Irani, reformat dhe shtypja – Çfarë ndodhi me të moderuarit dhe reformistët

Fundi i reformistëve daton më 28 dhjetor 2017.

Protestohet për koston e lartë të jetesës dhe për herë të parë dëgjohet ky slogan: “Reformistë, ekstremistë, loja mbaroi”.

Në më pak se dhjetë ditë, pothuajse njëqind njerëz u vranë. Madje edhe shpresa se Republika Islamike mund të reformohej u shpartallua. Për shumë njerëz është e qartë se ka vetëm një zgjidhje: përmbysja e regjimit.

Në qeveri është Hassan Rouhani, i moderuar dhe reformator, njeriu i marrëveshjes bërthamore, i cili mundi Ebrahim Raisin në mandatin e tij të dytë. Por është pikërisht nën Rouhani që krahu humbet plotësisht besimin e popullit.

“Shumë prej nesh votuam për të. Por pas 2017 dhe 2019, ne nuk mund të vazhdonim të blinim gënjeshtrat e tij”, thotë Ali, nga Teherani. Ai përmend vitin 2019 sepse më 15 nëntor shpërthejnë protesta të tjera për një rritje dramatike të benzinës. Në tre ditë regjimi vret mbi 1500 njerëz.

Le të flasim sërish për reformistët sepse mes emrave që bëjnë xhiron e garës presidenciale të thirrur pas vdekjes së presidentit Ebrahim Raisi, figuron edhe ai i Rouhani.

“Që nga viti 2021, që nga zgjedhja e Raisi-t, të gjitha organet e pushtetit janë në duart e konservatorëve. Nuk mendoj se Rouhani ka shanse reale, Khamenei nuk e do atë dhe ai thjesht u refuzua në garën për Asamblenë e Ekspertëve”, shpjegon Arash Azizi, politologu dhe shkrimtar iranian.

Sipas Azizit, dy me shanse mund të jenë i moderuari Ali Larijani ose reformisti Majid Ansari.

Por pse duhet të hapet Khamenei ndaj të moderuarve?

“Unë dyshoj se do ta bëjë. Ndoshta me shpresën e pjesëmarrjes më të madhe të votuesve. Por ai po kërkon një njeri të tijin, si ultra-konservatorët Saeed Jalili dhe Mohammad Bagher Ghalibaf. Ai e di se ky është presidenti që mund të menaxhojë vdekjen e tij”.

Shëmbëlltyra e reformistëve fillon me Mohammad Khatami, president nga viti 1997 deri në 2005. Ai është një mullah që flet për Perëndimin, demokracinë, të drejtat e grave. Ai bën reforma të brendshme që lindin shpresë, por përplaset me konservatorët.

“Ne të rinjtë menduam se jeta jonë do të ndryshonte”, vazhdon Aliu, “më pas erdhi konservatori Ahmadinexhad”.

Goditja e parë e madhe ndaj reformizmit ndodhi në vitin 2009, kur miliona njerëz votuan për Mousavi, por përmes mashtrimit zgjedhor Ahmadinexhad fitoi mandatin e tij të dytë. Një vërshim njerëzish del në rrugë. Represioni i regjimit “dhe fillimi i fundit të një ëndrre”, thotë Ali.

Marrë nga Corriere Della Sera, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.