Xi Jinping mund ta fusë Kinën në kurth ekonomik

Në fillim të vitit 2012, Banka Botërore dhe Qendra Kërkimore për Zhvillim, një qendër kërkimore nën Këshillin e Shtetit të Kinës, publikuan një raport prej 473 faqesh.

Aty përcaktoheshin reformat që do të duhej të ndërmerrte vendi për të shmangur “kurthin e të ardhurave të mesme” dhe për t’u ngjitur në radhët e kombeve me të ardhura të larta.

“Kina ka arritur një pikë kthese në rrugën e saj të zhvillimit. Siç e dinë udhëheqësit e Kinës, modeli aktual i rritjes së vendit është i paqëndrueshëm”, pati thënë në një konferencë për shtyp, presidenti i atëhershëm i Bankës Botërore, Robert Zoellick.

E para nga gjashtë ndërrimet strategjike të përcaktuara për Kinën 2030, mund të përmblidhet si me më shumë tregje dhe qeveri më pak shqetësuese.

Li Keqiang, i cili brenda një viti do të bëhej kryeministri i parë i Kinës me një doktoraturë në ekonomi, thuhej se kishte treguar “përkushtim të palëkundur” për projektin “Kina 2030”.

Li, megjithatë, nuk u bë udhëheqësi suprem i Kinës, pasi që në atë pozitë arriti Xi Jinping.

Sekretari i përgjithshëm i Partisë Komuniste në ardhje, një purist ideologjik pa ndonjë trajnim të krahasueshëm ekonomik, mori shumë nga roli i kryeministrit në menaxhimin e ekonomisë dhe dobësimi i fuqisë parti-shtet për të ndërhyrë nuk ka qenë kurrë pjesë e axhendës së tij.

Përdorimi i shtuar i “prosperitetit të përbashkët” nga Xi në fjalimet e këtij viti së bashku me me deklaratat e qeverisë kundër kompanive të teknologjisë dhe peshën kundër fituesve tepër të mëdhenj është portretizuar si një shenjë e vendosmërisë së tij për të zvogëluar pabarazinë e të ardhurave të Kinës dhe për të rivendosur vlerat thelbësore të Partisë Komuniste.

Kurthi i të ardhurave të mesme përshkruan sesi ekonomitë priren të ngecin në një nivel të caktuar zhvillimi, pasi pagat janë rritur dhe rritja e produktivitetit bëhet më e vështirë. Relativisht pak bëjnë kalimin në statusin e të ardhurave të larta, shkruan “Bloomberg“.

Historia e vendeve, si Koreja e Jugut dhe Tajvani, tregon nevojën për rolin e shtetit që të tërhiqet ndërsa tregjet përparojnë. Ndërhyrjet nga qeveritë mund të funksionojnë në nivele më themelore të zhvillimit. Në nivele më të larta të të ardhurave, ekonomitë bëhen shumë komplekse për menaxhimin e komandës dhe kontrollit nga individët.

Sistemet janë gjithnjë e më të rëndësishme. Rregullat transparente, të parashikueshme dhe të zbatuara në mënyrë të drejtë u mundësojnë forcave të tregut të marrin përsipër punën e drejtimit të aktivitetit ekonomik, rritjen e efikasitetit dhe lejimin e inovacionit.

Kjo nënkupton në mënyrë të pashmangshme një heqje dorë të pushtetit nga sundimtarët dhe ndryshime politike.

Të dyja vendet, Koreja e Jugut dhe Tajvani, kaluan nga sistemet politike autoritare në ato demokratike pasi u bënë më të pasur.

Ndërkaq, Xi, një besimtar në misionin historik dhe fitoren e paracaktuar të Partisë Komuniste, është larg pranimit të një mesazhi të tillë. Partia ka përqafuar tregjet, por nga një pozicion superioriteti. Ashtu si ligjet, ato janë atje për t’u përdorur, kur janë të dobishme; partia mbetet supreme, mbi të gjitha.

Tërheqja e korporatave të teknologjisë në bërjen e donacioneve bamirëse ose fshirjen e njerëzve të pasur, të cilët shmangin taksat nga interneti, mund të tërheqin vëmendjen, por nuk do të ndryshojnë ekuacionin themelor.

