Vedizmi: Feja më e vjetër në botë

Feja e parë në botë është feja Vedike, pjesë e Hinduizmit. Me fjalë të tjera, feja më e vjetër e njerëzimit është një aspekt i hinduizmit.

Tekstet Vedike filluan të shkruhen rreth vitit 1500 para Krishtit, shumë kohë para shfaqjes së ndonjë prej feve të tjera që njohim sot.

Por para teksteve, njohuritë e shenjta u transmetuan gojarisht brez pas brezi. Pra, feja Vedike është edhe më e vjetër se shkrimet e saj. Dhe të gjitha degët e Hinduizmit që ne njohim sot rrjedhin prej saj.

Tekstet Vedike ende konsiderohen të shenjta nga hindusët e degëve më të ndryshme.

Hinduizmi: një emër për shumë fe

Ndryshe nga sa mendojnë shumë njerëz, hinduizmi nuk është një fe e vetme, është një grup religjionesh, përfshirë Vedikun, i cili është më i vjetri nga të gjithë. Udhëtarët dhe misionarët evropianë të shekullit 16 i klasifikuan indianët si “johebrenj” njësoj si idhujtari ose ai që ndjek një fe pagane.

Për këta njerëz perëndimorë, gjithçka jashtë Krishterizmit, Judaizmit dhe Islamit u klasifikua si pagane. Shekuj më vonë fjala “hindu” u përdor për t’iu referuar fesë së indianëve.

Nga vjen “Hinduizmi”?

Teologët Hans Waldenfels dhe Franz König, autorë të Leksikonit të Feve, theksojnë dy aspekte të rëndësishme të këtij keqkuptimi shekullor.

E para është se nuk ishin indianët ata që krijuan fjalën Hinduizëm. Fjala “hindu” është persiane dhe i referohet banorëve të vendit përmes të cilit rrjedh lumi Indus. Prandaj, në origjinë, termi Hindu do të thotë indian.

Aspekti i dytë i keqkuptimit është se, pas fillimit të shekullit 19, fjala Hinduizëm filloi të përdoret për t’iu referuar fesë së indianëve, sikur ata të ndiqnin një besim të vetëm.

E vërteta është se hinduizmi është një grup besimesh, disa prej të cilave lidhen me njëra tjetrën. Hinduizmi është një kolektivitet i feve që përfshin Vaishnavizmin, Shaivizmin, Xaktizmin, Neo-Hinduizmin, fenë Vedike, ndër të tjera.

Feja Vedike, feja më e vjetër në botë

E quajtur edhe Vedizëm, kjo fe është politeiste (ajo ka disa perëndi) dhe u soll në Luginën e Indusit nga Arianët, një popull gjysmë nomad me siguri me origjinë nga Azia Qendrore, në mes të mijëvjeçarit të dytë para Krishtit.

Ajo që dihet sot për këto fise që migruan në Indi gjendet në himnet për perënditë, ose tekstet Vedike, të shkruara në një formë primitive të Sanskritishtes, të quajtur Sanskritishtja Vedike.

Falë këtyre dokumenteve arkeologët ishim në gjendje të përcaktonin se Vedizmi është feja më e vjetër jo vetëm në Indi, por në të gjithë botën.

Për të qenë më të saktë, feja Vedike është më e vjetra që ka mbijetuar deri në ditët e sotme. Zbulimet arkeologjike konfirmojnë se idetë e para fetare datojnë që nga periudha Paleolitike, e cila përfundoi 1 mijë vjet para Krishtit.

Himnet Vedike: tekstet më të vjetra fetare në botë

Ato janë tekste të shenjta për të lavdëruar perënditë, të cilat përmbajnë njohuri të rëndësishme priftërore në lidhje me ritualet e sakrificës dhe zbulojnë disa aspekte të fiseve ariane që shpallën këtë fe.

Këto shkrime të lashta janë të ndara në katër vëllime: Rigveda, Samaveda, Yajurveda dhe Atharvaveda.

Më i vjetri nga këta vëllime është Rigveda, i cili është i ndarë në 10 libra (maṇḍalas), i përbërë nga më shumë se 10 mijë himne (sūktas).

Rigveda nuk është vetëm libri i parë i fesë Vedike, por është gjithashtu teksti më i vjetër fetar i njohur dhe vlerësohet se është përfunduar në vitin 1000 para Krishtit.

Parashtesa “Rig” do të thotë “lavdërim”, që tregon se ky koleksion përbëhet nga himne për të lavdëruar perënditë, dhe “veda” do të thotë “njohuri”.

Samaveda përbëhet nga melodi që do të përdoren nga priftërinjtë gjatë një rituali.

Yajurveda (e quajtur edhe veda sakrifikuese) është një seri formulash që udhëheqin detyrat rituale, të kryera gjithashtu nga një prift.

Atharvaveda, e fundit nga katër koleksionet, përbëhet nga himne me një funksion magjik dhe të dizajnuara për të zgjidhur problemet e përditshme: sëmundje, mallkime dhe probleme familjare.

Himnet Vedike mendohet se u shkruan për një auditor të shqetësuar kryesisht për gjërat tokësore: shëndetin, jetëgjatësinë, fëmijët, bollëkun e bagëtisë dhe pasurinë.

Këto himne gjithashtu kishin pritjen për të hyrë në botën qiellore, shtëpinë e perëndive, pas vdekjes.

Për të arritur këtë, tre detyrime duheshin përmbushur. E para ishte studimi i teksteve të shenjta. E dyta, duke ofruar flijime kafshësh për perënditë. Dhe e treta, rritja e fëmijëve meshkuj të cilëve do të transmetoheshin njohuritë në lidhje me ritualet e sakrificës dhe të gjithë traditën fetare Vedike.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.