Kompanitë izraelite ndihmuan spiunazhin saudit, edhe pas vrasjes së Khashoggi-t

“New York Times” ka hedhur dritë mbi raportet kontraktuale për produktet e monitorimit midis qeverisë së Arabisë Saudite dhe kompanive izraelite.

Kjo, edhe pse ekzistonte një dënim ndërkombëtar mbi mbretërinë saudite pas vrasjes së gazetarit, Jamal Khashoggi.

Pas vrasjes së Khashoggi-t, njëra prej kompanive, NSO Group, anuloi kontratat e saj me Arabinë Saudite.

Kompania po akuzohej se mjetet e saj të hack-imit po keqpërdoreshin për krime të tmerrshme.

Sipas “Times”, qeveria izraelite inkurajoi NSO-në dhe dy kompania të tjera që të vijonin bashkëpunimin me mbretërinë.

Madje, Izraeli lëshoi një licencë të re, të katërt për të njëjtën punë.

Që prej asaj kohe, shkruan Times, Arabia Saudite ka përdorur spyware për të monitoruar disidentët dhe kundërshtarët politikë.

“Fakti që qeveria e Izraelit ka inkurajuar kompanitë e saj private të kryejnë punë sigurie për mbretërinë – një nga kundërshtarët e saj historike dhe një komb që ende nuk e njeh zyrtarisht Izraelin – është akoma më shumë dëshmi e rregullimit të aleancave tradicionale në rajon dhe strategjisë nga Izraeli dhe disa vende të Gjirit Persik për të bashkuar forcat, për të izoluar Iranin”, thekson më tej “Times”.

Programi i NSO-së Pegasus, është një nga programet që e ka bërë të famshme kompaninë izraelite. Pegasus është përdorur nga qeveri të shumta për të spiunuar dhe burgosur aktivistë të të drejtave të njeriut.

Arabia Saudite, sipas “Times”, e ka blerë Pegasus-in në vitin 2017.

“Mbretëria përdori spyware si pjesë e një fushate të pamëshirshme për të shtypur mospajtimin brenda mbretërisë dhe për të ndjekur disidentët sauditë jashtë vendit”, shkruan “Times”.

Nuk dihet publikisht nëse Arabia Saudite përdori Pegasus-in apo program tjetër monitorimi të prodhuar nga Izraeli në komplotin për të vrarë zotin Khashoggi.

NSO-ja ka mohuar mundësinë e përdorimit të programit të saj në komplot.

Ministria e Mbrojtjes së Izraelit gjithashtu licencoi për punën saudite një kompani të quajtur Candiru.

Kjo e fundit u akuzua nga Microsoft javën e kaluar, për spiunimin e më shumë se 100 gazetarëve, politikanëve, disidentëve dhe mbrojtësve të të drejtave të njeriut në të gjithë botën. Të gjitha këto në shërbim të kontrakuesve të tyre.

Candiru ka pasur të paktën një kontratë me Arabinë Saudite që nga viti 2018.

Izraeli gjithashtu ka dhënë licenca për të paktën dy firma të tjera, Verint, e cila ishte licencuar para vrasjes së Khashoggi-t dhe Quadream-it, e cila nënshkroi një kontratë me Arabinë Saudite pas vrasjes.

Një kompani e pestë, Cellebrite, e cila prodhon sisteme fizike të piraterisë për celularët, i ka shitur gjithashtu shërbimet e saj qeverisë Saudite, por pa miratimin e ministrisë, sipas gazetës “Haaretz”.

Izraeli këmbëngul që nëse ndonjë spiun izraelit do të përdorej për të shkelur të drejtat civile, ajo do të revokonte licencën e kompanisë.

Nëse Ministria e Mbrojtjes “zbulon se produkti i blerë po përdoret në kundërshtim me kushtet e licencës, veçanërisht për ndonjë shkelje të të drejtave të njeriut, fillohet një procedurë e anulimit të licencës së eksportit ose e zbatimit të kushteve të saj”, tha ministria tha në një deklaratë për “The New York Times”.

Ministria nuk pranoi t’u përgjigjej pyetjeve specifike në lidhje me licencat që u dha firmave izraelite, por tha se “një gamë e gjerë e sigurisë, konsideratave diplomatike dhe strategjike merren parasysh” kur shqyrton nëse duhet të japë një licencë për të eksportuar teknologji sulmuese kibernetike.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.