Si ia doli Arben Vitia që nga 11 premtime për shëndetësinë të mos e realizojë asnjë?

Sigurimet shëndetësore, unifikimi i çmimeve të barnave, funksionimi i Sistemit Informativ Shëndetësor, Ligji për Transplantimin e Organeve, rritja e numrit të inspektorëve shëndetësorë, furnizimi me barna e aparatura, sigurimi i Listës Esenciale të Barnave, trajtimi i mirëfilltë i pacientëve në klinika, infrastruktura e brendshme e spitaleve të QKUK-së, krijimi i kushteve më të mira për stafin shëndetësor për t’u mos u larguar, anëtarësimi i Kosovës në Organizatën Botërore të Shëndetësisë.

Realizim të këtyre planeve synonte partia në pushtet – Lëvizja Vetëvendosje, por edhe pas tri vjetëve asnjë përmirësim në asnjërin prej këtyre drejtimeve.

Sot, sektori i shëndetësisë vazhdon të jetë në të njëjtën situatë që ishte në vitin 2021.

Me marrjen e pushtetit, premtimet elektorale të dhëna nga LVV-ja karshi qytetarëve, u harruan.

Por, pavarësisht kësaj dhe mungesës që ka akoma në produkte esenciale në spitalet e Qendrës Klinike Universitare të Kosovës (QKUK), kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, të premten thuri lavde për qeverisjen e tij posaçërisht në këtë sektor.

“5 klinika janë në renovim, Klinika e Onkologjisë, Gjinekologjisë, Urologjisë, Kardiokirurgjisë dhe Klinika Emergjente. Kemi funksionalizuar pesë rezonanca magnetike në më pak se një vit, deri tash kanë qenë vetëm dy. Po ulim listën e pritjes dhe kemi kaluar ligjin e barnave. Po investojmë në aparatura modern”, ishte deklarata e kreut të ekzekutivit.

“Sistemi privat po e sfidon atë publik”

Ish kryetari i Federatës së Sindikatës së Shëndetësisë dhe njohësi i kësaj fushe, Blerim Syla, meqë e përcjell vazhdimisht për afër këtë sektor, thotë se s’është bërë asnjë përmirësim në shëndetësi.

Syla, gjatë bisedës për Albanian Post thekson se buxheti edhe pse është rritur nuk është investuar me të askund.

“Këto tri vjet shëndetësi s’ka pasur asnjë progres. Nëse e shohim buxhetin ky në dukje është rritur, por nuk është shfrytëzuar. Pra, mjetet vetëm janë bartur nga viti në vit”.

Frika e tij është se sektori privat është duke e mundur atë publik, këtë ai e thotë duke u bazuar në disa statistika.

“Nëse e shikoni statutin e ri të Shërbimit Spitalor Klinik Universitar të Kosovës (ShSKUK), vëreni një bastardim të sistemit ku parashihen reduktime të shërbimeve në spitalet dytësore, pra kjo do t’i favorizojë institucionet private në ato pjesë e këtë kosto e paguan popullata”.

“Sipas disa informatave numri i operacioneve në sistemin privat është pothuajse i ngjashëm me atë publik e ky është indikacion se sistemi publik është në krizë”, deklaron Syla për AP.

Ndër të tjera, përmend edhe emërimet politike që janë bërë gjatë qeverisjes tri vjeçare.

“Në aspektin organizativ kemi emërime politike në të gjitha nivelet e kjo është pengesë për zhvillim sepse këta menaxherë janë të varur nga politike”.

E njëjta situatë sipas tij qëndron edhe tek ligjet dhe miratimi i tyre.

“Tek ligjet po ashtu është dështim total. Kjo pasi s’janë askund ligji i ri i shëndetësisë, ligji i sigurimeve shëndetësore, ligji i sistemit riprodhues. Të drejtat e punëtorëve shëndetësorë shkelën çdo ditë, pra kjo edhe po stimulon ikjen e kuadrove të reja si mjeket ashtu edhe infermierët”.

“Pra, nëse e shihni situatën aktuale, sistemi publik është në gjendje jo të premtuar mos të them edhe më keq”.

“Shëndetësia nuk zgjidhet me deklarata, por me veprime”

Një pikëpamje të ngjashme si të Sylës e ka edhe anëtari i Komisionit për Shëndetësi njëherësh deputet i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Shemsedin Dreshaj.

“Asgjë mirë s’është bërë në shëndetësi”, thotë ai.

“Si në aspektin legjislativ edhe në aspektin e implementimit me pjesën profesionale dhe atë shkencore, s’kemi lëvizje. Së pari është punuar pa strategji, pra strategjisë aktuale i ka kaluar afati në vitin 2021. Praktikisht jemi pa strategji në shëndetësi”, ka thënë Dreshaj gjatë një bisede për Albanian Post.

Sipas tij, problemet e ngjashme vazhdojnë të jenë akoma në këtë drejtim.

“Me listë të pritjes, me sigurime shëndetësore, me listë të barnave esenciale, me probleme të shumta që kanë qenë për trajtim jashtë vendit. Pra, praktikisht nuk kemi ndonjë lëvizje substanciale në drejtim të zgjidhjes së problemeve shëndetësore”.

“S’kemi ligj për shëndetësinë, pra e kemi atë ligjin e vjetër që është kritikuar me shumicë. Pastaj, s’kemi ligj për sigurime shëndetësore ai paraprake ka qenë jofunksional, njëkohësisht kemi akoma disa ligje që deri më sot nuk kemi mund t’i implementojmë ashtu siç është ligji për barna dhe ligji për duhanin e disa të tjerë”.

