Kultura

5 vendet më të mira për të jetuar për familjet që emigrojnë


Për ata që kërkojnë të zhvendosen, renditja e vendeve më të jetueshme në botë mund të jetë e dobishme.

Por kur janë edhe fëmijët në lojë, ka më shumë faktorë që duhen peshuar.

Janë këta faktorë te të cilët Unicef fokusohet për raportet mbi mirëqenien e fëmijëve.

Hulumtimi i tyre rendit vetëm vendet më të pasura në botë – dhe jo të gjitha të dhënat mund të jenë me interes të barabartë për familjet e emigrantëve.

Por gjetjet ndihmojnë për të krijuar një pamje të asaj se si është në të vërtetë të rritësh fëmijë në vende të botës.

Japonia

Në analizën e UNICEF-it të vitit 2020 për mirëqenien e fëmijëve, Japonia renditet në vendin e parë për shëndetin fizik, i cili shqyrton vdekshmërinë e fëmijëve dhe obezitetin.

Dhe në raportin më të fundit të Unicef-it në vitin 2022, i cili shikonte në mënyrë specifike mjediset ku rriten fëmijët, renditet e dyta për botën rreth fëmijës, një kategori që përfshin aspekte si hapësira e gjelbër urbane dhe siguria në trafik.

Po ashtu Japonia ka shkallën më të ulët të obezitetit të fëmijëve, vdekshmërinë e ulët të fëmijëve dhe nivelet jashtëzakonisht të ulëta të ndotjes së ajrit ose ujit.

Është gjithashtu një nga vendet më të sigurta për familjet.

Shkalla e përgjithshme e vrasjeve në Japoni është më e ulëta nga të gjitha vendet që ka marrë në shqyrtim Unicef: me 0.2 për 100 mijë , është një pjesë e vogël e asaj në SHBA (5.3), Kanada (1.8) apo Australi (0.8).

Përtej notave më të larta për shëndetin dhe sigurinë, Japonia ka gjithashtu një nga sistemet arsimore më të mira në botë, duke u renditur në vendin e 12-të midis 76 vendeve dhe rajoneve.

Estonia

Teksa Estonia nuk është në krye të renditjes së përgjithshme të Unicef-it, vlerësohet shumë për një numër aspektesh të rëndësishme.

Fëmijët janë të ekspozuar ndaj ndotjes më të pakët të ajrit, ndotjes akustike dhe pesticide se në pothuajse çdo vend tjetër të pasur.

Ka më shumë hapësirë të gjelbër urbane se shumë vende të tjera, duke përfshirë SHBA-të, Kanadanë, Australinë dhe Britaninë e Madhe, dhe fëmijët kanë veçanërisht të ngjarë të thonë se i shijojnë objektet rekreative të lagjes së tyre, si këndet e lojërave.

Po ashtu ka shkallën e dytë më të ulët të foshnjave të lindura nën peshë nga çdo vend i pasur, që përgjithësisht konsiderohet të jetë një tregues i mirë i cilësisë së kujdesit prenatal.

Megjithatë, një nga tërheqjet më të mëdha mund të jetë sistemi arsimor i Estonisë: fëmijët kanë aftësi më të mira matematikore, shkencore dhe shkrim-leximi se çdo vend jashtë Azisë.

Gjithashtu theksohen edhe aftësitë digjitale.

Por përfitimet e sistemit shkojnë përtej leximit dhe robotikës. Një raport i kohëve të fundit ka zbuluar se një pesëvjeçar mesatar estonez është më i mirë në aftësi të ndryshme social-emocionale, duke përfshirë bashkëpunimin me fëmijët e tjerë dhe identifikimin e emocioneve, sesa ata në SHBA dhe Angli.

Më pas është leja familjare: Estonia ka një nga politikat më bujare të çdo vendi në botë, me 100 ditë pushim lehonie si dhe 30 ditë pushim të atësisë të ndjekur nga 475 ditë pushim prindëror me pagesë, për t’u ndarë deri në moshën tre vjeçare.

