“Stina pa fund” e alergjisë ka ardhur – më shpejt

Çdo vit sezoni i teshtitjes fillon pak më herët.

Ndryshimet klimatike po e sjellin këtë sezon përpara, dike zgjatur muajt e vështirë për ata që vuajnë nga alergjitë.

Me temperaturat në rritje të vazhdueshme, lulet lulëzojnë më herët, efekti i serrës rrit prodhimin e polenit dhe kështu gjatë tridhjetë viteve të fundit është vlerësuar se sezoni i alergjive është zgjatur mesatarisht me rreth njëzet ditë.

Njëzet ditë të tjera me rrjedhje hundësh dhe teshtitje për një grup njerëzish vazhdimisht në rritje: në Evropë prevalenca e rinitit alergjik është rreth 23 për qind, në Itali vlerësimet janë midis 16 dhe 25 për qind.

Por siç shpjegon Giorgio Walter Canonica i Shoqatës Italiane të Alergologjisë (SIAAIC), “sipas parashikimeve, midis 35 dhe 40 për qind e popullsisë italiane do të vuajë nga riniti alergjik deri në vitin 2030”.

Kjo është edhe arsyeja pse në fillim të prillit një grup shkencëtarësh nga e gjithë bota nënshkruan një apel, të botuar në Frontiers in Science, për zbutjen e ndikimit të ndryshimeve klimatike në sëmundjet me një komponent imunitar.

“Incidenca më e madhe e ngjarjeve ekstreme klimatike e vë sistemin imunitar nën stres, ndotja dhe rritja e polenit rrisin probabilitetin që pengesa mbrojtëse e lëkurës dhe mukozave të ndryshohet, humbja e biodiversitetit dhe ekspozimi i reduktuar ndaj mikrobeve për shkak të rrymës stili i jetesës po ndryshon ekuilibrin e sistemit imunitar: rezultati është një rrezik më i madh i alergjive, sëmundjeve autoimune, tumoreve”, shkruajnë ekspertët.

Rruga, përballë një klime të çmendur dhe shëndetit të njeriut në rrezik, duhet të jetë një “përpjekje globale për të zbutur ndotjen dhe për t’iu përshtatur kushteve të reja në planet”, siç shkruajnë përfaqësuesit e shoqërive kryesore shkencore globale të alergjive.

Sigurisht që nuk është një detyrë e parëndësishme dhe siç shpjegoi Canonica gjatë një takimi kushtuar alergjive respiratorë, “duhet ta përballojmë pranverën me gishta të kryqëzuar: nëse trendi vazhdon, edhe falë nivelet e ndotjes së ajrit, do të jetë një sezon me ndikim të madh tek ata që janë alergjikë”.

Me zgjatjen e muajve të pllenimit për shkak të temperaturave mesatare më të larta, ata që janë alergjikë ndaj parietaria për shembull duhet të përballen me simptoma nga shkurti në nëntor.

Megjithatë, rritja e polenit për shkak të ndryshimeve klimatike është vetëm një pjesë e problemit, sepse shumë faktorë kontribuojnë në shqetësimin më të madh të alergjikëve dhe në rritjen e numrit të pacientëve, siç specifikon Canonica.

“Alergjitë nuk janë të trashëguara, ka një predispozitë për t’i zhvilluar ato. Problemi është se bota në të cilën jetojmë duket e krijuar për të na bërë alergjikë: sot e dimë se hapi i parë drejt një alergjie është ndryshimi i barrierave që na mbrojnë nga kontakti me jashtë. Ndotësit e të gjitha llojeve ndaj të cilave jemi të ekspozuar, nga smogu atmosferik te mikroplastika, dëmtojnë gjithashtu epitelin dhe mukozën dhe favorizojnë hyrjen e alergjenëve në trup, duke lehtësuar zhvillimin e alergjisë. Ndër të tjera, sa më shumë të rritet ndotja, aq më shumë dëmtohen mukozat , gjë që kontribuon më tej në forcimin e përgjigjes jonormale imune që çon në simptoma të alergjisë”.

Edhe një dietë e gabuar duke ndryshuar përbërjen e florës bakteriale të zorrëve, modifikon membranat mukoze të aparatit tretës, duke favorizuar në këtë rast edhe kalimin e alergjenëve dhe shfaqjen e një përgjigje anormale imunologjike.

Mund të ndodhë edhe te të moshuarit: fillimi i rinitit alergjik mund të ndodhë edhe në moshën 70-vjeçare dhe është mirë të jeni të vetëdijshëm për këtë për të mos nënvlerësuar simptomat dhe për të arritur në një diagnozë të saktë.

“Mjedisi rreth nesh ka ndryshuar shumë dhe tani çdo kohë është një kohë e mirë për t’u bërë alergjik”, vijon Canonica.

“Që nga fundi i pandemisë ka pasur një shpërthim të alergjive respiratore, veçanërisht te të rinjtë dhe fëmijët, por edhe te të rriturit: për një kohë të gjatë maska ​​ka pasur një efekt mbrojtës nga thithja e polenit, alergeneve, viruseve dhe ndotësve”.

Sikur të mos mjaftonte kjo, duket se poleni mund të shkaktojë simptoma edhe tek ata që nuk janë alergjikë, duke u lidhur me grimcat e ndotjes: kjo u demonstrua disa kohë më parë nga një hulumtim nga Instituti Max Planck në Mainz, Gjermani, duke vëzhguar se poleni mund të shkaktojë nga automjeti ozonin, dioksidin e azotit dhe grimcat, të cilat kështu transportohen dhe lëshohen thellë në rrugët e frymëmarrjes.

“Poleni nga zonat e ndotura është i mbuluar me substanca të dëmshme që ndryshojnë përmbajtjen e tyre alergjike dhe mund të forcojnë efektin e tyre, duke shkaktuar më lehtë reaksione alergjike te kushdo”, komenton Mario Di Gioacchino, presidenti i Siaaic.

“Oksidet e azotit dhe ozoni, në përqendrime të larta, ndryshojnë përbërësit proteinikë të kokrrave të polenit deri në pikën që shkaktojnë rinitin dhe kollën edhe tek ata që nuk janë alergjikë: disa polene, për shembull ato të barit, shkaktojnë hiperaktivizimin e receptorëve qelizorë që shkaktojnë reagimi i sistemit imunitar, pavarësisht nëse jeni alergjik”.

Panorama është e zymtë, duke marrë parasysh që nuk mund të bëhet shumë për të parandaluar alergjitë, përveç përpjekjes për të pasur një mënyrë jetese të shëndetshme, duke kaluar sa më shumë kohë ku ajri është i pastër dhe ndoshta duke vënë maskën përsëri kur jemi të detyruar të qëndroni për një kohë të gjatë në vende ku ndotja është pothuajse e prekshme.

Rregulli i parë, megjithatë, është të trajtoni veten mirë pasi të keni marrë një diagnozë të saktë.

“Shumë ende nënvlerësojnë simptomat dhe rëndësinë e një vlerësimi të thellë, i cili nuk është më ai i testeve të thjeshta të alergjisë në lëkurë”, nënvizon Canonica.

“Sot, me një mostër gjaku dhe teste të zgjeruara molekulare, ju mund të analizoni më pak se 300 antigjene dhe të zbuloni alergji të kryqëzuara, duke dhënë kështu indikacione më të sakta për t’u mbrojtur nga shfaqja e simptomave, por mbi të gjitha duke pasur mundësinë e projektimit të një imunoterapie specifike për antigjenin që shkakton shqetësim më shumë se të gjithë të tjerët”.

Marrë nga “Corriere della Sera”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.