Ja si ndihen njerëzit në depresion: A mund të largohet vetë?

Depresioni është një çrregullim i humorit i karakterizuar nga prania e trishtimit ekstrem, zhgënjimit, vetmisë, dëshpërimit, mungesës së vetëbesimit me ndjenjën e fajit dhe inferioritetit.

Kjo gjendje është shumë serioze dhe mund të zgjasë për një kohë shumë të gjatë, duke ndërprerë aktivitetet e përditshme të një personi.

Shumë shpesh, ndjenja e mungesës së shpresës mund të zgjasë për një kohë të gjatë, në mënyrë që njeriu të gjejë zgjidhjen e vetme dhe shpëtimin nga vështirësitë në vetëvrasje.

Për shkak të kësaj, psikologët paralajmërojnë se termat që lidhen me depresionin nuk duhen luajtur dhe përdorur lehtë.

Kjo gjendje është shumë më tepër se pikëllim dhe dëshpërim, zgjat të paktën një javë dhe merr plotësisht kontrollin e jetës.

Depresioni është i pranishëm shumicën e kohës, dhe të gjitha gjërat që dikur ju ngrinin humorin nuk kanë më efekt pozitiv.

Te një person që vuan nga depresioni, mënyra e të menduarit mund të ndryshojë. Bota shihet ndryshe, zakonisht në një këndvështrim negativ, ajo ndikon në jetën familjare dhe profesionale, kështu që mund të shkaktojë izolim social.

Mund të fshihet pas ndjenjave të rraskapitjes, dhe shpesh maskohet nga çrregullime të tjera, si ankthi kronik ose çrregullimet e të ngrënit.

Deri më sot, shkenca nuk ka qenë në gjendje të shpjegojë saktësisht se si shfaqet depresioni.

Sipas teorive të fundit, shfaqja e depresionit besohet se lidhet me uljen e aktivitetit të disa neurotransmetuesve, serotoninës, norepinefrinës dhe dopaminës, të cilët kanë një funksion natyral antidepresiv.

Një faktor tjetër i rëndësishëm në zhvillimin e depresionit është sekretimi i tepërt i hormoneve të stresit, siç është kortizoli.

Ekspozimi ndaj stresit kronik ndryshon funksionin e trurit, kështu që shumë depresione mund të shpjegohen me akumulimin e efekteve të dëmshme të stresit. Nuk dihet mjaftueshëm për shkaqet e depresionit, por shumë ekspertë thonë se kombinimi i faktorëve trashëgues dhe mjedisorë kontribuon në zhvillimin e sëmundjes.

Ekspozimi i përhershëm ndaj stresit mund të jetë një shkas në zhvillimin e depresionit. Gjithashtu, një nga “shkaktuesit” mund të jetë humbja e një personi të dashur, humbja e punës ose ndonjë zhgënjim i madh në jetë.

Simptomat e depresionit

Një nga simptomat dominuese është mungesa e gëzimit në jetë ose të paktën ulja e kënaqësisë së shumë aktiviteteve në krahasim me periudhën para sëmundjes. Simptomat mund të dallohen midis të moshuarve dhe të rinjve.

Simptomat tipike të depresionit janë: mungesë gëzimi në jetë, trishtim i fortë, keqardhje për veten, periudha të trishtuara, frika (nga vdekja, nga vetëvrasja, frika nga humbja), shqetësim, ankth, dëshpërim.

Simptoma të tjera përfshijnë: ndjeshmëri, vulnerabilitet, nervozizëm, vetmi, apati, përqendrim i dëmtuar dhe dëmtimi i kujtesës, pagjumësi ose një nevojë e madhe për gjumë, lodhje, rraskapitje, mungesë energjie, ulje ose rritje e ndjeshme e oreksit.

Kurse dhimbjet somatike që nuk kanë shkaqe fizike përfshijnë (dhimbje koke, therje, drift, dhimbje kronike), dëshira dhe meditimi i vdekjes ose planifikimit të vetëvrasjes.

Mjekimi

Hapi i parë në trajtimin e depresionit është vendosja e diagnozës së saktë. Diagnoza e depresionit nuk është e vështirë të vendoset, sepse është shumë e lehtë të kontrollosh se cilat simptoma ka dhe për sa kohë në bazë të bisedës me pacientin.

Mënyra moderne e trajtimit nënkupton një kombinim të drogës dhe psikoterapisë. Ilaçet më efektive janë antidepresantët, të cilët, nëse përdoren siç duhet, përmirësojnë humorin brenda një deri në gjashtë javë.

Koncepti më modern i trajtimit përfshin përshkrimin e depresantëve triciklikë. Mjekët psikiatër këshillojnë pacientët që sa më shpejt të shkojnë te mjeku, sepse atëherë trajtimi është më efektiv.

Shumica e pacientë nuk duan të pranojnë se vuajnë nga depresioni dhe e përjetojnë atë si një disfatë personale. Ata tërhiqen dhe futen në izolim social, sepse kanë frikë se njerëzit nga mjedisi nuk do ta vërejnë sëmundjen, ndaj bien në një rreth “vicioz” nga i cili mund të dalin vetëm me ndihmë mjekësore.

Është e kotë të presësh që depresioni të kalojë vetë me vullnet dhe mendim pozitiv. Kjo ndodh rrallë, sepse është vullneti dhe optimizmi që janë zhdukur nga pacienti dhe ai është i pafuqishëm për t’i rikthyer ato.

Gjëja më e rëndësishme është që pacienti të kontaktojë me kohë me mjekun e familjes, i cili do të vlerësojë nëse është e nevojshme të konsultohet me një psikiatër dhe cila terapi do të përdoret – nëse janë antidepresivë, psikoterapi apo të dyja qasjet.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.