Analizë e profesorit austriak: Vuçiç i kënaqur me status-quon në Kosovë, i pëlqen të ulet mes karrigeve – BE’ja pa ndikim

Kështu si është aktualisht situata në Veri, në një shkallë të lartë tensioni dhe në paqartësi, është pikërisht atmosfera që e do presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, thotë në një intervistë për gazetën austriake Kleine Zeitung, Florian Bieber, profesor i shkencave politike dhe njohës i Ballkanit Perëndimor.

Bieber thotë se Bashkimi Evropian është i pa ndikim në Ballkan dhe se njohja e tërësishme nga Unioni e pavarësisë së Kosovës, pra njohja edhe nga pesë vende të BE-së, do t’ia rriste fuqinë dhe ndikimin në rajon.

“Vetë BE-ja nuk ka një linjë uniforme. Pesë nga 27 shtete të BE-së nuk e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur. Ndikimi i BE-së do të ishte më i fortë vetëm nëse do ta njihte Kosovën në tërësi”, thotë Bieber transmeton Albanian Post.

Intervista e plotë e Biebr për Kleine Zeitung:

Kleine Zeitung: Kosova ka qenë një pikë problematike që nga viti 1999. Provokimet e fundit, kriza e targave, shpërthimet, të shtënat ndaj civilëve, bënë që konflikti në kufirin me Serbinë të shpërthejë sërish. Ndërmjetësues është BE-ja, e cila në radhë të parë ushtron presion mbi Serbinë. Edhe sa kohë mund të funksionojë kështu?

Florian Bieber: Roli i BE-së si ndërmjetës është vetëm logjik. Kjo nuk ka ndryshuar që nga viti 2011. Imazhi duket ndryshe. BE-ja është bërë më pak tërheqëse në Ballkan dhe, mbi të gjitha, më pak reale. Kjo sjell me vete sfida. Shanset për të vazhduar negociatat me sukses janë shumë të kufizuara. Megjithatë, të dyja vendet po përpiqen për anëtarësim në BE. Vetë BE-ja ua dha premtimin të dy vendeve.

A nuk rritet rreziku i një konflikti të armatosur me imazhin e keq të BE-së?

Unë mendoj se për konflikt nuk ka gjasa. Misioni KFOR i NATO-s është ende përgjegjës për sigurinë në Kosovë. Përshkallëzimi mund të ndodhë vetëm nëse Serbia kalon kufijtë, dhe kjo do të thotë se Serbia rrezikon përshkallëzimin me NATO-n.

A është lufta në Ukrainë e lidhur me konfliktin në Ballkan?

Lufta në Ukrainë dhe refuzimi i Serbisë për t’iu kundërvënë Rusisë e kanë përkeqësuar situatën. Serbia është larguar shumë nga perëndimi muajt e fundit. Edhe nëse vetë Rusia ka pak ndikim në tensionet në Kosovë, përfiton prej saj.

Në çfarë mënyre?

Ajo që dëshiron Rusia është të bëjë sa më shumë dëm në Ballkan me sa më pak përpjekje. Vladimir Putin është i shqetësuar për ekspozimin e Perëndimit dhe bllokimin e interesave të tij. Sepse çdo sukses i Perëndimit është një dështim për Rusinë dhe anasjelltas.

Pra, bëhet fjalë për një përballje mes fuqive të mëdha?

Në përgjithësi, po. Rusia e shfrytëzon Ballkanin vetëm në mënyrë oportuniste. Pa synim, pa synime konkrete, veç për të dobësuar Perëndimin.

Me sukses?

Aleksandër Vuçiç është i kënaqur me status quo-në që nuk ka zgjidhje për Kosovën dhe i pëlqen të ulet mes karrigeve. Kështu që ai mund ta shpërqendrojë vëmendjen nga problemet e tjera në Serbi. Është ende duke punuar, BE-ja është e duruar dhe po luan së bashku. Por kjo edhe për faktin se vetë BE-ja nuk ka një linjë uniforme. Pesë nga 27 shtete të BE-së nuk e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur. Ndikimi i BE-së do të ishte më i fortë vetëm nëse do ta njihte Kosovën në tërësi.

Vuçiç synon sërish ndarjen e Kosovës apo dëshiron më shumë?

Është e vështirë të shohësh një objektiv të qartë. Ai do të donte që Kosova të ndahej. Për Kosovën, megjithatë, kjo do të ishte e imagjinueshme vetëm nëse komunitetet me shumicë shqiptare në Serbi do t’i bashkoheshin Kosovës, e cila nga ana tjetër është tabu për Serbinë. Edhe BE-ja ka toleruar ndonjëherë negociatat për ndryshimet territoriale derisa disa shtete anëtare t’i japin fund. Një ndryshim kufiri është edhe më joreal sot se sa ishte një vit më parë, pasi do të krijonte një precedent të rrezikshëm, përfshirë Ukrainën. Vuçiç është i shqetësuar për mbijetesën e tij politike. Ai nuk ka një masterplan.

A mundet BE-ja ta mbyllë fare problemin e Kosovës?

Shumë është e mundur, por shkon përtej çështjeve politike. Ajo ka nevojë për një debat kritik në shoqëri dhe një dialog të gjerë ndërmjet Serbisë dhe Kosovës. Duke filluar me një rivlerësim të viteve 1990 që nuk u zhvillua kurrë. Kjo do të zvogëlonte fuqinë shpërthyese.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.