Lajme

Fruti i harruar mesjetar


Evropianët mesjetarë ishin fanatikë mbi qasjen e një fruti të çuditshëm,  i cili mund të hahej vetëm i kalbur. Me kalimin e viteve ky frut u harrua plotësisht.

Por pse e donin kaq shumë? Dhe pse u zhduk?

Në vitin 2011-të arkeologët gjetën diçka të pazakontë në një tualet romak. Ekipi ishte duke gërmuar fshatin antik Tasgetium, dhe ajo që gjetën ishte e jashtëzakonshme. Fruti i çuditshëm është gjendur i pa kalbur. Arkeologet gjetën 19 fara, të cilat edhe pse kishin 2000 vjet atje, ata dukeshin tepër të freskëta.

Emri i tij bën pjesë te emrat e çuditshëm. Ai mban emrin medualla, por për rreth 900 vite u quajt “open donkey”. Evropa mesjetare ishte e çmendur pas këtij fruti.

Ekzistenca e parë e këtij fruti mendohet që lidhet me përshkrimin e një poezie greke nga shekulli VII para Krishtit . Charlemagne e përfshiu atë në një listë të bimëve që ishin të detyrueshme në kopshtet e shumta të mbretit, dhe gati 200 vjet më vonë

Nga atje, popullariteti i frutave u rrit  menjëherë. Ai u bë një element kryesor i manastireve mesjetare, oborreve mbretërore, si dhe hapësirave publike si zarzavatet e fshatrave.

Fruti arriti kulmin në vitet 1600 nga ku u përhap  gjerësisht në të gjithë Anglinë, dhe u bë aq i zakonshëm sa molla, dardha, mani dhe ftua. Nga kjo majë e lartë, ai pësoi një rënie të madhe.  Pastaj në vitet 1950 ai papritmas u zhduk .

Nuk dihet saktësisht se nga ka origjinën medlarja, por disa besojnë se ajo është zbuluar  rreth 3,000 vjet më parë në Azinë Perëndimore.

Bima gjithashtu ka një histori të gjatë si ilaç popullor në rajon. Në provincën rurale të Gīlān në Iranin verior, gjethet e medlarjes, lëvorja, frutat dhe druri përdoren tradicionalisht për të trajtuar një sërë sëmundjesh, të tilla si diarreja, fryrja e stomakut dhe problemet menstruale.

 

 

 

 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore