Shqipëria, kampione e rajonit në energji

Kampione e energjisë, madje dhe eksportuese. Shqipëria nuk do të ketë më mungesa të saj.

Ka qenë ky një nga synimet e kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, gjatë fushatës zgjedhore të 2021-shit.

“Në Shqipëri është punuar shumë për energjinë”, tha ai në një takim elektoral, “që nga HEC-i i Skavicës, në TEC-in e Vlorës. Për të mos harruar dy parqe fotovoltaike, njëri në Spille dhe tjetri në Karavasta”.

Më herët, në një raport të botuar më 24 mars nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë së Rinovueshme (IRENA) thuhet se Shqipëria mund të përmirësohet ndjeshëm në disa aspekte.

Më së pari, në garantimin e sigurisë së energjisë, por edhe në zvogëlimin e cenueshmërisë së sistemit të energjisë ndaj ndikimeve klimatike, duke aktivizuar burimet e saj të mëdha diellore dhe të erës.

Sipas Institutit Hidrometeorologjik, Shqipëria ka kushte klimatike shumë të favorshme për shfrytëzimin e energjisë diellore.

Edhe inxhinieri pranë një kompanie me panele diellore, Olsi Idrizi, për Albanian Post thotë se vitet e fundit, “interesi i familjarëve është rritur në blerjen e paneleve diellore”.

Sipas tij, kjo është një lloj energjie e pastër dhe që mund të përdoret kudo në Shqipëri, pasi si vend kemi shumë ditë me diell.

Agjencia shkruan se nisur nga fakti që Shqipëria ka një kohëzgjatje më të gjatë të ditëve me diell në Evropë në vit, kjo mund të përdoret për gjenerimin e energjisë elektrike: nga panelet diellore dhe nga instalimi i vazhdueshëm i paneleve termike diellore për të ngrohur ujin.

Përveç kësaj, potenciali diellor dhe i erës me kosto efektive vlerësohet në më shumë se shtatë gigavat, më shumë se tri herë i kapacitetit total të instaluar të energjisë elektrike në vend, vëren raporti.

Rreth 616 MW të kësaj energjie të erës mund të vendosen deri në vitin 2030.

Burimet e mëdha hidroenergjitike të Shqipërisë nënkuptojnë se ajo ka një nga pjesët më të larta të energjisë së rinovueshme në Evropën Juglindore.

Kjo krijon gjithashtu varësi nga reshjet vjetore të shiut, duke rezultuar në ndjeshmëri të lartë ndaj kushteve të jashtme klimatike.

Në vitin 2017, vendi u detyrua të importonte gati 40% të energjisë së tij, për shkak të reshjeve të pakta, me një kosto prej 240 milionë USD. Diversifikimi i përzierjes së energjisë do të zbuste ekspozimin e Shqipërisë ndaj faktorëve të jashtëm dhe do të ndërtonte stabilitet energjetik dhe ekonomik.

Përveç eksplorimit të plotë të potencialit kombëtar të energjisë së rinovueshme, në raportin e IRENA-s thuhet se do të ofronte gjithashtu përfitime të rëndësishme socio-ekonomike, të tilla si: krijimi i vendeve të punës, burimi i ri i të ardhurave, zhvillimi lokal industrial dhe ndotja e zvogëluar e ajrit.

Projektet e qeverisë

Një nga projektet më të mëdha energjetike ka qenë finalizimi i asaj të 25 marsit, ankandi për ndërtimin e Parkut Fotovoltaik të Spitallës mes Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Voltalia-s, kompanisë franceze që u shpall fituese.

Ajo dha ofertën më konkurruese, 29.89 euro për 70 megavat, për 50 vitet e ardhshme.

Fabrika e Spitallës do të komisionohet në vitin 2023.

Voltalia do të jetë përgjegjëse për zhvillimin, ndërtimin dhe mirëmbajtjen e projektit.

Impianti i ri do të vendoset në zonën e Spitallës, që bën pjesë në Bashkinë e Durrësit, rreth 30 kilometra nga Tirana.

Projekti pritet të përfitojë shumë nga potenciali i madh i rrezatimit diellor  në rajon.

Nga 100 megavat, 70% do të shitet përmes një kontrate 15-vjeçare të shitjes së energjisë me FTL, një operator shtetëror.

Pjesa e mbetur, rreth 30%, do të shitet përmes një kontrate tjetër afatgjatë të negocimit të energjisë me një operator privat.

Hidrocentrali i Banjës

Ndërsa projekti tjetër është ajo në Hidrocentralin e Banjës, ku kanë filluar operimet tregtare, njësia e parë e Impiantit Fotovoltaik Lundrues.

Këtë e ka bërë të ditur ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, përmes një dalje në median sociale Facebook, të mërkurën e 2 qershorit.

Sipas saj, në këtë Hidrocentral është ndërtuar edhe një njësi e paneleve të lundrueshme për të prodhuar energji nga panelet diellore.

Balluku ka bërë me dije se projekti përfshin instalimin e paneleve diellore mbi rezervuarin e hidrocentralit, duke shfrytëzuar kështu edhe rrezet e diellit për të prodhuar energji.

Po ashtu ka sqaruar për publikun se ndodhën në të njëjtën hapësirë, dy burime të ndryshme.

Edhe prodhimin nga Hidrocentrali i Banjës, që sipas saj është me kapacitet 72 mega dhe impiantin e parë të foltovoltaikut të lundrueshëm.

Kjo është faza e parë e projektit të mundësuar nga mbështetja e MIE-së. Sipas ekspertes, ky është një projekt prej dy megaVat pikë, “në të cilën e kemi përfunduar me sukses”.

Njësia e parë të cilën e kemi realizuar është 500 kilovat pikë.

Ndër të tjera ka njoftuar se shumë shpejt do të nisë dhe faza e dytë ku do të instalohen edhe tre njësi të tjera lundruese.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.