Lufta në Gaza ka lënë një vakum pushteti dhe plane të pakta për ta mbushur atë

Që nga fillimi i luftës në Rripin e Gazës, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka folur vazhdimisht për nevojën e rrëzimit të Hamasit.

Por ka bërë pak për të trajtuar vakumin e pushtetit që do të linte – veçanërisht pas tërheqjes së forcave izraelite.

Kjo tashmë është e dukshme në qytetin e Gazës, ku një betejë vdekjeprurëse në kompleksin më të madh spitalor të territorit u shtri në ditën e tretë të mërkurën, pasi ushtria izraelite tha se rishfaqja e luftëtarëve të Hamasit e kishte detyruar atë të kthehej në një vend ku sulmoi fillimisht.

Ushtria tha se kishte vrarë dhjetëra militantë në operacionin në Spitalin Al-Shifa dhe kishte marrë në pyetje ose arrestuar qindra njerëz, ndërsa Hamasi ka thënë se ka shkaktuar “vdekje dhe lëndime” te forcat izraelite.

Zjarri ka rrezikuar njerëzit e zhvendosur që kërkojnë strehim në terren, së bashku me ekipet mjekësore, pacientët dhe banorët aty pranë.

Ish-zyrtarët izraelitë të sigurisë janë të ndarë se si të trajtojnë anarkinë në rritje në Gazën veriore, por shumë pajtohen se derisa qeveria të ketë një plan të detajuar dhe të zbatueshëm për mënyrën se si do të qeveriset dhe sigurohet enklava, do të jetë e pamundur të përcaktohen një rrugë drejt një të ardhme më të qëndrueshme.

Dhe ata thanë se Netanyahu duhet ta kishte zhvilluar prej kohësh një plan të tillë.

“Është një gabim i madh” të mos kesh një plan qeverisës tani, tha gjenerali Gadi Shamni, një komandant në pension i divizionit të Gazës të Forcave të Mbrojtjes izraelite.

“Mund të duhen muaj apo edhe vite për të krijuar një alternativë të suksesshme, por ne duhet të fillojmë t’i lëvizim gjërat në atë drejtim”.

“Ne do të vazhdojmë t’i bëjmë këto operacione shumë më gjatë sesa duhet. Çdo herë që IDF largohet nga një zonë, Hamasi do të kthehet”.

Netanyahu muajin e kaluar propozoi një plan që kërkonte kontrollin e sigurisë izraelite mbi Gazën pas luftës dhe për “administrimin e çështjeve civile dhe zbatimin e rendit publik” bazuar në “aktorë lokalë me përvojë menaxheriale” të paidentifikuar dhe pa lidhje me grupet terroriste si Hamasi, i cili mori kontrollin e Gazës në vitin 2007.

Ai parashikon eliminimin e agjencisë së Kombeve të Bashkuara që është një ofrues kryesor i shërbimeve sociale dhe punësimit në Gaza, pa detajuar se çfarë, nëse asgjë, do të merrte plogështi.

Zyra e kryeministrit tha se plani “pasqyron konsensus të gjerë publik mbi qëllimet e luftës dhe për zëvendësimin e sundimit të Hamasit në Gaza me një alternativë civile”.

Por shumë ekspertë thanë se ishte e paqartë dhe një përpjekje joreale për të zvarritur veprimet serioze.

“Jetët janë shndërruar në ferr”, tha Talal Okal, një analist politik nga qyteti i Gazës, i cili u largua nga Gaza veriore në tetor dhe tani ndodhet në Emiratet e Bashkuara Arabe.

Netanyahu dhe partnerët e tij nuk duan t’i përgjigjen pyetjes së ditës pas luftës.

Ai ka refuzuar plotësisht thirrjet e administratës Joe Biden dhe të tjerëve për një Autoritet Palestinez të riparuar – i cili tani ka kompetenca të kufizuara qeverisëse në Bregun Perëndimor – për të qeverisur gjithashtu Gazën.

Shumë nga aleatët e tij kundërshtojnë kontrollin e unifikuar të dy territoreve si një hap drejt shtetësisë palestineze.

Megjithatë, nuk ka opsione të thjeshta për qeverisjen e Gazës, thonë analistët izraelitë të sigurisë.

