Earthrise: Fotoja që ndezi një lëvizje mjedisore

Në prag të Krishtlindjes 1968, ekuipazhi i Apollo 8 kapi një pamje spektakolare teksa rrotullohej rreth Hënës.

Ishte Toka e ndriçuar që shfaqej mbi horizontin shterpë hënor.

Astronautët e NASA-s u mahnitën nga ajo që panë.

Imazhi, Earthrise, ishte fotografia e parë me ngjyra e Tokës e marrë nga hapësira dhe që qarkulloi shpejt nëpër botë.

Fotoja vlerësohet gjerësisht si nxitja e lëvizjes globale mjedisore dhe çoi në krijimin e Ditës së Tokës, një ngjarje vjetore që promovon aktivizmin dhe ndërgjegjësimin mjedisor, në vitin 1970.

Më shumë se 50 vjet pasi u shkrep, Earthrise vazhdon të shihet si një nga fotografitë më ikonike mjedisore të realizuara ndonjëherë.

“Është thjesht imazhi i përsosur”, thotë Michael Pritchard, drejtor programesh në Shoqërinë Mbretërore Fotografike në MB.

“Ishte një imazh me ngjyra dhe me rezolucion të lartë që mund të riprodhohej vërtet mirë dhe ai siguroi një perspektivë të Tokës që nuk ishte parë kurrë më parë”.

Sipas tij, ai imazh tregoi qartë Tokën nga hapësira, por gjithashtu e vendosi atë në një kontekst që nuk ishte parë më parë.

“Kjo tregoi se Toka ishte kjo sferë shumë e cenueshme në hapësirë”, thotë ai.

Në fund të viteve 1960, perspektivat mjedisore dhe aktivizmi po përhapeshin me shpejtësi në SHBA dhe Evropë.

Grupet mjedisore Friends of the Earth dhe Greenpeace u themeluan përkatësisht në vitet 1969 dhe 1971. Qeveria amerikane themeloi Agjencinë për Mbrojtjen e Mjedisit në vitin 1970.

18 muaj pasi astronautët e Apollo 8 goditën në shenjë me Earthrise, 20 milionë njerëz dolën në rrugë në të gjithë SHBA-të për të protestuar kundër shkatërrimit të mjedisit në Ditën e parë të Tokës.

Kathleen Rogers, presidente e Rrjetit të Ditës së Tokës, thotë se fotografia e Earthrise luajti një rol kryesor në inkurajimin e njerëzve për të marrë pjesë në aktivizmin mjedisor.

“Kjo i dha shkas Ditës së Tokës, e cila tani ka një miliardë njerëz që marrin pjesë, dhe krijoi një lëvizje mjedisore në mbarë botën”, thotë Rogers.

Posterat për Ditën e Tokës në vitin 1970 shfaqnin të gjithë foton e Earthrise.

Përpara Ditës së Tokës, njerëzit flisnin sesi eksplorimi i hapësirës e kishte bërë shumë më të qartë se sa unik jemi ne, shton Rogers.

“Pasi u publikua fotografia, anëtarët e Kongresit dhe liderët globalë filluan të flasin se sa e brishtë ishte Toka. Earthrise theksoi veçantinë e Tokës në atë univers të madh të zi dhe i bëri shtëpi miliona njerëzve se sa i ndyrë ishte planeti ynë”.

Pritchard shton se imazhe të tilla si fotografia e Earthrise mund të thonë shumë më tepër se faqet e raporteve nga organizatat mjedisore.

“Theksoi se Toka nuk është diçka nga e cila ne mund të marrim vazhdimisht, se ne duhet ta ruajmë atë”, thotë ai.

“Kjo është ku qëndron forca dhe rëndësia e vërtetë e Earthrise, ishte në gjendje të përmblidhte kaq shumë në vetëm një imazh të vetëm në një mënyrë që tejkalonte dokumentet dhe letrat”.

Për shkak të historisë dhe mesazhit të saj të fuqishëm, fotografia Earthrise vazhdon të ndezë ndërgjegjësimin mjedisor.

“Ajo tregon Tokën në të cilën ne të gjithë jetojmë, një sferë e vogël blu e vendosur brenda kësaj hapësire të zezë”, thotë Pritchard.

“Ajo sugjeron gjithçka, nga brishtësia deri te veçantia jonë”.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.