Mustafa Suleyman: AI do të na bëjë të pasur, por nëse i bëjmë gjërat siç duhet

Fati i inteligjencës artificiale qëndron në duart e një njeriu të lindur nga një shofer taksie sirian dhe një infermiere angleze.

Nuk është komploti i një filmi distopik.

Është jeta reale e Mustafa Suleyman-it, një prej 100 njerëzve më me ndikim në botë në fushën e AI-së.

Suleyman mund të mburret me një CV të jashtëzakonshme: në vitin 2010 ai themeloi së bashku me Demis Hassabis një nga laboratorët më të avancuar të kërkimit të inteligjencës artificiale në botë, DeepMind, të cilin Google e bleu në vitin 2014.

Megjithatë, në vitin 2022, Suleyman ka themeluar Inflection AI, një kompani aq me ndikim në AI sa që meritoi një thirrje në Shtëpinë e Bardhë.

Marsin e kaluar, Microsoft zgjodhi Suleyman për të udhëhequr inteligjencën e saj artificiale.

Ndaj, puna dhe vendimet e këtij pionieri të AI-së do të ndikojnë thellësisht sesi kompania me vlerën më të lartë të tregut zhvillon teknologji revolucionare në vitet e ardhshme.

Si udhëheqës i një superfuqie teknologjike, Suleyman ka përgjegjësi të mëdha. Jo vetëm nga perspektiva e biznesit. Njerëzit në pozicione të ngjashme me të nuk flenë lehtë.

Sam Altman, CEO i OpenAI, ka rrëfyer disa kohë më parë se ai kishte probleme me pagjumësinë për “idenë hipotetike se kish bërë diçka shumë të keqe në momentin që ChatGpt doli në treg”.

ChatGpt është AI gjeneruese më e famshme në botë. 100 milionë përdorues e përdorin atë çdo muaj për të gjeneruar tekste dhe imazhe të ngjashme me ato që një qenie njerëzore do të prodhonte.

Dhe Microsoft ka investuar 13 miliardë dollarë në këtë teknologji të krijuar nga OpenAI.

Përveç rritjes së produktivitetit njerëzor, ChatGpt ka ndihmuar në përhapjen e një shqetësimi në rritje: makinat një ditë do të jenë aq inteligjente sa do të zhdukin njerëzimin. Si një valë gjigante që përplaset me notarët e pafuqishëm.

Suleyman ndërkohë flet për këtë cunami në librin e tij “Vala që do të vijë”.

“Një valë e re teknologjike do të përplaset rreth nesh. Një valë që do të na japë fuqinë për të ndërtuar bazat universale të inteligjencës dhe jetës”, shkruan ai.

Por inteligjenca artificiale, e cila premton të gjenerojë pasuri të madhe dhe të luftojë sëmundjet dhe krizën klimatike në mënyrë më efektive, është e vështirë të qeveriset.

Për momentin, sipas tij, nuk duket e mundur “të kontrollohet, ngadalësohet ose ndalohet”.

“Gjëja që dua më shumë është që dikush të më vërtetojë se kam gabuar dhe të më tregojë se frenimi është në të vërtetë i mundur”, shkruan Suleyman në librin e tij.

Tani që ai punon në kompaninë më të fuqishme të inteligjencës artificiale në botë, misioni mund të jetë të provojë se e ka gabim.

Si mendoni se mund të kontribuoni në një strategji të kontrollit të AI-së duke luajtur një rol kyç në Microsoft, një kompani që synon të komercializojë këtë teknologji sa më shumë që të jetë e mundur?

“Besoj se nuk mund të bësh asgjë nëse nuk je në një pozicion për të formuar dhe ndikuar me të vërtetë rezultatet. Në libër nënvizoj pikërisht këtë: na duhen zëra kritikë dhe të përgjegjshëm nga brenda. Dhe kjo është ajo që unë mund të bëj në Microsoft: të krijoj produkte të aktivizuara me AI që kanë një filozofi kontrolli në shkallë”.

Geoffrey Hinton, një nga pionierët e AI-së moderne, u largua nga Google për të qenë në gjendje të fliste më lirshëm për rreziqet që lidhen me këtë teknologji. Ju keni shkruar “Vala që do të vijë” përpara se të punësoheshit nga Microsoft. Si mund të jemi të sigurt që në të ardhmen, nëse është e nevojshme, alarmi do të bjerë përsëri?

“Po punoj për të prodhuar AI të sigurt, etike, të përgjegjshme dhe të besueshme. Kjo është ajo që erdha në Microsoft. Dhe kjo është ajo që kam synuar gjithmonë”.

Që kur ChatGpt u hap për publikun, zhvilluesit kanë parë rreziqe të mëdha në AI sepse kanë akses në versione të pafiltruara ose të pacensuruara të modeleve të AI që kanë krijuar.

Është e saktë?

“Aspak. Ajo që shohin zhvilluesit është në përputhje me atë që mund të shohin të gjithë përdoruesit. Kur njerëzit flasin për rreziqe afatgjata, e bëjnë këtë duke zhvilluar më tej besimet e tyre nga ajo që ekziston sot. Nuk bazohen në aftësitë aktuale të modeleve të AI, por më tepër në atë se ku ata mendojnë se këto modele do të jenë në gjendje të shkojnë në një periudhë të caktuar kohore. Unë besoj se të gjithë duhet t’i dëgjojnë këto zëra me më shumë përulësi. Nuk e dimë saktësisht se çfarë do të ndodhë. Dhe kjo është një arsye bindëse për të qenë të kujdesshëm jo vetëm për vetë të ardhmen, por edhe për atë që themi për rreziqet e AI-së”.

