Raporti i UNODC: Mbi 40% e të burgosurve shqiptarë nuk kanë punuar kurrë

Zyra e Kombeve të Bashkuara për Drogën dhe Krimin (UNODC) zbuloi se mbi 40 për qind e të burgosurve shqiptarë nuk kishin pasur kurrë punë në jetën e tyre.

Kjo, referuar raportit të titulluar “Një studim pilot mbi shkaqet e recidivizmit në Shqipëri, Çeki dhe Tajlandë”.

Recidivizmi është një term që u përdor për herë të parë në shekullin e 17-të.

Ajo vjen nga Latinishtja, recidivus, që do të thotë “të përsëritet” ose të biesh përsëri pre e një vesi të keq ose krimi.

Në ditët e sotme, recidivizëm do të thotë rikthim në një gjendje të mëparshme ose sjellje kriminale.

Sipas raportit, shumica e atyre që gjetën një punë ishin të vetëpunësuar, me vetëm 14 për qind që gjetën një punë formale brenda gjashtë muajsh.

Për sa i përket vëzhgimeve më të spikatura të të burgosurve, shumica raportuan se kishin mësuar pak aftësi për të ndihmuar kthimin e tyre në shoqëri.

Në fakt, shumica raportoi se nuk kishte mësuar ose asgjë ose duke mësuar aftësitë për pjesëmarrje në krim: afërsisht 80 për qind e të anketuarve në Shqipëri.

Të pyetur se çfarë lloj rrjetesh kishin ndërtuar në burg, të burgosurit dhanë reagime të ngjashme: kryesisht ose asnjë ose rrjete të reja që do ta bënin mbështesin aktivitetin kriminal pas lirimit.

Vetëm rreth 20 për qind e të burgosurve të intervistuar në Shqipëri thanë se po merrnin shërbimet e nevojshme për të qëndruar jashtë burgut.

Raporti thekson gjithashtu se përgatitja dhe mbështetja e të burgosurve për të bërë kalimin nga paraburgimi në komunitet është diçka që të burgosurit e përfshirë në hulumtim dëshironin të bëhej
më mirë.

Për shembull, në Shqipëri, të burgosurit u shprehën se mundësia për ndonjë punësim pas lirimit do të ishte një përmirësim në krahasim me situatën aktuale.

Shqipëria, në shifrat zyrtare të UNODC-s, ka normën më të lartë të paraburgimit, në 101 për qind, e cila është rritur ndjeshëm që nga viti 2020 për shkak të një ulje të të burgosurve të dënuar por nuk vuan nga mbipopullimi.

Gati një e katërta e të burgosurve u burgosën për vrasje dhe mbi gjysma u burgosën për dhunë apo drogë, që të dyja mbartin dënime të rënda.

Mbi 60 për qind e të burgosurve shqiptarë janë të dënuar më shumë se pesë vjet dhe rreth 35 për qind më shumë se 10 vjet.

Të burgosur shqiptarë, disa u akuzuan sërish gjatë qëndrimit në paraburgim dhe më pas u klasifikuan si shkelës të përsëritur pavarësisht se nuk u liruan përkohësisht.

Në Shqipëri, përgjigjja më e zakonshme ishte “sistemi” ose “statistikat”, me të burgosurit që pretendonin se korrupsioni brenda sistemit të drejtësisë dhe midis aktorëve të tij (p.sh. policia, gjyqësori) shpjegonte kthimin e tyre në burg.

Të akuzuarit shpallen të pafajshëm vetëm në 5 për qind të rasteve.

Këto bindje, sipas raportit, mund të gjurmohen në një nivel korrupsioni në sistemin gjyqësor, i cili prej vitesh është identifikuar si një shqetësim në Shqipëri.

Në përputhje me rrëfimin e tyre për korrupsionin e sistemit, gati 70 për qind e të burgosurve shqiptarë thanë se nuk ishte e drejtë që ishin në burg.

Duke iu referuar statistikave të Drejtorisë së Përgjithshme të Burgjeve, recidivistët në Shqipëri janë të moshës 25-45 vjeç dhe kryesisht jetojnë në zonat urbane.

Shumica e tyre janë të papunë (82 për qind) dhe kanë arsim 9-vjeçar ose të ulët (rreth 87 për qind).

Ata kanë probleme familjare (prindër të divorcuar, grindje etj) dhe janë përdorues të alkoolit dhe drogës.

Shkaqet kryesore të recidivizmit përfshijnë problemet e shëndetit mendor si dhe statusi i ulët ekonomik dhe social.

Nuk ka asnjë ndryshim në profilin e recidivistëve në përgjithësi. Ka dy faktorë kryesorë: ekonomike dhe mosintegrimi në jetën shoqërore pas vuajtjes së dënimit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.