Metamfetamina dhe heroina ushqejnë bumin e drogës në Afganistan

“Të grumbulluara në qese plastike, në një dhomë të vogël, në jug të Afganistanit rural, kristalet e bardha shkëlqejnë”.

Kështu e nis artikullin e saj e përditshmja britanike “BBC”, për sa i përket jetës në fushën e narkotikëve në Afganistan.

Qeset janë të mbushura me metamfetamina “cilësore e eksportit” dhe gati për trafikim në vende të largëta si Australia.

Kjo pasi atje, 100 kg (220 lb) të ruajtuara në atë dhomë ka një vlerë prej rreth 2 milionë paund (2.6 milionë dollarë).

Jashtë, tymi buron nga dy fuçi, ku po gatuhen tufa të reja metamfetaminë.

Droga është një biznes i madh në Afganistan, dhe nën qeverisjen e talebanëve, tregtia po lulëzon. Vendi ka qenë prej kohësh i lidhur me heroinën, por vitet e fundit, ai është shfaqur gjithashtu si një prodhues i rëndësishëm i meta kristalit – një tjetër drogë e rrezikshme që krijon varësi.

Një burim i përfshirë në tregti thotë se rreth 3 mijë kg metamfetaminë kristal prodhohen tani çdo ditë nga më shumë se 500 “fabrika” të improvizuara në një zonë të vetme të largët të prodhimit të drogës në jugperëndim të vendit.

Rritja e metamfetaminës është nxitur nga një zbulim që “ephedra” – bar i zakonshëm, i egër i njohur në vend si “oman” – mund të përdoret për të bërë një nga përbërësit kryesorë të drogës – “ephedrinë”.

Në një pazar të thellë në shkretëtirë, që shërben si nyja qendrore e tregtisë së metamfetaminës në Afganistan, ka tuma të mëdha të bimës në shitje, në një shkallë të paparë më parë.

Më parë, talebanët mendohej se paguanin taksë për “ephedra-n”. Por, së fundmi, ata kanë shpallur ndalimin e kultivimit të tij, në një dekret që nuk u bë shumë i njohur.

Megjithatë, për momentin, ata po vazhdojnë të lejojnë funksionimin e laboratorëve të metamfetaminës.

Një afgan i përfshirë në tregti na tha me një buzëqeshje të gjerë se ndalimi i “ephedra-ës” thjesht kishte bërë që çmimi i shitjes me shumicë të metamentit të dyfishohej brenda natës, ndërkohë që kishte ende depo plot me furnizime të bimës për t’u përdorur për prodhimin e ardhshëm.

David Mansfield, ekspert në tregtinë e drogës në Afganistan, ka gjurmuar rritjen e prodhimit të metamfetaminës me ndihmën e imazheve satelitore që identifikojnë laboratorët e përfshirë në proces.

Ai thotë se ndalimi i “ephedra-ës” vjen në një periudhë të vitit kur të korrat tashmë janë mbledhur, “kështu që ndikimi i vërtetë nuk do të ndihet deri në korrik të vitit të ardhshëm kur pritet korrja e ‘ephedra-ës’”.

Mansfield beson se sasia e metamfetaminës që prodhohet në Afganistan mund të tejkalojë sasinë e drogës tjetër më të njohur në vend, heroinës.

Opiumi i korrur nga fushat e lulëkuqes në vend vlerësohet tashmë të jetë burimi i rreth 80% të furnizimit në botë, dhe gjithashtu duket se po lulëzon.

Javët e fundit, fermerët në të gjithë Afganistanin kanë qenë të zënë me përgatitjen e arave dhe mbjelljen e farave të opiumit.

Ekonomia e Afganistanit është në kolaps pas tërheqjes së mbështetjes ndërkombëtare në përgjigje të marrjes së pushtetit nga talebanët në gusht, dhe për shumë fermerë, opiumi duket si opsioni më i sigurt.

Spekulimet se talebanët mund të ndalojnë përfundimisht kultivimin e opiumit kanë çuar në një rritje të çmimeve, që nga ana tjetër, sipas fermerëve, po i inkurajon ata të mbjellin më shumë prej tij.

Tani për tani, tregtia po lulëzon. Tregtarët e opiumit, të cilët dikur paguanin zyrtarët e korruptuar të qeverisë dhe shisnin në fshehtësi thasët me pastën e trashë të zezë, tani kanë ngritur tezga në tregje.

“Që kur talebanët çliruan vendin, ne jemi bërë plotësisht të lirë”, thotë një shitës me shumicë duke buzëqeshur.

Mansfield ka paralajmëruar se rritja e kostove të ushqimit dhe produkteve bujqësore të lidhura me krizën ekonomike do t’i shtyjë fermerët dhe pronarët e laboratorëve të rrisin vëllimin e tregtisë, “vetëm për të ruajtur të ardhurat e tyre”.

Në disa pjesë të Afganistanit, industria e drogës është e përfshirë thellë në ekonominë lokale.

Sipas burimeve lokale për “BBC-në”, një kilogram heroinë për eksport shitet me rreth 210 mijë rupi pakistaneze (900 paund; 1 mijë e 190 dollarë).

Një ish-trafikant droge në Britaninë e Madhe i tha “BBC-së” se në kohën kur një kilogram të arrinte në Britani dhe të ishte prerë me agjentë të ndryshëm përzierjeje, do të kishte një vlerë rruge prej rreth 66 mijë dollarë.

Shumica e këtij fitimi realizohet nga ata që transportojnë drogën ndërkombëtarisht, por talebanët vendosin taksa për prodhuesit.

Sipas Mansfield, shumat e fituara nga grupi nga droga janë shpesh të mbivlerësuara dhe më pak të rëndësishme se burimet e tjera të të ardhurave.

Por ai vlerëson se në vitin 2020, ata morën rreth 35 milionë dollarë nga taksat mbi prodhimin e drogës – para që u duhen.

Zëdhënësi i talebanëve, Bilal Karimi, për “BBC” tha se çrrënjosja e prodhimit të drogës do të ndihmonte si Afganistanin, ashtu edhe komunitetin ndërkombëtar, “kështu që edhe bota duhet të ndihmojë”.

Tregtia e drogës në vend nuk sillet vetëm rreth eksporteve. Ajo ka pasur gjithashtu një ndikim shkatërrues në popullatën afgane, në të cilën shihen nivele të larta të varësisë.

Në anë të një rruge të ngarkuar në periferi të kryeqytetit Kabul, disa qindra burra grumbullohen së bashku në grupe të vogla, duke pirë metamfetaminë kristal dhe heroinë.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.