Dreshaj, ka edhe një këshill në drejtim të kryeministrit të Kosovës.

“Aktualisht, duhet ta kemi të qartë të gjithë që shëndetësia nuk zgjidhet me deklarata, zgjidhet me veprime e këto veprime nuk i kemi parë gjatë këtyre tri viteve”.

Deklaratat e fundit të kryeministrit thotë ai se po bëhen në një kohë për nevoja të tij.

“Kjo deklaratë, është deklaratë politike. Sepse ai është duke u përgatitur që të shkojë në shtëpi dhe ta dërgojë vendin në zgjedhje dhe është duke tentuar që ta masë opinionin publik lidhur me menaxhimin e shëndetësisë”.

“Shëndetësia ishte dhe mbeti në gjendje të rëndë”

Njohësi i shëndetësisë, Bujar Vitija, në një përgjigje me shkrim për Albanian Post përmend dy lëvizje që janë bërë në shëndetësi gjatë këtyre tri vjetëve.

“Sistemi shëndetësor gjatë Qeverisë Kurti nuk ka bërë përparime të theksuara. Ka disa lëvizje në kuptimin e investimeve në disa aparatura të cilat kanë munguar në të kaluarën dhe renovime të klinikave”, thotë Vitija për AP.

Megjithatë këto dy avancime në këtë drejtim nuk i zgjidhin problemet e vjetra.

“Reforma për këto tre vjet është zero. Një ligj i miratuar për çmimet e barnave ende s’ka filluar të zbatohet. Ligji për shëndetësi dhe ligji për sigurime shëndetësore ende nuk kanë shkuar as në Qeveri. Ligji për IVF po bllokohet nga deputetë të partisë së Kurtit”.

Ai shton se, “qytetarët po vazhdojnë të kërkojnë ndihmë për shërim jashtë vendit”, duke pohuar se  “miliona euro po na ikin jashtë”.

Vitija, kritika ka edhe për mënyrën që është shfrytëzuar buxheti.

“Ndonëse është rritur buxheti, në SHSKUK furnizimi nuk e kalon 60 përqindëshin kurse në kujdesin parësor shëndetësor nuk e kalon as 40%. Ndërsa Ministria e Shëndetësisë, e ka shpenzuar vetëm 8 për qind të buxhetit për investime në vitin 2023”.

“Pra, shëndetësia ka qenë në gjendje të rëndë dhe vazhdon të jetë në gjendje të rëndë”.

Ndërrimi i ministrave në Qeverisjen Kurti

Shëndetësia kosovare për tri vjet u përcoll edhe me ndërrim të ministrave.

Fillimisht ishte ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia, i cili e morri përsipër udhëheqjen e këtij dikasteri më pas duke u larguar nga kjo pozitë për t’u fokusuar në garën për kryetar të Komunës së Prishtinës.

Vitia, u zëvendësua me Rifat Latifin, i cili më pas dha dorëheqje për shkak të kritikave të shumta që bëheshin në drejtim të tij për keqmenaxhim të këtij sektori.

Latifit, gjatë qeverisjes së tij në ketë ministri iu kishin marrë kompetencat nga kryeministri Albin Kurti, në përpjekje për t’i përmirësuar shërbimet shëndetësore.

Pas dorëheqjes ai kishte deklaruar se konsideron se shëndetësia në Kosovë është e rrënuar nga korrupsioni.

Sipas tij, ky sektor në Kosovë, vazhdon të injorohet.

“Shëndetësia e Kosovës ishte injoruar dhe e lënë pas dore, është keqmenaxhuar, është rrënuar nga korrupsioni madhor në të gjitha shtresat e shërbimeve shëndetësore dhe e segmentuar politikisht në forma të ndryshme për tri dekada”, kishte thënë ai.

Pas largimit të Latifit, për 72 ditë ministrinë e Shëndetësisë e kishte udhëhequr si ushtruese detyre, Dafina Gexha Bunjaku.

Sa herë që ky post lihej pa udhëheqës, opozita thoshte se, “Qeveria është duke i ruajtur vendin Arben Vitisë”.

Kryeministri Kurti, ishte i bindur për suksesin e Vitisë në këtë ministri, prandaj edhe e emëroi për herë të dytë.

Në disa pyetje për të cilat kërkohej përgjigje për situatën në shëndetësi ishte e vështirë të merrej përgjigje nga Vitia, pasi ai nuk fliste kurrë, përveç në komunikata për shtyp, në të cilat lexonte të dhëna nga letra që mban në duar.

Kosova vazhdon të jetë një nga vendet me problemet më të mëdha shëndetësore.

Në seancën e 29 shkurt në Kuvendin e Kosovës, Lëvizja Vetëvendosje u kritikua për keqmenaxhimin e shëndetësisë, arsyetimi i ministrit Vitia për gjendjen e dobët ishte se as “Fondi i Gjermanisë s’do ta përballonte mbingarkesën e QKUK-së”.

Spitalet në Kosovë ndryshe vazhdojnë të ballafaqohen me mungesë mjekësh dhe infermierësh.

Kjo pastaj dërgon në raste ku pacientët duhet të presin me vite për të marrë një shërbim, në disa raste familjarët duhet të bëjnë punën e infermierëve.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.