Amerika përjetëson Khashogg-in, i vendos rrugës emrin e gazetarit

Një rrugë përpara ambasadës saudite në Washington DC, SHBA, është riemërtuar me emrin e gazetarit Jamal Khashoggi – vrasja e të cilit nga agjentët sauditë shkaktoi tronditje në mbarë botën.

Qeveria lokale në kryeqytetin amerikan tha se kishte ndryshuar emrin në “Jamal Khashoggi Way” për të siguruar që kujtesa e disidentit “nuk mund të mbulohet”.

Inteligjenca amerikane arriti në përfundimin se Princi i Kurorës Saudite, Mohammed bin Salman, e miratoi vrasjen. Ky i fundit e ka mohuar këtë akuzë.

Muajin e ardhshëm, ai do të zhvillojë bisedimet e tij të para me presidentin amerikan Joe Biden.

Aktivistët e të drejtave të njeriut, anëtarët e Kongresit të SHBA-ve dhe këshilltarët lokalë u mblodhën jashtë ambasadës në New Hampshire Avenue për zbulimin e tabelave të rrugës.

“Ne synojmë t’u kujtojmë njerëzve që fshihen pas atyre dyerve, ne synojmë t’u kujtojmë atyre çdo ditë, çdo orë, çdo minutë, se kjo është rruga e Jamal Khashoggi“, tha Sarah Leah Whitson, drejtoreshë ekzekutive e Demokracisë për Botën Arabe Tani (Dawn).

Dawn është një grup i të drejtave të njeriut që u themelua nga Khashoggi, një gazetar saudit disident i cili jetonte në SHBA dhe ishte gazetar për prestigjiozen amerikane “Washington Post”.

Ai u vra nga agjentët sauditë brenda konsullatës së mbretërisë në Stamboll, Turqi, në vitin 2018.

Një raport nga agjencitë e inteligjencës amerikane inkriminoi princin e kurorës Mohammed, sundimtarin de facto të Arabisë Saudite. Princi mohoi të luante ndonjë rol dhe prokurorët sauditë fajësuan agjentët duke i cilësuar si “mashtrues”.

Incidenti shkaktoi një reagim të gjerë, duke bërë që princi i kurorës të përçmohej nga komuniteti ndërkombëtar.

Kur ai po kontestonte nominimin e Demokratëve për zgjedhjet presidenciale në 2019-ën, Biden u zotua se, “do të bënte Arabinë Saudite të paguante çmimin për vrasjen e Khashoggi-t”.

Por të martën Shtëpia e Bardhë njoftoi se Biden do të zhvillonte bisedime ballë për ballë me Princin e Kurorës Mohammed kur ai vizitoi Arabinë Saudite gjatë një turneu në Lindjen e Mesme në korrik.

Një zyrtar i lartë i administratës Biden tha se të drejtat e njeriut do të ishin në agjendë, megjithëse aktivistët paralajmëruan se takimi mund të rehabilitonte princin e kurorës pa garantuar përmirësime në mbretërinë konservatore të Gjirit.

“Jamal Khashoggi Way” nuk është rruga e parë përballë një ambasade në Washington DC që do të riemërohet me emrin e një disidenti.

Në vitin 2018, këshilli i qytetit e riemëroi rrugën jashtë kompleksit të ambasadës ruse me emrin Boris Nemtsov, i cili u qëllua jashtë Kremlinit në 2015-ën.

A street sign in honor of slain journalist Jamal Khashoggi was unveiled outside the Saudi Arabian embassy in Washington, D.C. pic.twitter.com/Y8rCj1pH9x

— Reuters (@Reuters) June 15, 2022

Kush ishte Jamal Khashoggi?

Khashoggi ishte një kolumnist amerikan me origjinë saudite. Ai shkroi opinione për “Washington Post”, ku kritikonte Princin e Kurorës Saudite, Mohammed bin Salman.

Për të fundit herë, ai u pa teksa hynte në konsullatën saudite në Stamboll më 2 tetor 2018. Zyrtarët turq besojnë se Khashoggi u vra dhe u copëtua nga një ekip operativësh të lidhur me princin në konsullatën e mbretërisë në Stamboll.

Agjencitë e inteligjencës amerikane kanë përcaktuar veçmas me një shkallë sigurie mesatare – deri në të lartë – se vrasja ishte urdhëruar nga Princi i Kurorës Saudit, Mohammed bin Salman.

Sakaq, një hetim mbi vrasjen nga një raportues special i Organizatës së Kombeve të Bashkuara për vrasjet jashtëgjyqësore, Agnès Callamard, më vonë zbuloi se Khashoggi ishte vrarë nga një skuadër kriminelësh saudite, në atë që ajo e përshkroi si një vrasje jashtëgjyqësore të paramenduar dhe të sanksionuar nga shteti.

Në shtator 2020, një gjykatë saudite burgosi ​​tetë persona nga shtatë deri në 20 vjet për vrasjen në një gjyq, ku kritikët thanë se i mungonte transparenca.

Pas gjyqit saudit, gjykata turke i kërkoi Ministrisë së Drejtësisë në nëntor që t’i dërgonte një letër Riadit, duke pyetur për ata që ishin dënuar në mbretëri, për të shmangur rrezikun që të dënoheshin dy herë.

Prokurori turk tha se autoritetet saudite u përgjigjën, duke kërkuar që çështja t’u transferohej atyre dhe të hiqeshin të ashtuquajturat njoftime të kuqe ndaj të pandehurve.

Riadi gjithashtu u zotua të vlerësojë akuzat ndaj 26 të pandehurve nëse çështja transferohej, tha prokurori.

Prokurori bëri me dije se kërkesa duhet pranuar, pasi të pandehurit ishin shtetas të huaj, urdhrat e arrestit dhe njoftimet e kuqe nuk mund të ekzekutoheshin dhe deklarimet e tyre nuk mund të merreshin, duke e pezulluar çështjen.

Një raport i inteligjencës amerikane, i publikuar një vit më parë, tha se Princi Mohammed kishte miratuar operacionin për të vrarë ose kapur Khashoggi-n.

Qeveria saudite ka mohuar çdo përfshirje nga princi i kurorës dhe ka hedhur poshtë gjetjet e raportit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.