Roma u themelua

Më 21 prill 753 para Krishtit, Romulus dhe vëllai i tij binjak, Remus, e zbuluan Romën, pikërisht në atë vend ku thithën nga një ujkonjë, si fëmijë jetimë që ishin.

Miti Romulus dhe Remus e ka origjinën diku në shekullin e katërt para Krishtit, dhe data e saktë e themelimit të Romës u vendos nga studiuesi romak Marcus Terentius Varro në shekullin e parë para Krishtit.

Sipas legjendës, Romulus dhe Remus ishin djemtë e Rhea Silvia, e bija e mbretit Numitor të Alba Longa. Alba Longa ishte një qytet mitik i vendosur në kodrat Alban në juglindje të asaj që do të bëhej Roma. Para lindjes së binjakëve, Numitor u rrëzua nga vëllai i tij më i vogël Amulius, i cili e detyroi Rhea të bëhej një virgjëreshë vestale (Virgjëreshat Vestal u nderuan me priftëreshat e Vestës perëndeshën romake të zjarrit të vatrës, titullin e plotë: Vesta publica populi Romani Quiritium) në mënyrë që ajo të mos lindte pretendentë që do të ishin rivalë për titullin e tij.

Megjithatë, Rhea u mbars nga perëndia e luftës Mars dhe lindi Romulus dhe Remus. Amulius urdhëroi që foshnjat të mbyten në lumin Tiber, por ata mbijetuan dhe dolën në breg të kodrës Palatine, ku thithën nga një ujkonjë, derisa u gjetën nga bariu Faustulus.

Të rritur nga Faustulus dhe gruaja e tij, binjakët më vonë u bënë udhëheqës të një bande luftëtarësh të rinj bari. Pasi mësuan identitetin e tyre të vërtetë, ata sulmuan Alba Longën, vranë Amuliusin dhe rivendosën gjyshin e tyre në fron. Binjakët më pas vendosën të themelojnë një qytet në vendin ku ishin shpëtuar si foshnje.

Ata shpejt u përfshinë në një grindje të vogël, ku Remus u vra nga vëllai i tij. Pas kësaj, Romulus u bë sundimtar i atij vendi, i cili u emërua “Romë” pas tij.

Për të populluar qytetin e tij, Romulus u ofroi azil të arratisurve dhe të internuarve. Sidoqoftë, Romës i mungonin gratë, kështu që Romulus i ftoi sabinët (Sabinët ka qenë një popull me prejardhje nga Umbrët në Malet Sabine të Apennineve. Ata ishin fqinjët e Romakëve) në një festival dhe i rrëmbeu gratë e tyre. Më pas filloi një luftë, por gratë sabine ndërhynë për të penguar burrat sabinë të pushtonin Romën. U hartua një traktat paqeje dhe komunitetet u bashkuan nën sundimin e përbashkët të Romulit dhe mbretit sabin, Titus Tatius.

Vdekja e hershme e Tatiusit, e që mendohet se ka qenë e kryer nga Romulusi, e la romakun përsëri si mbretin e vetëm.

Pas një sundimi të gjatë dhe të suksesshëm, Romulus vdiq në rrethana të paqarta. Legjenda thotë se shumë romakë besonin se ai u shndërrua në një perëndi dhe e adhuruan atë si hyjni “Quirinus”.

Pas Romulit, kishte edhe gjashtë mbretër të tjerë të Romës, tre të fundit që besohej se ishin etruskë (Ishin fqinjë të romakëve në gadishullin italik, u dhanë atyre shumëçka nga qytetërimi i vet, por është dokumentuar se gjuha e tyre, ende e padeshifruar plotësisht, nuk i përkiste grupit të gjuhëve indo-europiane).

Ndërsa, rreth vitit 509 p.e.s., u krijua republika romake.

Një tjetër legjendë e themelimit të Romës, e cila ka origjinën e saj në Greqinë e lashtë, tregon se si “Trojani mitik” Enea themeloi Lavinium dhe filloi një dinasti që do të çonte në lindjen e Romulus dhe Remus disa shekuj më vonë.

Iliada, një poemë epike greke e kompozuar nga Homeri në shekullin e tetë para Krishtit, Enea ishte i vetmi hero i madh trojan që i mbijetoi shkatërrimit grek të Trojës. Një pasazh tregonte se si ai dhe pasardhësit e tij do të sundonin trojanët, por meqenëse nuk kishte asnjë të dhënë për ndonjë dinasti të tillë në Trojë, studiuesit grekë propozuan që Enea dhe pasuesit e tij të zhvendoseshin.

Në shekullin e pestë para Krishtit, disa historianë grekë spekuluan se Enea u vendos në Romë, e cila atëherë ishte ende një qytet-shtet i vogël.

Në shekullin e katërt para Krishtit, Roma filloi të zgjerohej brenda gadishullit italian dhe romakët, duke rënë në kontakt më të madh me grekët, përqafuan sugjerimin se Enea kishte një rol në themelimin e qytetit të tyre të madh.

Në shekullin e parë para Krishtit, poeti romak Virgjili zhvilloi mitin e Eneas në poemën e tij epike Eneida, e cila tregonte për udhëtimin e Eneas në Romë.

Octavian Augusti, perandori i parë romak gjatë kohës së Virgjilit, dhe Jul Cezari, xhaxhai i madh dhe paraardhësi i tij si sundimtar romak, thuhet se e kishin prejardhjen nga Enea.

Fillimisht si Roma, e pastaj si Republikë e Romës, dhe më vonë si Perandoria Romake, është një nga perandoritë më jetëgjate që ka njohur bota.

Po ashtu, nga shumë studiues, Perandoria Romake konsiderohet se është bazë për qytetërimin Perëndimor.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.