Më shumë iranianë rrezikojnë të ekzekutohen, sipas grupeve të të drejtave

Disa iranianë ishin të dielën në rrezik të ekzekutimit të menjëhershëm për shkak të protestave që kanë tronditur regjimin klerik të vendit.

Ky ishte paralajmërimi i grupeve të të drejtave të njeriut, pas një reagimi ndërkombëtar mbi varjen e parë të Iran-it të lidhur me protestat, shkruan agjencia “AFP”.

Lëvizja e protestës gati tre-mujore u ndez nga vdekja e Mahsa Amini-t, e cila u arrestua nga policia morale e Republikës Islamike.

Ajo po paraqet sfidën më të madhe për regjimin që nga rrëzimi i Shah-ut në vitin 1979.

Irani i quan protestat “trazira” dhe thotë se ato janë inkurajuar nga armiqtë e tij të huaj.

Autoritetet po përgjigjen me një goditje që aktivistët thonë se synon të ngjall frikë në publik.

Irani ekzekutoi të enjten Mohsen Shekari, 23 vjeç, i cili ishte dënuar për sulmin ndaj një anëtari të forcave të sigurisë.

Grupet e të drejtave thanë se procesi i tij ligjor, të cilin ata e përshkruan si një gjyq spektakolar, u karakterizua nga nxitimi i panevojshëm.

Gjyqësori i Iranit ka raportuar se 11 persona kanë marrë dënime me vdekje deri më tani në lidhje me protestat.

Nga ana tjetër, aktivistët thonë se rreth një duzinë të tjerë po përballen me akuza që mund t’i bëjnë ata gjithashtu të marrin dënimin me vdekje.

Nëse qeveritë e huaja nuk “rrisin ndjeshëm” kostot diplomatike dhe ekonomike për Iranin, bota “po i dërgon dritën jeshile kësaj masakre”, tha Hadi Ghaemi, drejtor ekzekutiv i Qendrës për të Drejtat e Njeriut në Iran (CHRI) me qendër në New York.

“Amnesty International” tha se Irani tani po “përgatitet të ekzekutojë” Mahan Sadrat, 22 vjeç, vetëm një muaj pas gjyqit të tij “shumë të padrejtë”.

Ai u dënua për nxjerrjen e thikës në protesta, akuza të cilat i mohoi me forcë në gjykatë.

“Ashtu si të gjithë të burgosurve të tjerë të dënuar me vdekje, atij iu mohua çdo akses me avokatin e tij gjatë marrjes në pyetje, procedurave dhe gjykimit të shfaqjes”, tha një grup tjetër, me qendër në Oslo, “Iran Human Rights”.

Amnesty paralajmëroi se jeta e një të riu tjetër të arrestuar gjatë protestave, Sahand Nourmohammadzadeh, ishte gjithashtu në rrezik “pas një procesi të shpejtë që nuk i ngjante një gjyqi”.

Mes të tjerëve me të njëjtën dënim është edhe reperi Saman Seyedi, 24 vjeç, nga minoriteti kurd i Iranit.

Amnesty dhe IHR-ja kanë ngritur gjithashtu rastin e Hamid Gharehasanlou, një mjek i dënuar me vdekje.

Ata thonë se ai u torturua në paraburgim dhe gruaja e tij u detyrua të jepte dëshmi kundër tij, të cilat më vonë ajo kërkoi të tërhiqte.

SHBA-të, anëtarët e Bashkimit Evropian dhe Britania e Madhe dënuan ashpër ekzekutimin e Shekari-t.

Ministrja e Jashtme gjermane Annalena Baerbock tha se kjo tregon një “përbuzje të pakufishme për jetën njerëzore”.

Përdorimi i dënimit me vdekje nga Irani është pjesë e një goditjeje që IHR-ja thotë se ka lënë të paktën 458 njerëz të vrarë nga forcat e sigurisë.

Sipas OKB-së, të paktën 14 mijë persona janë arrestuar.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.