DASH: Investitorët e huaj e perceptojnë Shqipërinë si “të vështirë për të bërë biznes”

Departamenti Amerikan i Shtetit (DASH) vërejti në raportin e fundit të publikuar për klimën e investimeve në Shqipëri se mbetet një vend “i vështirë për të bërë biznes”.

Kështu pohohet në deklaratën e klimës së investimeve për vitin 2023 në Shqipëri.

Sipas DASH-it, Shqipëria ka një potencial të madh ekonomik, një kuadër ligjor të shëndoshë dhe ka bërë progres në kufizimin e korrupsionit të vogël duke dixhitalizuar shërbimet publike si për qytetarët ashtu edhe për bizneset.

“Megjithatë, investitorët e huaj e perceptojnë Shqipërinë si një vend të vështirë për të bërë biznes. Ata përmendin korrupsionin e vazhdueshëm, duke përfshirë në sektorin publik, gjyqësor, prokurimet publike, konkurrencën e pandershme dhe të shtrembëruar, ekonominë e madhe informale, pastrimin e parave, ndryshimet e shpeshta në legjislacionin fiskal dhe zbatimin e dobët të kontratave si sfida të vazhdueshme për investimet dhe biznesin në Shqipëri”, shton raporti.

Diplomacia amerikane vëren se Shqipëria vazhdon të shënojë përformancë të dobët në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit të Transparency International.

Në vitin 2022, Shqipëria renditej e 101 nga 180 vende, një përmirësim i lehtë nga viti 2021, por ende larg renditjes së saj më të mirë të vitit 2016, kur u rendit e 83-ta nga 176 ekonomi.

Shqipëria gjithashtu vazhdon të renditet e ulët në Indeksin Global të Inovacionit (GII), duke u renditur në 84 nga 132 vende në 2022 GII.

Një tjetër sinjal negativ, nënvizon DASH, është se Shqipëria ka një sektor të madh informal dhe aktivitete të pastrimit të parave.

“Task Forca e Veprimit Financiar për Pastrimin e Parave (FATF) e përfshiu Shqipërinë në listën e saj gri në vitin 2020 dhe vendi vazhdon të jetë në listën për vitin 2023 për shkak të mangësive strategjike në adresimin e shqetësimeve të pastrimit të parave”, thotë DASH.

Sipas raportit, komuniteti i biznesit raporton se fluksi i madh i të ardhurave të paligjshme nga trafiku i drogës, kontrabanda, evazioni fiskal dhe korrupsioni shtrembëron konkurrencën në treg.

DASH thekson se akuzat për korrupsion janë të zakonshme dhe investitorët shpesh raportojnë se ata bëhen objektiv i zhvatjes si nga administrata publike, ashtu edhe nga media dhe grupet kriminale.

Një tjetër pikë që shkruhet në raport është fakti se përdorimi i vazhdueshëm i kontratave të partneritetit publik privat (PPP) ka reduktuar mundësitë për konkurrencë, përfshirë nga investitorët e huaj, në infrastrukturë dhe sektorë të tjerë.

“Investitorët amerikanë sfidohen nga korrupsioni dhe përjetësimi i praktikave joformale të biznesit. Disa investitorë amerikanë janë përballur me mosmarrëveshje të diskutueshme tregtare me entitete publike dhe private, duke përfshirë disa që shkuan në arbitrazh ndërkombëtar”, vijon DASH.

Në dekadën e fundit, Shqipëria ka tërhequr nivele më të mëdha të investimeve të huaja direkte (IHD).

Sipas të dhënave të Konferencës së Kombeve të Bashkuara për Tregtinë dhe Zhvillimin (UNCTAD), gjatë periudhës 2016-2021, fluksi i IHD-ve ka qenë mesatarisht 1.19 miliardë dollarë dhe stoku i IHD-ve në fund të vitit 2021 arriti në 10 miliardë dollarë, dyfishi i shumës së vitit 2016.

Sipas paraprake të dhënat e Bankës së Shqipërisë, fluksi i IHD-ve në vitin 2022 ka kaluar 1.44 miliardë dollarë.

Investimet janë të përqendruara në industritë nxjerrëse dhe përpunuese, pasuri të paluajtshme, sektorin e energjisë, bankat dhe sigurimet, dhe TIK.

Zvicra, Holanda, Kanadaja, Italia, Turqia, Austria, Bullgaria dhe Franca janë burimet më të mëdha të IHD-ve.

Aksionet e IHD-ve nga Shtetet e Bashkuara zënë një pjesë të vogël por në rritje.

Në fund të vitit 2022, stoku i IHD-ve të Shteteve të Bashkuara në Shqipëri sipas Bankës së Shqipërisë arriti në 232 milionë dollarë, nga 100 milionë dollarë në fund të vitit 2020.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.