Shumë palestinezë e shohin Autoritetin Palestinez si të njollosur nga korrupsioni dhe keqmenaxhimi, dhe nuk i besojnë gjithashtu shumë izraelitë.

Disa zyrtarë ushtarakë dhe politikanë izraelitë kanë bërë thirrje që Izraeli të pushtojë Gazën, të paktën përkohësisht, pas luftës, por kjo kundërshtohet gjerësisht nga komuniteti ndërkombëtar, do të vendoste kufizime të mëdha në liritë palestineze dhe do të ishte një shterim për burimet e Izraelit.

Se si Hamasi dhe fraksionet e tjera do të përballeshin me një okupim do të përbënte gjithashtu një sfidë.

Ish-zyrtarë të tjerë izraelitë thonë se Netanyahu duhet të prezantojë një organ qeverisës tani në zonat ku ushtria është tërhequr në mënyrë që të bllokojë Hamasin, të rindërtohet dhe të parandalojë përhapjen e kaosit.

Ata argumentojnë se forcat izraelite me shumë gjasa do të duhet të vazhdojnë të kthehen në pjesë të Gazës, siç bënë në Al-Shifa, dhe pa një plan më gjithëpërfshirës do të liheshin duke luftuar një luftë të zgjatur shkatërrimi.

Gjenerali Shamni tha se qëndrimi i deritanishëm i Netanyahu-t pasqyron faktin se qeveria e tij varet nga partnerët e koalicionit të linjës së ashpër, të cilët kundërshtojnë me forcë shtetësinë palestineze.

“Ajo që është më e rëndësishme për të është mbijetesa e tij politike”, tha gjenerali Shamni.

Ndërkohë, zyrtarë të tjerë izraelitë në pension kanë argumentuar se Autoriteti Palestinez është shumë i dobët për të qeverisur Gazën.

Por ata kanë rënë dakord se status quo-ja e lënies së zonave të paqeverisura është e paqëndrueshme.

Në vend të kësaj, sipas tyre, Izraeli duhet të pushtojë plotësisht Gazën fillimisht dhe më pas të përpiqet të prezantojë një organ alternativ qeverisës.

Michael Milshtein, një ish-oficer i inteligjencës ushtarake izraelite, tha se bastisja e kësaj jave në Al-Shifa tregoi nevojën për një prani më të madhe të sigurisë izraelite në veri.

Ministria e Shëndetësisë së Gazës e ka dënuar sulmin izraelit si një “krim kundër institucioneve shëndetësore” dhe organizatat humanitare shprehën alarmin për situatën në kompleks, i cili, së bashku me zonën përreth, kishte strehuar mijëra njerëz.

Okupimi i plotë i Gazës do t’i kërkonte Izraelit të rriste forcat e tij atje dhe të kushtonte më shumë burime për ofrimin e shërbimeve për palestinezët.

Njëherazi, ushtria po përplaset me Hezbollahun përgjatë kufirit me Libanin dhe mobilizimi i rezervistëve ka tensionuar ekonominë izraelite.

Po ashtu pushtimi do të kundërshtonte thirrjet ndërkombëtare për Izraelin, duke përfshirë edhe presidentin amerikan Joe Biden, që të mos ndërmarrë një veprim të tillë.

Për palestinezët, kjo do të thotë se ushtria izraelite do të mbetet në kontroll të plotë të qyteteve të Gazës dhe pikave hyrëse dhe dalëse.

Hamasi ka të ngjarë të vuajë sipas një skenari të tillë, me më pak hapësirë për të manovruar, sepse ushtarët izraelitë do të ishin në gjendje ta shtypnin grupin më lehtë.

Mirëpo, nuk është e qartë se si do të përgjigjeshin Hamasi dhe grupet e tjera.

Dekadat e pushtimit izraelit të territoreve palestineze nuk i kanë eliminuar grupet e armatosura militante që kundërshtojnë praninë.

Me ekspertët që paralajmërojnë për urinë e afërt në Gaza, debatet e zgjatura rreth qeverisjes së pasluftës vijnë në dëm të banorëve të Gazës, sipas Okal.

Marrë nga “New York Times”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.