Studiuesit fillojnë diskutimet mbi një raport për ndryshimin e klimës

Në sfondin e zjarreve dhe përmbytjeve, studiuesit do të mblidhen për të përfunduar një studim kryesor të shkencës për klimën.

Paneli Ndërqeveritar për Ndryshimet Klimatike (IPCC) po përgatit vlerësimin më gjithëpërfshirës mbi gjendjen e ngrohjes globale që nga viti 2013.

Gjatë dy javëve të ardhshme, shkencëtarët do të kalojnë nëpër gjetjet e tyre me përfaqësuesit e 195 qeverive.

Ekspertët thonë se raporti do të jetë një “thirrje zgjimi” për qeveritë.

Pritet që përmbledhja e shkurtër, me 40 faqe për bërësit e politikave, do të luajë një rol të rëndësishëm në udhëheqjen e liderëve globalë, të cilët do të vijnë në Glasgow në nëntor për t’u marrë me pyetjet kritike të klimës.

Ndërsa bota është ngrohur gjatë 30 viteve të fundit, IPCC është bërë platforma më e rëndësishme për të përmbledhur gjendjen e të kuptuarit shkencor të problemit, ndikimet dhe zgjidhjet e tij.

Këtë vit, raporti zë vend, ndërsa ngjarjet ekstreme të motit kanë tronditur SHBA-të, Kanadanë, Evropën dhe Azinë.

Çfarë bën IPCC?

I formuar në vitin 1988, roli i IPCC-së është t’u sigurojë politikanëve vlerësime çdo gjashtë ose shtatë vjet mbi shkencën, ndikimet dhe opsionet e mundshme për trajtimin e ndryshimit të klimës.

Me kalimin e viteve, raportet e IPCC janë bërë më të formuluara, ndërsa provat janë mbledhur.

Në vitin 2013, vlerësimi i tij tha se njerëzit ishin “shkaku mbizotërues” i ngrohjes globale që nga vitet 1950.

Ky dokument ndihmoi në vendosjen e skenës për marrëveshjen e klimës në Paris të nënshkruar në 2015.

IPCC, po ashtu, ka prodhuar studime të veçanta që shikojnë pyetje specifike shkencore.

Në vitin 2018, IPCC lëshoi një raport të veçantë për mbajtjen e rritjes së temperaturës globale nën 1.5C.

Ky dokument ka pasur një ndikim të rëndësishëm në një brez të rinjsh, të gatshëm të dalin në rrugë për të kërkuar një përgjigje politike.

“Raporti 1.5C ishte me të vërtetë një lloj instrumenti për të rinjtë për të përdorur atë shkencë për të marshuar përpjekjet e tyre drejt veprimit”, tha Ko Barrett, një nënkryetar i IPCC dhe shef i hulumtimit në Administratën Kombëtare të Oqeanisë dhe Atmosferës së SHBA-ve (Noaa).

Përmbledhja e fundit e shkencës e IPCC, që do të botohet më 9 gusht, ka të ngjarë të ketë gjithashtu një ndikim të madh.

A është IPCC vetëm për shkencëtarët?

Shumë njerëz mendojnë se IPCC është vetëm një platformë për shkencën, por kjo nuk është pasqyra e plotë.

“Vetë IPCC, në të vërtetë, përbëhet nga përfaqësues nga 195 qeveri, dhe ata në thelb porosisin raportet nga grupe të ndryshme akademikësh që bëjnë punën”, tha Richard Black.

IPCC, megjithëse ka ndikim të padyshimtë, në të vërtetë nuk kryen kërkimet e veta.

Për vlerësimet e tij, IPCC e ndan punën në tri fusha të ndryshme. E para është raporti i shkencës fizike, i dyti studimi mbi ndikimet, i treti është për zbutjen.

Ndikimet dhe studimet e zbutjes do të dalin në fillim të vitit të ardhshëm, si dhe një raport sintezë që do të tërheqë të gjitha fijet së bashku.

Për botimin e ardhshëm në shkencën fizike, më shumë se 200 studiues kanë punuar së bashku në grupe për të rishikuar literaturën ekzistuese të rishikuar nga kolegët gjatë katër viteve të fundit.

Projekt-raportet e tyre fillestare ishin subjekt i diskutimeve dhe komenteve nga kolegë studiues dhe nga qeveritë.

Studimi i ri tërhoqi rreth 75 mijë komente, ndërsa ishte hartuar dhe ri-shkruar.

Gjatë dy javëve të ardhshme, një përmbledhje përfundimtare për Bërësit e Politikave, që shkon në rreth 40 faqe, do të bihet dakord fjalë për fjalë me përfaqësuesit e qeverisë.

“Shkencëtarët vijnë me një propozim dokument që rresht për rresht kontrollohet nga përfaqësuesi i Kombeve të Bashkuara atje, dhe shkencëtarët mbrojnë linjat e tyre”, tha profesor Corinne Le Quéré.

Pra, çfarë mund të pritet nga raporti i ardhshëm?

Ashtu si në vlerësimet e mëparshme, ka të ngjarë të ketë një përqendrim të fortë në çështjen e rolit të njerëzimit në krijimin e krizës klimatike.

Në raportin e fundit në 2013, autorët thanë se ngrohja që nga vitet 1950 ishte “jashtëzakonisht e mundshme” për shkak të aktiviteteve njerëzore.

Kjo ka të ngjarë të forcohet edhe më tej, me gjithë kundërshtimet e disa vendeve.

“Do të rishikojë këtë deklaratë të përgjithshme të atributit. Padyshim, ajo do të jetë më e fortë se ajo që kemi pasur në të kaluarën për shkak të ngrohjes në rritje të planetit”, tha Prof Le Quéré.

“Kjo do të jetë një nga pikat kryesore. Do të diskutohet me shumë kujdes dhe do të shqyrtohet me kujdes. Mund të jeni i sigurt se do të shqyrtohet nga qeveritë”.

Sidoqoftë, shumë pjesëmarrës ka të ngjarë të shqetësohen më shumë për të tashmen dhe të ardhmen sesa për çështjet e përgjegjësisë së kaluar.

Do të ketë një kapitull të ri mbi motin dhe ngjarjet ekstreme në një klimë që ndryshon.

Çfarë mund të shkojë keq?

Kjo është hera e parë që IPCC tenton një seancë aprovimi në distancë. Këto mbledhje janë zakonisht një javë dhe shpesh përfshijnë diskutime mjaft të fuqishme midis përfaqësuesve të qeverisë dhe shkencëtarëve.

Ndërsa kanë mbetur vetëm disa muaj para konferencës për klimën COP26, rreziku për pjesëmarrësit është ndoshta më i lartë se në çdo kohë në historinë e kohëve të fundit.

Duke pasur parasysh shkallën e katastrofave të lidhura me motin që po shohim në të gjithë botën, publiku dhe politikanët tani janë më të përshtatur me çështjen e ndryshimit të klimës se kurrë më parë.

E gjithë kjo do të shtojë presionin mbi IPCC.

Marrë dhe përshtatur nga BBC për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.