Si e ktheu inteligjenca artificiale një YouTuber-e ukrainase në ruse?

“Nuk dua që askush të mendojë se i kam thënë ndonjëherë këto gjëra të tmerrshme në jetën time. Përdorimi i një vajze ukrainase për një fytyrë që promovon Rusinë. Është çmenduri”.

Olga Loiek e ka parë fytyrën e saj të shfaqet në video të ndryshme në mediat sociale kineze – rezultat i mjeteve gjeneruese të AI-së të lehtë për t’u përdorur, të disponueshme në internet.

“Unë mund të shihja fytyrën time dhe të dëgjoja zërin tim. Por gjithçka ishte shumë rrëqethëse, sepse e pashë veten duke thënë gjëra që nuk i kam thënë kurrë”, ka treguar për median britanike BBC 21-vjeçarja, e cila studion në Universitetin e Pensilvanisë.

Llogaritë që shfaqnin ngjashmërinë e saj kishin dhjetëra emra të ndryshëm si Sofia, Natasha, April dhe Stacy.

Këto “vajza” flisnin në Mandarin – një gjuhë që Olga nuk e ka mësuar kurrë. Ato ishin me sa duket nga Rusia dhe flisnin për miqësinë Kinë-Rusi ose reklamonin produkte ruse.

“Pashë që 90% e videove flisnin për Kinën dhe Rusinë, për miqësinë Kinë-Rusi, se duhet të jemi aleatë të fortë, si dhe reklama për ushqimin”.

Një nga llogaritë më të mëdha ishte nga “Natasha”, me më shumë se 300 mijë ndjekës.

“Natasha” thoshte gjëra të tilla si “Rusia është vendi më i mirë. Është e trishtueshme që vendet e tjera po largohen nga Rusia dhe gratë ruse duan të vijnë në Kinë”, përpara se të fillojë të promovojnë produkte si karamele ruse.

Kjo e tërboi Olga-n, familja e së cilës është ende në Ukrainë.

Por në një nivel më të gjerë, rasti i saj ka tërhequr vëmendjen ndaj rreziqeve të një teknologjie që po zhvillohet kaq shpejt saqë rregullimi i saj dhe mbrojtja e njerëzve është bërë një sfidë e vërtetë.

Pamjet e inteligjencës artificiale të Olga-s që flasin gjuhën mandarine filluan të shfaqen në vitin 2023 – menjëherë pasi ajo filloi një kanal në YouTube, i cili nuk përditësohet shumë rregullisht.

Rreth një muaj më vonë, ajo filloi të merrte mesazhe nga njerëz që pretendonin se e kishin parë të fliste në gjuhën mandarine në platformat e mediave sociale kineze.

E intriguar, ajo filloi të kërkonte veten dhe gjeti ngjashmëri me AI-në të saj në Xiaohongshu – një platformë si Instagram – dhe Bilibili, e cila është një faqe video e ngjashme me YouTube-in.

“Kishte shumë prej tyre. Disa kishin gjëra si flamujt rusë në bio”, ka treguar= Olga, e cila ka gjetur rreth 35 llogari duke përdorur ngjashmërinë e saj deri më tani.

Pasi i fejuari i saj postoi në Twitter për këto llogari, HeyGen, një firmë që ajo pretendon se ka zhvilluar mjetin e përdorur për të krijuar ngjashmëritë e AI-së, u përgjigj.

Ata zbuluan se më shumë se 4 mijë e 900 video janë krijuar duke përdorur fytyrën e saj. Dhe e bllokuan imazhin e saj që të mos përdoret më.

Një zëdhënës i kompanisë i ka thënë BBC-së se sistemi i tyre ishte hakuar për të krijuar atë që ata e quajnë “përmbajtje të paautorizuar”.

Ata azhurnuan menjëherë protokollet e tyre të sigurisë dhe verifikimit për të parandaluar abuzimin e mëtejshëm të platformës së tyre.

Por Angela Zhang, nga Universiteti i Hong Kongut, ka treguar se ajo që ndodhi me Olga-n është “shumë e zakonshme në Kinë”.

Vendi është “shtëpia e një ekonomie të madhe të fshehtë të specializuar në falsifikimin, keqpërdorimin e të dhënave personale dhe prodhimin e falsifikimit të thellë”, ka dalluar ajo.

Kjo përkundër faktit se Kina është një nga vendet e para që u përpoq të rregullojë AI-në dhe për çfarë mund të përdoret.

Madje ka modifikuar kodin civil për të mbrojtur të drejtat e ngjashmërisë nga fabrikimi digjital.

Statistikat e zbuluara nga departamenti i sigurisë publike në vitin 2023 tregojnë se autoritetet arrestuan 515 individë për aktivitete të “këmbimit të fytyrave të AI-së”.

Gjykatat kineze kanë trajtuar gjithashtu çështje në këtë fushë.

Por si arritën kaq shumë video të Olga-s në internet?

Një arsye mund të jetë sepse ata promovuan idenë e miqësisë midis Kinës dhe Rusisë.