Veprimi i vërtetë është në ndërtimin e institucioneve: zhvillimin e sistemeve të pensioneve dhe sigurimeve shoqërore, ndryshimi i lejeve të banimit “hukou” që diskriminojnë emigrantët ruralë, zbatimi i një takse të përsëritur mbi pronën si dhe rimodelimi i sistemit të të drejtave të përdorimit të tokës në mënyrë që fermerët të marrin kompensim të drejtë kur qeveritë vendore të përvetësojnë tokën e tyre për zhvillim.

Këto reforma janë të nevojshme si për të zvogëluar pabarazinë ashtu edhe për të hedhur themelet për rritjen e mëtejshme të të ardhurave.

Kina ka folur për ndryshime të tilla prej vitesh, dhe me të vërtetë projekti “Kina 2030”, u jep hapësirë ​​të konsiderueshme atyre. Megjithatë, përparimi ka qenë i vogël deri në inekzistent në shumë fusha.

Gjithsesi, Xi ka qenë në pushtet për më shumë se tetë vjet dhe pabarazia e të ardhurave të Kinës është e gjerë – megjithëse jo aq e keqe sa disa vende, si Brazili dhe India. Por, prirja nuk ka ndryshuar në mënyrë të konsiderueshme që kur ai u bë president në vitin 2013.

Ashpërsia e retorikës së pabarazisë të këtij viti është e vështirë të krahasohet me mosveprimin relativ të qeverisë gjatë asaj periudhe, veçanërisht kur studiuesit e vetë Kinës në partneritet me Bankën Botërore theksuan urgjencën e këtyre ndryshimeve që në vitin 2012.

Kjo sugjeron se këtu po ndodh më shumë sesa një impuls i drejtpërdrejtë për të përmirësuar pjesën më të madhe të atyre që kanë mbetur nga rritja spektakolare ekonomike e Kinës.

Motivimi i Xi mund të ketë të bëjë më shumë me rritjen e mbështetjes për partinë sesa me trajtimin efektiv të çështjes themelore.

“Përgjigja duhet të jetë politika,” tha ekonomisti George Magnus, një bashkëpunëtor në Qendrën Kineze të Universitetit të Oksfordit.

“Ndërsa problemet ekonomike të Kinës janë shtuar dhe mjedisi i jashtëm është përkeqësuar ndjeshëm, unë mendoj se ka një rast të arsyeshëm për të thënë se po dyfishohet shtypja, kontrolli dhe ideologjia për të forcuar pozicionin e partisë”, tha Magnus.

Magnus, i cili i kushtoi një kapitull kurthit me të ardhura të mesme në librin e tij të vitit 2018: “Flamujt e Kuq: Pse Kina e Xi është në rrezik”, argumenton se në ndjekjen e këtyre politikave dhe strategjive, “qeveria e Kinës do të mbysë stimujt dhe inovacionin dhe do ta bëjë atë edhe më të vështirë për të gjeneruar rritjen e produktivitetit që të gjitha vendet me të ardhura të larta kanë nevojë për të shmangur kurthin e të ardhurave të mesme”.

Ndërkohë, Hao Hong, kreu i kërkimit në Hong Kong, thotë se investitorët e huaj kanë keqkuptuar “prosperitetin e përbashkët” dhe se krijimi i një procesi më të drejtë për të ndarë frytet e zhvillimit ekonomik do të ndihmojë në zbutjen e problemeve të tilla si kërkesa e pamjaftueshme dhe deflacioni , në të cilën kanë kontribuar pabarazitë në pasuri dhe të ardhura.

Nëse Xi arrin të drejtojë Kinën në grupin e të ardhurave të larta pa ndërmarrë reformat institucionale që kanë shoqëruar tranzicionin në vendet e tjera, atëherë ai do të rishkruajë rregullat e ekonomisë konvencionale dhe do të dëmtojë pozitën ndërkombëtare të modelit të qeverisjes autoritare të Pekinit.

Në fakt, Kina tashmë është në prag të fitimit të statusit me të ardhura të larta. Bazuar në pragun aktual të Bankës Botërore dhe parashikimet e Fondit Monetar Ndërkombëtar, vendi duhet ta arrijë atë qëllim para vitit 2025.

Gjithsesi, triumfi i pranimit në klubin e kombeve të pasura nuk do të thotë anëtarësim gjatë gjithë jetës, pasi që është e mundur që vendet të kthehen mbrapsht dhe të kthehen në kategorinë e të ardhurave të mesme – shembull konkret, Rusia.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.