Deri pak muaj më parë, shqetësimi kryesor ishte se AI mund të shfaroste njerëzimin. Megjithatë, sot po përhapet frika se AI mund të jetë thjesht një flluskë ekonomike. Kush ka të drejtë?

“Shikoni përreth. Shikoni botën që kemi ndërtuar. Para së gjithash, gjithçka rreth nesh ndikohet në një farë mënyre nga teknologjia. Tani po shkruaj në një kompjuter në një dhomë të ndërtuar me vegla elektrike, të ndezur nga drita elektrike. Çdo aspekt i jetës sonë kushtëzohet, në një nivel, nga një numër i pafund teknologjish. Tani merrni parasysh gjithashtu se si inteligjenca njerëzore ka formësuar dhe drejtuar gjithçka rreth jush. Epo, inteligjenca artificiale kombinon të dyja këto forca. Kjo është arsyeja pse është kaq e rëndësishme. Unë kam qenë duke punuar në këtë teknologji për 15 vjet dhe kam parë që interesi të luhatet herë pas here. Por nuk kam asnjë dyshim se ky ndryshim teknologjik është thelbësor dhe, për më tepër, ende i nënvlerësuar”.

Në librin “Vala që do të vijë” jepni shumë shembuj të aftësive të AI. Si kjo: brenda tre deri në pesë vjet, AI mund të gjenerojë potencialisht, në vetëm disa muaj, një fitim miliona dollarësh nga një investim fillestar prej 100 mijë dollarësh. A do të pasurohemi të gjithë?

“Kjo është ideja! Qëllimi i një AI të tillë do të ishte t’i bëjë të gjithë më produktivë dhe të aftë, duke çuar në një rritje të përhershme të rritjes ekonomike dhe pasurisë personale në mbarë botën. Është një proces që e kemi parë më parë, duke filluar me revolucionin industrial. Ajo ka çuar në një hap të madh përpara në mirëqenie. Nëse i bëjmë gjërat siç duhet, besoj se AI mund të jetë në gjendje të bëjë diçka të tillë edhe një herë”.

Problemi është se edhe nëse bëhemi të pasur, nuk do të jemi në gjendje t’i shijojmë vërtet ato para. Nga shumë rreziqe që përshkruani, cili ju shqetëson më shumë?

“Nuk më pëlqen të izoloj vetëm një rrezik. Në vend të kësaj, unë do të theksoja idenë e frenimit si një qasje holistike për të zbutur të gjitha dëmet e mundshme. AI është një teknologji me qëllim të përgjithshëm dhe kjo do të thotë se aplikimet e saj janë të gjera, prandaj është kaq emocionuese. Por kjo do të thotë gjithashtu se çdo përgjigje duhet të jetë po aq e gjerë. Pra, le të mendojmë për rreziqet gjerësisht”.

Ndër njerëzit më të frikësuar nga AI është Elon Musk. A do të punonit ndonjëherë për të?

“Është një pyetje hipotetike interesante. Nuk do të them asgjë tjetër”.

Media është në rrezik të kapërcehet nga AI gjeneruese. A keni ndonjë këshillë për t’u ofruar redaktorëve dhe gazetarëve se si të mbijetojnë?

“Unë do ta ktheja këndvështrimin. Mediat kanë një mundësi të jashtëzakonshme për të gjetur audienca të reja dhe për të krijuar forma të reja raportimi dhe përmbajtjeje që janë jashtëzakonisht të rëndësishme për një numër të madh njerëzish, duke përdorur AI-në. Këshilla ime është të eksperimentoni, të mësoni, të jeni të guximshëm dhe të krijoni përmbajtjen, produktet dhe mjetet e së nesërmes për lexuesit”.

Kompanitë e mëdha të teknologjisë u ofrojnë konsumatorëve modelet e tyre më të avancuara të AI-së, por në shumicën e rasteve u kërkojnë konsumatorëve një abonim në para. Megjithatë, të njëjtat kompani përdorin të dhëna të përdoruesve falas për të trajnuar AI-në e tyre. A nuk mjaftojnë të dhënat e përdoruesit për të paguar teknologjinë që u ofrohet?

“Nuk jam i sigurt që është e vërtetë. Shumë modele kryesore të AI-së janë në dispozicion falas. Ju nuk keni nevojë të paguani për të përdorur versione të fuqishme të software-it nga kompani si Google, Microsoft, Anthropic dhe OpenAI”.

Në korrik 2023, Presidenti Joe Biden mblodhi përfaqësuesit e kompanive më me ndikim të AI në botë. Dhe ju të gjithë ishit burra. A është burri fytyra e AI?

“Është zhgënjyese që nuk kishte përfaqësim dhe ekuilibër më të mirë në atë luftë dhe të tjera si ajo”.

Ju dhe Demis Hassabis, CEO aktual i Google DeepMind, u rritët së bashku dhe tani e gjeni veten në krye të botës, si rivalë. Jeni ende në kontakt?

“Ne jemi në marrëdhënie të mira. Demis investoi në kompaninë time të fundit Inflection AI dhe ne e përditësojmë kur jemi të dy në qytet”.

Disa nga kolegët që drejtojnë kompanitë kryesore të AI kanë thënë se kjo teknologji i mban ata zgjuar natën.

“Unë punoj shumë për t’u siguruar që kjo teknologji është e përgjegjshme dhe sjell përfitime të mëdha për njerëzimin. Siguria, besimi: këto janë gjëra themelore për mua dhe reflektohen në gjithçka që bëj. Është diçka e pa negociueshme për mua dhe nuk do të bëja asgjë nëse do të më duhej të hiqja dorë”.

Marrë nga “La Repubblica”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.