Pekini dhe Moska janë afruar ndjeshëm në vitet e fundit.

Udhëheqësi kinez Xi Jinping dhe presidenti rus Vladimir Putin kanë thënë se miqësia mes dy vendeve “nuk ka kufij”. Të dy do të takohen në Kinë këtë javë.

Mediat shtetërore kineze kanë përsëritur narrativat ruse që justifikojnë pushtimin e saj në Ukrainë dhe mediat sociale kanë censuruar diskutimet e luftës.

“Është e paqartë nëse këto llogari po koordinoheshin për një qëllim kolektiv, por promovimi i një mesazhi që është në përputhje me propagandën e qeverisë padyshim u sjell përfitime atyre”, sipas Emmie Hine, studiuese e ligjit dhe teknologjisë nga Universiteti i Bolonjës.

“Edhe nëse këto llogari nuk janë të lidhura në mënyrë eksplicite me Partinë Komuniste Kineze, promovimi i një mesazhi të përafruar mund të bëjë më pak të ngjarë që postimet e tyre të hiqen”.

Por kjo do të thotë që njerëzit e zakonshëm si Olga mbeten të pambrojtur dhe janë në rrezik të bien në kundërshtim me ligjin kinez, paralajmërojnë ekspertët.

Kayla Blomquist, një studiuese e teknologjisë dhe gjeopolitikës në Universitetin e Oxford-it, paralajmëron se “ekziston rreziku që individët të inkuadrohen me përmbajtje të krijuar artificialisht, politikisht të ndjeshme”, të cilët mund t’i nënshtrohen “dënimeve të shpejta të miratuara pa proces të rregullt”.

Po ashtu shton se fokusi i Pekinit në lidhje me AI-në dhe politikën e privatësisë në internet ka qenë ndërtimi i të drejtave të konsumatorit kundër aktorëve privatë grabitqarë, por thekson se “të drejtat e qytetarëve në lidhje me qeverinë mbeten jashtëzakonisht të dobëta”.

Hine shpjegon se “qëllimi themelor i rregulloreve të AI të Kinës është të balancojë ruajtjen e stabilitetit social me promovimin e inovacionit dhe zhvillimit ekonomik”.

Degëzimet e çështjes së Olga-s sakaq shtrihen shumë përtej Kinës – çka tregon vështirësinë e përpjekjes për të rregulluar një industri që duket se po evoluon me shpejtësi të madhe dhe ku rregullatorët janë vazhdimisht duke luajtur mbrapa.

Por kjo nuk do të thotë se ata nuk po përpiqen.

Në mars, Parlamenti Evropian miratoi Aktin e AI, kuadri i parë gjithëpërfshirës në botë për kufizimin e rreziqeve të teknologjisë.

Dhe tetorin e kaluar, Presidenti i SHBA-ve Joe Biden njoftoi një urdhër ekzekutiv që kërkon që zhvilluesit e AI të ndajnë të dhënat me qeverinë.

Teksa rregulloret në nivel kombëtar dhe ndërkombëtar po përparojnë ngadalë në krahasim me garën e shpejtë të rritjes së AI, ka nevojë për “një kuptim më të qartë dhe konsensus më të fortë rreth kërcënimeve më të rrezikshme dhe si të zbuten”, sipas Blomquist.

“Megjithatë, mosmarrëveshjet brenda dhe ndërmjet vendeve po pengojnë veprimet e prekshme. SHBA dhe Kina janë lojtarët kryesorë, por ndërtimi i konsensusit dhe koordinimi i veprimeve të nevojshme të përbashkëta do të jetë sfiduese”, shton ajo.

Ndërkohë, në nivel individual, duket se ka pak njerëz që mund të mos postojnë asgjë në internet.

“E vetmja gjë që duhet të bëjmë është të mos u japim atyre asnjë material për të punuar: të mos ngarkojmë foto, video ose audio të vetes në mediat sociale publike”, ka shtuar Hine.

“Sidoqoftë, aktorët e këqij do të kenë gjithmonë motive për të imituar të tjerët, dhe kështu, edhe nëse qeveritë godasin, unë pres që të shohim rritje të qëndrueshme mes goditjeve rregullatore”.

Olga ndërkohë është “100% e sigurt” se nuk do të jetë viktima e fundit e inteligjencës artificiale gjeneruese.

Ajo ka ndarë përvojat e saj në kanalin e saj në YouTube dhe thotë se disa përdorues kinezë në internet e kanë ndihmuar duke komentuar nën video duke përdorur ngjashmërinë e saj dhe duke treguar se ato janë false.

Ajo shton se shumë nga këto video tani janë hequr.

“Doja të ndaja historinë time, doja të sigurohesha që njerëzit të kuptojnë se jo gjithçka që po shihni në internet është e vërtetë”, ka theksuar ajo.

“Më pëlqen të ndaj idetë e mia me botën dhe asnjë nga këta mashtrues nuk mund të më ndalojë ta bëj këtë”.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.