e re të Italisë në BRI, një triumf i madh për nismën kryesore të politikës së jashtme të liderit kinez.

Megjithatë, Italia i ktheu shpinën BRI-së gushtin e kaluar, duke i dhënë një goditje poshtëruese ambicieve të Pekinit në kontinent dhe duke reflektuar se sa shumë qëndrime kanë ndryshuar ndërsa liderët rivlerësojnë lidhjet e tyre me Kinën.

Analistët thonë se Pekini ka të ngjarë të përpiqet të përfitojë nga interesat e ndryshme brenda Evropës, si dhe ndarjet midis liderëve evropianë dhe Washingtonit, i cili ka adoptuar një linjë shumë më të ashpër ndaj Kinës.

“Një nga qëllimet e Xi është të minojë llojin e frontit të bashkuar që evropianët dhe Shtetet e Bashkuara po përpiqeshin të ndërtonin, veçanërisht kur bëhet fjalë për luftën e Rusisë kundër Ukrainës”, tha Liana Fix, një eksperte në politikën evropiane në Këshillin mbi Marrëdhëniet me Jashtë”.

Kjo strategji është reflektuar në mediat shtetërore kineze, të cilat e kanë cilësuar administratën Biden si një ngatërrestare të etur për të çmontuar një marrëdhënie ndryshe produktive Evropë-Kinë.

Por a do të mbajë BE-ja anë mes Kinës dhe SHBA-ve?

Marrë nga “Foreing Policy”, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.