E ardhme e ndritur për industrinë e IT-së në Ballkanin Perëndimor

Ballkani Perëndimor ka bërë një emër në heshtje në industrinë e teknologjisë gjatë dekadës së fundit.

Sektori në zhvillim i IT-së në rajon kërkon të tërheqë vëmendjen si nga investitorët ashtu edhe nga kompanitë globale të teknologjisë.

Një bum në industrinë e teknologjisë premton të sjellë një të ardhme emocionuese në vendet e Ballkanit Perëndimor, ku punët e paguara mirë dhe me cilësi të lartë kanë qenë të pakta në të kaluarën.

Po ashtu mund të jetë pikërisht ajo që duhet të arrijë rajoni me vendet e tjera anëtare të BE-së të paktën derisa të arrihet integrimi i plotë për të gjithë.

Kështu shkruan revista “International Politics and Society” (IPS) lidhur me këtë zhvillim në rajon.

Referuar artikullit, shpresa vjen në formën e një popullate të re dhe të talentuar, të etur për të përdorur aftësitë dhe burimet e tyre për të krijuar zgjidhje inovative që mund të ndryshojnë potencialisht peizazhin e industrisë së teknologjisë në rajon.

Çdo vit, rreth 10 për qind e numrit të përgjithshëm të studentëve të diplomuar nga gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor jashtë BE-së vijnë nga sektori i TIK-ut.

Një numër ky, i cili vetëm do të rritet teksa industria e IT-së bëhet një zgjedhje gjithnjë e më e popullarizuar e punës.

Vendet anëtare të BE-së nga rajoni më i gjerë i Ballkanit si Rumania, Bullgaria dhe Kroacia anëtare e BE-së në Ballkanin Perëndimor janë dëshmuar të jenë pishtarët e industrisë së teknologjisë për pjesën tjetër të Ballkanit Perëndimor.

Këto të fundit, të quajtura “Kompani Unicorn”, janë kompani që kanë arritur një vlerësim prej 1 miliard dollarësh ose më shumë dhe statusi i arritur konsiderohet një moment historik i madh për çdo startup.

Arritjet e kompanive si UiPath i Rumanisë, Payhawk i Bullgarisë dhe Infobip i Kroacisë jo vetëm që flasin për potencialin e vetë këtyre kompanive, por gjithashtu premtojnë të nxisin më tej rritjen e sektorit të IT-së në rajon.

Këto dhe disa kompani të tjera ndërkombëtare të teknologjisë kanë hapur gjithashtu dyqane në Ballkanin Perëndimor, ku mund të ushqejnë talentin teknologjik të rajonit.

Startup-et e teknologjisë në rajon kanë qenë në gjendje të përfitojnë nga teknologjitë në zhvillim si inteligjenca artificiale, blockchain, fintech dhe lojërat, dhe kanë tërhequr investime të ndryshme – gjë që sjell vende pune dhe rritje në afatgjatë.

Por ndryshe nga pjesa tjetër e vendeve që janë pjesë e BE-së, ato që ende nuk përballen me një sfidë të rëndësishme në krahasim me homologët e tyre: mungesën e kapitalit privat të aksesueshëm për të mbështetur zhvillimin e biznesit të tyre.

Dhe kjo sfidë është shumëplanëshe.

Teksa një numër i kufizuar investitorësh fokusohen në tregjet e Ballkanit Perëndimor, fondet e tjera rajonale thjesht nuk janë në dijeni të potencialit të startup-eve në rajon ose po zgjedhin ta anashkalojnë atë.

Derisa rajoni të integrohet plotësisht në BE, nisma si Open Balkan, e cila u prezantua në tetor 2019 nga liderët e Shqipërisë, Serbisë dhe Maqedonisë së Veriut me synimin për të forcuar lidhjet ekonomike midis vendeve të Ballkanit Perëndimor, mund të provojë të jetë një zgjidhje ndaluese.

Duke hequr barrierat tregtare dhe duke rritur tregtinë ndërkufitare, sipas “IPS”-së, nisma pritet të thjeshtojë bashkëpunimin e biznesit midis kompanive rajonale të IT-së.

Kjo do t’u mundësojë kompanive të ndajnë burimet, njohuritë dhe ekspertizën dhe të zhvillojnë produkte dhe shërbime më inovative dhe konkurruese.

Rritja e bashkëpunimit do të ndihmojë gjithashtu për të tërhequr më shumë investime të huaja në industrinë e IT-së të rajonit, e cila do të konsiderohej një treg më i madh dhe më i qëndrueshëm sesa tregjet individuale të vendeve.

Çka do të ndihmonte për të rritur fluksin e kapitalit në industri dhe për të krijuar më shumë mundësi për rritje të startup-eve.

Nisma pritet edhe që të lehtësojë lëvizshmërinë e profesionistëve të aftë të IT-së brenda rajonit, duke rritur disponueshmërinë e talenteve, duke përmirësuar zhvillimin e aftësive dhe duke rritur ndarjen e njohurive.

Zhvillimi i industrisë së IT-së dhe tregut të saj të përbashkët potencial në Ballkan mund të ndihmojë gjithashtu në diversifikimin e ekonomisë së rajonit, e cila tradicionalisht ka qenë e mbështetur në industri si bujqësia, turizmi dhe prodhimi.

Nga ana tjetër, qeveritë në të gjithë rajonin po kërkojnë të tërheqin më shumë kompani vendase dhe ndërkombëtare të TI-së për të investuar në ekonomitë e tyre nëpërmjet stimujve tatimorë.

Diçka që pritet të nxisë rritjen e investimeve nga sipërmarrësit dhe investitorët në startup-et dhe kompanitë premtuese, duke çuar edhe një herë në krijimin e më shumë vendeve të punës dhe mbajtjen e talenteve vendase, thekson “IPS”.

Teksa rajoni i Ballkanit mund të ketë pasur një të kaluar të trazuar, falë IT-së, e ardhmja mund të duket e ndritshme, pasi profesionistët e talentuar të rajonit, kostot e ulëta dhe politikat mbështetëse të qeverisë po përpiqen të krijojnë një mjedis pjellor për të lulëzuar startup-et e teknologjisë.

E ndërsa vendet e Ballkanit Perëndimor dhe ekonomitë e tyre vazhdojnë të zhvillohen, mund të arrijnë vendet e rajonit anëtare të BE-së derisa të arrihet integrimi i plotë në BE.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.