Putin dhe Lukashenko drejt integrimit të ekonomive mes Rusisë dhe Bjellorusisë

Vladimir Putin dhe lideri bjellorus Aleksandër Lukashenko thanë se ata kishin arritur përparim drejt integrimit të ekonomive, të dy vendeve gjatë një samiti të enjten në mbrëmje para stërvitjeve masive të përbashkëta ushtarake.

Duke folur të enjten, Putin tha se të dy udhëheqësit kishin rënë dakord të koordinonin politikat makroekonomike të vendeve, të krijonin masa të përbashkëta tatimore dhe doganore dhe të harmonizonin kontrollet e tjera financiare si pjesë e një udhërrëfyesi prej 28 pikash që pritet të rrisë ndikimin e Rusisë mbi fqinjin e saj.

“Vendet do të lëvizin për të integruar tregjet e tyre të energjisë duke ruajtur furnizimet me zbritje të madhe të gazit natyror për Bjellorusinë, dhe Rusia do të japë një shtesë prej 630 milion dollarë për hua për qeverinë Bjelloruse me para të kufizuara”, tha Putin.

Tekstet e marrëveshjeve nuk u vunë në dispozicion dhe udhëheqësit nuk nënshkruan asnjë dokument publikisht. Ndërsa të dy palët njoftuan marrëveshje të reja ekonomike, ata nuk arritën të fusnin një monedhë të përbashkët ose të hynin në detaje për çdo marrëveshje mbrojtëse ose politike, duke sinjalizuar një kufi në masën e negociatave.

Lukashenko, i cili është sanksionuar nga perëndimi për një goditje brutale ndaj opozitës së vendit, është parë si rezistencë ndaj presionit nga Moska për të pranuar kontrollin mbi politikën qeveritare në këmbim të mbështetjes ruse.

“Së pari themeli ekonomik duhet të hidhet para se të ecet më tej në rrugën politike”, tha Putin pas bisedimeve, duke vënë në dukje se të dy palët nuk kishin diskutuar për integrimin e mundshëm politik.

Ndërsa të dy palët nuk diskutuan hapur shitjen e armëve ose bazat e reja ruse në Bjellorusi, kishte shenja të rritjes së bashkëpunimit ushtarak midis vendeve.

Përpara takimit të tij të gjashtë me Putinin këtë vit, Lukashenko tha se shpresonte të blinte një sasi të madhe armësh, përfshirë avionë luftarakë dhe helikopterë, si dhe armë të avancuara të mbrojtjes ajrore S-400. Bjellorusia gjithashtu pretendoi se Moska kishte zhvendosur luftëtarët Su-30 në Bjellorusi për të patrulluar kufijtë e vendit me Evropën.

Kremlini mendohej se po e shfrytëzonte atë izolim për t’i bërë presion Lukashenkos në finalizimin e një numri projektesh integruese që do ta afronin Bjellorusinë shumë më afër Rusisë politikisht, ushtarakisht dhe ekonomikisht, madje duke i lidhur vendet me një monedhë të përbashkët.

Megjithatë Lukashenko kishte ngecur në zbatimin e marrëveshjeve, të cilat u hartuan si pjesë e një traktati të Shtetit të Bashkimit të vitit 1999, duke pranuar se ato do të minonin pozicionin e tij dhe sovranitetin Bjellorusi do t’i dorëzohej Moskës.

Një ambasador i Bjellorusisë kishte thënë se të dy palët mund të nënshkruajnë marrëveshjet të enjten në mbrëmje, raportuan mediat shtetërore. Por parashikimet e ngjashme kanë rënë më parë.

Takimi vjen vetëm disa ditë para fillimit të stërvitjeve ushtarake Zapad-2021, në të cilat vlerësohet se dhjetëra mijëra trupa bjellorusë dhe rusë do të marrin pjesë në manovrat e planifikuara në kufijtë e Evropës. Moska ka pohuar se deri në 200 mijë trupa po merrnin pjesë në stërvitje, por ky numër besohej të ishte i fryrë.

Ushtrimet, të cilat mbahen çdo katër vjet, zakonisht simulojnë një konflikt midis NATO-s dhe një aleance të udhëhequr nga Rusia. Stërvitjet e vitit 2017 u pritën me alarm të konsiderueshëm në perëndim, ku kishte shqetësime se stërvitjet mund të shërbenin për të justifikuar një ngritje ushtarake në kufijtë e NATO-s.

Përgjigja ndaj stërvitjeve të vitit 2021, të cilat do të mbaheshin nga 10-16 shtator, ka qenë më e heshtur, megjithëse vendet evropiane përgjatë kufirit me Bjellorusinë kanë rritur masat paraprake të sigurisë, pjesërisht për shkak të një krize emigrantësh të nxitur nga udhëheqësi bjellorus.

“Unë ju kërkova të vini për të përmbledhur rezultatet e asaj që është bërë kohët e fundit në krijimin e programit të Shtetit të Bashkimit”, tha Putin. Ndërsa bisedimet u hapën të enjten, duke iu referuar një vendimi për të integruar më tej vendet që kishin ngecur që nga fillimi u pajtua në parim në vitin 1999.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.