Një këshilltare e kahershme e kryeministrit hungarez Viktor Orbán, i cili dha dorëheqjen javën e kaluar, e ka paralajmëruar atë se retorika e tij e ekstremit të djathtë mund të ketë pasoja tragjike.
Udhëheqësi hungarez shkaktoi një reagim të ashpër brenda dhe jashtë vendit me një fjalim në të cilin ai foli kundër “përzierjes së racave”. Menjëherë pas kësaj, Zsuzsa Hegedüs, një sociologe që e njeh Orbanin për 20 vjet, dha dorëheqjen e saj, duke kritikuar kryeministrin për atë që ajo e quajti një fjalim “të pastër nazist”.
“Unë jam një hebre. Dhe detyra e brezit tonë është të ndalojë diçka të tillë sepse e kemi parë se çfarë ka ndodhur. Jo vetëm me hebrenjtë. Edhe në Ruandë. Urrejtja etnike çon në gjenocid”, tha Hegedüs në një intervistë për Observer.
Fjalimi i Orbanit erdhi në një mbledhje vjetore në Rumani fundjavën e kaluar, të cilën udhëheqësi hungarez e përdor shpesh për të bërë njoftime të rëndësishme. Gjatë fjalimit të tij, ai tha se përzierja midis evropianëve ishte e pranueshme, por evropianët duke u përzier me jo-evropianë krijuan njerëz të “racës së përzier”.
“Ne jemi të gatshëm të përzihemi me njëri-tjetrin, por nuk duam të bëhemi popuj të racës së përzier”, tha Orbán. Ai shtoi se vendet e Evropës Perëndimore ku kjo shihej si e pranueshme “nuk janë më kombe”.
Orbán, i cili në prill fitoi mandatin e katërt radhazi si kryeministër, ka përdorur shpesh retorikën e ekstremit të djathtë, veçanërisht që nga viti 2015, kur ai u shfaq si kundërshtari më i ashpër i Evropës për pritjen e refugjatëve dhe emigrantëve. Sulmet e tij të përsëritura ndaj biznesmenit dhe filantropit hebre me origjinë hungareze George Soros janë kritikuar gjithashtu gjerësisht si antisemitike.
Orban lulëzon me polemika dhe qëndrimi i tij kundër emigracionit, si dhe politikat regresive për të drejtat LGBT, e kanë bërë atë një të dashur të së drejtës ndërkombëtare. Në ditët në vijim ai do të udhëtojë në Dallas, Teksas dhe do të mbajë fjalimin e hapjes në Konferencën e Veprimit Politik Konservator (CPAC), një asamble me ndikim të krahëve të djathtë amerikanë.
Ndërsa deklaratat e Orbanit kanë shkaktuar shpesh kritika nga liberalët, reagimi ndaj fjalëve të Orbanit për përzierjen e racave ka qenë më i fortë se zakonisht.
Akademia Hungareze e Shkencave i dënoi komentet, duke i quajtur ato “shkencërisht të papërshtatshme” dhe “një ideologji të rrezikshme”, ndërsa kryerabini i Hungarisë, Róbert Frölich, gjithashtu kritikoi fjalimin.
Edhe politikanë të shumtë ndërkombëtarë kanë shprehur neveri për fjalimin.
“Racizmi është një shpikje helmuese politike. Nuk duhet të ketë vend për të në Evropë, ku forca jonë vjen nga diversiteti”, tha nënkryetari i Komisionit Evropian Frans Timmermans.
E dërguara e SHBA-së për të luftuar antisemitizmin, Deborah Lipstadt, kritikoi “përdorimin e retorikës nga Orban që ngjall qartë ideologjinë racore naziste”.
Në Hungari, mbështetësit e Orbanit në mediat pro-qeveritare kanë punuar shumë për të përshkruar kritikat ndaj fjalimit si partiake dhe të parëndësishme.
Një artikull i kohëve të fundit në Magyar Nemzet pro-Orbán-it akuzoi Hegedüs-in për “gënjeshtra të qëllimshme, pandershmëri dhe tradhti”.
Media të tjera përdorën gjuhë fyese për të ose e minimizuan rëndësinë e saj.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
