Kush është shefi kur bëhet fjalë për mbrojtjen: NATO apo BE?

Bashkimi Evropian po vesh uniformën ushtarake dhe po lëviz muskujt.

NATO nuk është e lumtur.

Për vite me radhë, dy institucionet me bazë në Bruksel mezi kanë komunikuar kur bëhet fjalë për mbrojtjen, me përjashtim të disa bashkëpunimeve ushtarake në zona si Ballkani – sepse nuk u është dashur.

Mbrojtja ishte terreni i NATO-s (është një aleancë ushtarake, në fund të fundit), ndërsa BE-ja merrej me tregtinë, bujqësinë, ndryshimet klimatike dhe gjëra të tilla si standardet për djathërat.

Kjo tani po ndryshon.

Thirrjet po shtohen që Komisioni i ardhshëm Evropian – që do të formohet pas zgjedhjeve të BE-së në qershor dhe ka të ngjarë të udhëhiqet sërish nga Ursula von der Leyen, një ish-ministre gjermane e Mbrojtjes – të ketë komisionerin e tij të parë të mbrojtjes.

Personi në këtë post do të jetë përgjegjës për ndarjen e miliarda eurove për industrinë e mbrojtjes të Evropës për të ndihmuar me nevojat e vetë bllokut, si dhe ato të Ukrainës.

Komisioni ka paraqitur gjithashtu një Strategji Industriale të Mbrojtjes Evropiane së bashku me një fond prej të paktën 1.5 miliardë eurosh.

Udhëheqësit e BE-së po përpiqen të gjejnë fonde për të rritur mbrojtjen e BE-së dhe i thanë Komisionit të “eksploronte të gjitha opsionet” deri në samitin e tyre të qershorit.

Diplomatët thonë se liderët bien dakord për nevojën për para, por nuk pajtohen se si t’i gjejnë ato.

Në NATO, ku SHBA-të janë kryesore dhe kanë gëzuar dekada supremacie mbi mënyrën se si shumica e vendeve të BE-së koordinojnë politikat e mbrojtjes, kambanat e alarmit po bien.

Është përhapur gjithashtu frika se BE-ja mund të jetë duke komplotuar për të vendosur standardet e veta të municionit të ndryshëm nga ato të aleancës, të cilat kanë qenë në fuqi për gjysmë shekulli.

Në një letër që kreu i aleancës, Jens Stoltenberg, i dërgoi von der Leyen më 26 janar ai paralajmëroi “jam i shqetësuar për mbivendosjen e mundshme me aktivitetet ekzistuese të NATO-s”.

“Në veçanti, do të shqetësohesha nëse BE-ja do të kalonte në vendosjen e standardeve për municionet”.

NATO është përgjegjëse për llojet dhe rezervat e municioneve – sa duhen mbajtur, çfarë llojesh duhet mbajtur – me udhëzime për të siguruar që ato të jenë të ndërveprueshme përtej kufijve.

Por Stoltenberg e ka bërë të qartë se kush duhet të vendosë standardet për mbrojtjen dhe sigurinë – dhe nuk është BE.

Për BE-në, kthimi i mundshëm i Trump si president i SHBA-ve e bën edhe më urgjente që Evropa të forcojë shpejt aftësitë e saj mbrojtëse.

Me zbehjen e kompetencave të dy institucioneve, konkurrenca mes tyre po rritet.

Mund të ketë mosbesim mes institucioneve, por në nivel personal Stoltenberg e pëlqen von der Leyen.

Dyshja punojnë së bashku rregullisht – dhe miqësisht.

Në të vërtetë, von der Leyen në një moment u shfaq si një pasardhësja e mundshme e Stoltenberg, mandati i të cilit skadon këtë vit.

Të dy shkuan në udhëtime të përbashkëta në të tre vendet baltike, para dhe pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në vitin 2022.

Ata gjithashtu mbajtën një konferencë të përbashkët shtypi në Konferencën e Sigurisë në Mynih të shkurtit.

Por ka më pak besim në nivelet më të ulëta të NATO-s dhe Komisionit.

Marrë nga “Politico”, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.