Deri në 60 prej atyre ditëve, të dy prindërit mund të qëndrojnë në shtëpi njëkohësisht dhe të dy paguhen.

Çdo prind merr gjithashtu 10 ditë pune në vit leje prindërore të paguar për çdo fëmijë nën 14 vjeç.

Spanja

Spanja renditet më e larta në renditjen e Unicef-it për mjedisin rreth fëmijëve, me nivele veçanërisht të ulëta të sëmundshmërisë së fëmijëve për shkak të ndotjes së ajrit ose ujit.

Dhe pavarësisht se kanë oferta të përgjithshme më të dobëta për sa i përket shërbimeve sociale, arsimore dhe shëndetësore, sipas Unicef-it, fëmijët në Spanjë kanë mirëqenie dukshëm të lartë: renditet e treta për mirëqenien mendore të fëmijëve dhe e katërta për aftësitë themelore akademike dhe sociale.

Është në të njëjtin nivel me Holandën për sa i përket numrit të fëmijëve që thonë se bëjnë miq lehtësisht (81%).

Është e pranueshme shoqërisht që atje ta çoni fëmijën kudo – restorante, bare. Është krejtësisht normale të shohësh një familje me një fëmijë të vogël duke ecur në mesnatë

Më pas është leja prindërore: si nënat ashtu edhe baballarët marrin 16 javë pushim të paguar në 100 për qind të pagës së tyre, pas së cilës nëna mund të marrë leje pa pagesë deri në tre vjet, ose të shkurtojë orët.

Këto opsione janë të disponueshme për çdo banor të ligjshëm të regjistruar në sistemin e sigurimeve shoqërore të Spanjës, i cili ka dhënë kontribute për të paktën 180 ditë në shtatë vitet e fundit.

Ashtu si me vendet e tjera të listuara, nuk është e përsosur, por është e qartë se vendi ka shumë për t’u ofruar familjeve.

Finlanda

Finlanda, e cila vjen në vendin e pestë në raportin më të fundit të Unicef-it, shënon një pikë veçanërisht të lartë në dy nga tre kategoritë – numër një për botën e fëmijës dhe numri dy për botën përreth fëmijës – elementet e mjedisit me të cilin një fëmijë ndërvepron, si shkollat, rreziqet e trafikut dhe hapësira e gjelbër.

Është një nga vendet me performancën më të mirë në botë për sa i përket arsimimit dhe aftësive matematikore të fëmijëve dhe prindërit kanë veçanërisht të ngjarë të mendojnë shumë për marrëdhëniet e tyre me stafin e fëmijëve të tyre në shkollë.

Shkalla e vdekshmërisë së fëmijëve të moshës 5-14 vjeç është një nga më të ulëtat në botë, më pak se gjysma e asaj në SHBA.

Dhe vendi ofron leje prindërore bujare, duke përfshirë tetë javë pushim të paguar të lehonisë, 14 muaj të tjerë leje prindërore me pagesë për t’u ndarë midis prindërve dhe leje shtesë për kujdesin e fëmijëve që mund të aplikohet derisa fëmija të mbushë tre vjeç.

Holanda

Në krye të listës së përgjithshme të Unicef-it për mirëqenien e fëmijëve është Holanda, e cila ecën veçanërisht mirë për sa i përket shëndetit mendor të fëmijëve dhe aftësive.

Nëntë nga 10 15-vjeçarë thonë se kanë kënaqësi të lartë nga jeta, përqindja më e lartë e të gjitha vendeve të ekzaminuara nga Unicef, dhe tetë në 10 thonë se bëjnë miq lehtësisht.

Ekziston ky diskurs rreth mënyrës sesi amerikanët përpiqen t’i mësojnë të gjithë të jenë të jashtëzakonshëm. Atje ka një thënie: Thjesht jini normal, kjo tashmë është mjaft e pazakontë.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore