Pagat minimale nëpër Evropë: Nga 542 euro në Shqipëri, në 1 mijë e 883 në Gjermani

Përqindja e punëtorëve me pagë minimale është më e lartë se 10% në një sërë vendesh në të gjithë Evropën.

Euronews Business i ka hedhur një vështrim më të thellë të dhënave.

Ky vit shënon një hap të rëndësishëm drejt përmirësimit të kushteve të punës dhe të jetesës në vendet anëtare të BE-së, sepse direktiva e re e BE-së për pagat minimale duhet të hyjë në ligj deri më 15 nëntor të këtij viti.

Nuk ka pagë minimale në 5 vende të BE-së

22 nga 27 shtetet anëtare të BE-së kanë një pagë minimale kombëtare.

Danimarka, Italia, Austria, Finlanda dhe Suedia nuk e bëjnë këtë. Qipro prezantoi një në fillim të vitit të kaluar.

Midis 10 vendeve kandidate dhe atyre potenciale, tetë kanë një pagë minimale kombëtare.

Mali i Zi, Moldavia, Maqedonia e Veriut, Gjeorgjia, Shqipëria, Serbia, Turqia dhe Ukraina kanë të gjitha një, ndërsa Bosnja dhe Hercegovina dhe Kosova jo.

Vendet e Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë (EFTA) të Norvegjisë, Zvicrës dhe Islandës nuk kanë një pagë minimale kombëtare.

Kur paga minimale bruto është nën 1 mijë euro

Pagat minimale për vendet e BE-së ndryshojnë shumë, me pagat minimale mujore bruto që aktualisht variojnë nga 477 euro në Bullgari në 2,571 euro në muaj në Luksemburg.

Paga minimale është më shumë se 2 mijë euro në Luksemburg, Irlandë, Holandë dhe Gjermani, ndërsa shifra për Francën është 1 mijë e 767 euro dhe 1 mijë e 323 euro për Spanjën.

Paga minimale është nën 1 mijë euro në 14 nga 22 shtetet anëtare ku ka një pagë minimale kombëtare.

Shifra varion nga 360 euro në Maqedoninë e Veriut deri në 613 euro në Turqi midis vendeve kandidate dhe kandidate potenciale.

Bullgaria ka një pagë minimale më të ulët se Turqia, Serbia dhe Mali i Zi, të cilat të gjitha janë vende kandidate.

Variacionet janë më të vogla në PPS

Ndryshimet në pagat minimale janë dukshëm më të vogla në standardin e fuqisë blerëse (PPS), i cili ofron një krahasim më të drejtë.

PPS është një “njësi e monedhës artificiale” e përcaktuar nga Eurostat, bazuar në diferencat e nivelit të çmimeve midis vendeve.

Një njësi PPS mund të blejë teorikisht të njëjtën sasi mallrash dhe shërbimesh në çdo vend.

Paga minimale, e rregulluar për PPS, aktualisht varion nga 542 euro në Shqipëri në 1 mijë e 883 euro në Gjermani.

Përveç Gjermanisë, kjo shifër ishte mbi 1 mijë e 250 euro në Luksemburg, Holandë, Belgjikë, Francë, Irlandë, Poloni, Slloveni dhe Spanjë.

Çekia, Sllovakia, Estonia, Letonia dhe Bullgaria shënuan pagën minimale më të ulët në PSS midis vendeve të BE-së me një pagë minimale në PPS nën 1 mijë euro.

Disa vende kandidate si Turqia, Serbia dhe Mali i Zi kishin nivele më të larta pagash se vendet e BE-së si Estonia, Letonia dhe Bullgaria, por shifra ishte ende nën 1 mijë euro për të gjitha vendet kandidate dhe kandidate potenciale, për të cilat ka të dhëna.

Përqindja e pagave minimale

Përqindja e punonjësve që fitojnë pagën minimale ndryshon ndjeshëm.

Paga minimale është thelbësore në disa vende ku ka më shumë njerëz në skajin më të ulët të shkallës së të ardhurave sesa në vende të tjera.

Të dhënat bazohen në shifrat e vitit 2018, i cili ishte viti i fundit për të cilin disponohen të dhënat e të ardhurave.

Pra, në vitin 2018, përqindja e punonjësve që paguhen më pak se 105% e pagës minimale kombëtare ishte mbi 10% në pesë vende të BE-së.

Ato ishin: Sllovenia (15.2%), Bullgaria (14.1%), Rumania (13.3%), Polonia (12.1%) dhe Franca (11.6%).

Ky raport ishte gjithashtu mbi 5% në 10 anëtarë të BE-së, përfshirë Gjermaninë (6.6%).

Si të vendoset një pagë minimale të përshtatshme?

Nuk është e lehtë të përcaktohet një pagë minimale e përshtatshme. Direktiva e BE-së përfshin këtë deklaratë:

“Për këtë qëllim, shtetet anëtare mund të përdorin vlera referuese treguese të përdorura zakonisht në nivel ndërkombëtar, si 60% e pagës mesatare bruto dhe 50% e pagës mesatare bruto, dhe/ose vlera referuese treguese të përdorura në nivel kombëtar”.

Shifrat për vitin 2022 tregojnë se shumë vende evropiane kishin raporte më të ulëta se ky nivel.

Raporti i pagës minimale ndaj pagës mesatare

Raporti i pagës minimale ndaj pagës mesatare është një tjetër tregues i dobishëm që tregon statusin e pagave minimale.

Në vitin 2022, pagat minimale përfaqësonin më pak se 50% të pagave mesatare në 10 vende të BE-së sipas Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD).

Ato përfshinin Spanjën, Hungarinë, Irlandën, Kroacinë, Lituaninë, Holandën, Çekinë, Estoninë, Belgjikën dhe Letoninë.

Ky raport ishte mbi 60% vetëm në tre shtete anëtare: Portugalia (66.3%), Sllovenia (61.7%) dhe Franca (60.9%). Turqia, vend kandidat, kishte një raport prej 65.2% në këtë tregues.

“Këto raporte mund të jenë mashtruese kur interpretohen shumë fjalë për fjalë”, paralajmëron Organizata Ndërkombëtare e Punës (ILO) pasi pagat minimale janë relativisht të larta në disa vende, për shembull në Francë.

E rëndësishme të rregullohen rregullisht pagat minimale

Pagat minimale reale ranë në shumicën e vendeve anëtare të BE-së kur inflacioni arriti nivelet më të larta në vitin 2022.

OECD bën thirrje për rishikime të rregullta për të mbrojtur standardin e jetesës së punëtorëve me pagë të ulët.

“Është e rëndësishme që pagat minimale statutore të rregullohen rregullisht”, thuhet në raportin e OECD “Pagat minimale në kohë inflacioni në rritje”.

Direktiva e BE-së synon të vendosë një kornizë për:

-përshtatshmërinë e pagave minimale ligjore;

-promovimin e negociatave kolektive për përcaktimin e pagave;

-rritjen e aksesit efektiv të punëtorëve në të drejtat e tyre për mbrojtjen e pagës minimale.

Marrë nga “Euronews”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com