Tirana ka dyfish ndotje nga norma e lejuar e OBSH-së, sipas “The Guardian”

Banorët e Tiranës kanë dyfish ndotje nga norma e lejuar prej Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), zbulon e përditshmja britanike “The Guardian”.

Botimi britanik punoi me ekspertë të ndotjes për të prodhuar një hartë interaktive që zbulonte zonat më të goditura në Evropë.

Matjet i referohen PM2.5 që janë grimcat e vogla të ajrit të prodhuara kryesisht nga djegia e lëndëve fosile, disa prej të cilave mund të kalojnë përmes mushkërive dhe direkt në qarkullimin e gjakut, duke prekur pothuajse çdo organ në trup.

Udhëzimet aktuale të OBSH-së thonë se përqendrimet mesatare vjetore të PM2.5 nuk duhet të kalojnë 5 mikrogramë për metër kub (µg/m 3 ).

Sipas hartës të “The Guardian”, Tirana së bashku me Elbasanin, Kukësin dhe Shkodrës ishin qytetet me ndotjen më të lartë me më shumë se 19 mikrogramë të regjistruar.

Sakaq, referuar studimit të gazetës britanike, pothuajse e gjithë Shqipëria ka dyfish ndotje po ashtu nga norma e lejuar.

Analiza e re zbuloi se vetëm 2 për qind e popullsisë së Evropës jeton në zona brenda këtij kufiri.

Ekspertët thonë se ndotja është përgjegjës për rreth 400 mijë vdekje në vit në të gjithë kontinentin.

Një alarm vjen edhe nga rajoni ynë, ku më shumë se gjysma e popullsisë së Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë jetojnë me katërfishin e shifrës së lejuar nga OBSH-ja.

Evropa po përballet me një “krizë të rëndë të shëndetit publik”, me pothuajse të gjithë në të gjithë kontinentin që jetojnë në zona me nivele të rrezikshme të ndotjes së ajrit, vijon investigimi nga “The Guardian”.

Analiza e të dhënave të mbledhura duke përdorur metodologjinë e fundit që përfshin imazhe të detajuara satelitore dhe matje nga më shumë se 1 mijë e 400 stacione monitorimi tokësore, zbuluan një pamje të tmerrshme të ajrit të ndotur, me 98 për qind të njerëzve që jetojnë në zona me ndotje të grimcave të imta shumë të dëmshme që tejkalojnë shëndetin botëror.

Vendi më i ndotur në Evropë është Maqedonia e Veriut. Pothuajse dy të tretat e njerëzve në të gjithë vendin jetojnë në zona me ndotje më shumë se katër herë nga udhëzimet e OBSH-së, ndërsa katër zona u zbuluan se kanë ndotje të ajrit pothuajse gjashtë herë më shumë se shifrat e lejuara, përfshirë kryeqytetin Shkupin.

Evropa Lindore është dukshëm më e ndotur se Evropa Perëndimore, përveç Italisë, ku më shumë se një e treta e atyre që jetojnë në luginën e lumit Po dhe zonat përreth në veri të vendit thithin ajër që është katër herë më i lartë se shifra e OBSH-s.

Në Gjermani, tre të katërtat e popullsisë jeton me më shumë se dyfishin e normës udhëzimeve të OBSH-së. Në Spanjë kjo shifër është 49 për qind dhe në Francë është 37 për qind.

Në Mbretërinë e Bashkuar, tre të katërtat e popullsisë jetojnë në zona ku ekspozimi është midis një dhe dy herë më shumë se udhëzimi i OBSH-së, me pothuajse një të katërtën mbi të.

Afro 30 milionë evropianë jetojnë në zona me përqendrime të vogla të grimcave që janë të paktën katër herë më shumë se udhëzimet e OBSH-së.

Në Suedi, përkundrazi, nuk ka asnjë zonë ku PM2.5 arrin më shumë se dyfishin e shifrës së OBSH-së dhe disa zona në Skocinë veriore janë ndër të paktat në të gjithë Evropën që bien poshtë saj.

Ekspertët thonë se duhen marrë masa urgjente. Ata tregojnë për një numër në rritje të provave që tregojnë se ndotja e ajrit prek pothuajse çdo organ në trup dhe është e lidhur me një gamë të madhe problemesh shëndetësore nga sëmundjet e zemrës dhe mushkërive te kanceri dhe diabeti, depresioni dhe sëmundjet mendore deri te uljet në lindje.

Të dhënat u përpiluan nga akademikë në Universitetin e Utrecht-it në Holandë dhe Instituti Zviceran i Shëndetit Tropical dhe Publik si pjesë e projektit Expanse të financuar nga BE-ja.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.