Udhëheqësi i grushtit të shtetit në Niger propozon një tranzicion tre-vjeçar në sundimin civil

Udhëheqësi i grushtit të shtetit të Nigerit ka propozuar një tranzicion tre-vjeçar në sundimin civil pas takimit me një delegacion të liderëve të Afrikës Perëndimore dhe paralajmëroi se çdo sulm ndaj vendit “nuk do të ishte një shëtitje në park” për ata që janë përfshirë.

Gjenerali Abdourahmane Tchiani, duke folur në televizionin kombëtar të shtunën vonë, nuk dha detaje mbi kalimin e planifikuar të pushtetit, duke thënë vetëm se parimet për masën do të vendoseshin brenda 30 ditëve në një dialog që do të organizohej nga këshilli ushtarak në pushtet.

“As Këshilli Kombëtar për Mbrojtjen e Atdheut dhe as populli i Nigerit nuk duan luftë dhe mbeten të hapur për dialog”, tha ai pas takimit të tij të parë me delegatët nga Komuniteti Ekonomik i Shteteve të Afrikës Perëndimore (ECOWAS) në kryeqytetin e Nigerit,  Niamey.

ECOWAS ka vendosur sanksione të ashpra ndaj Nigerit pas grushtit të shtetit të 26 korrikut dhe ka urdhëruar vendosjen e një “force gatishmërie” për të rivendosur sundimin kushtetues në vend. Blloku tha të premten se një “D-Day” i pazbuluar ishte rënë dakord për ndërhyrje të mundshme ushtarake dhe se 11 nga 15 shtetet e tij anëtare kishin rënë dakord të angazhonin trupa në operacion.

Në fjalimin e tij 12-minutësh, Tchiani pretendoi se ECOWAS “po bëhej gati për të sulmuar Nigerin duke krijuar një ushtri okupuese në bashkëpunim me një ushtri të huaj” dhe denoncoi ato që ai i quajti sanksione “të paligjshme” dhe “çnjerëzore” të vendosura nga blloku rajonal.

“Këtu riafirmoj se ambicia jonë nuk është të konfiskojmë pushtetin. Rikonfirmoj gjithashtu gatishmërinë tonë për t’u përfshirë në çdo dialog, për sa kohë që ai merr parasysh orientimet e dëshiruara nga populli krenar dhe elastik i Nigerit”, shtoi ai.

ECOWAS ka mbajtur një qëndrim më të ashpër ndaj grushtit të shtetit të Nigerit të 26 korrikut, i shtati në rajon në tre vjet, sesa ka pasur ndaj atyre të mëparshme në Mali, Burkina Faso dhe Guinea.

Blloku – pavarësisht ndërhyrjes ushtarake kërcënuese – po ndjek gjithashtu mënyra diplomatike për të rikthyer rrëmbimin e pushtetit në Niger, një vend që ka rëndësi strategjike për fuqitë rajonale dhe globale për shkak të rezervave të tij të uraniumit dhe naftës, si dhe rolit të tij si qendër për trupat e huaja përfshirë në luftën kundër grupeve të armatosura të lidhura me al-Kaedën dhe ISIL (ISIS).

Ndërsa krerët e grushtit të shtetit të Nigerit kanë kundërshtuar misionet e mëparshme, delegacioni i së shtunës, i kryesuar nga ish-kreu i shtetit nigerian, gjenerali Abdulsalami Abubakar, u takua në kryeministrin e emëruar nga ushtria, sipas agjencisë së lajmeve “Reuters”.

Pas takimit me Tchiani, blloku u takua veçmas edhe me presidentin e rrëzuar Mohamed Bazoum, i cili është mbajtur në arrest shtëpie në Niamey që nga marrja e pushtetit nga ushtria.

“Ne takuam Bazoumin, dëgjuam prej tij se çfarë i është bërë. Ai na tregoi për problemet me të cilat po përballet. Ne do t’ia çojmë atë udhëheqësve që na dërguan këtu”, tha Abubakar.

“Pa dyshim, takimi ka hapur diskutime për të çuar në një mënyrë për të zgjidhur këtë krizë”.

Mbërritja e delegacionit të ECOWAS në Niamey pasoi atë të ambasadores së re të Shteteve të Bashkuara në Niger, Kathleen FitzGibbon.

Një zëdhënës i Departamentit të Shtetit të SHBA tha se “fokusi diplomatik i të dërguarit të ri do të jetë mbrojtja për një zgjidhje diplomatike që ruan rendin kushtetues” dhe lirimin e menjëhershëm të Bazoum, familjes së tij dhe të gjithë të arrestuarve në mënyrë të paligjshme.

Kombet e Bashkuara gjithashtu i janë bashkuar përpjekjeve të pajtimit, duke dërguar përfaqësuesin e saj të posaçëm për Afrikën Perëndimore dhe Sahel, Leonardo Santos Simao, në Niamey me një mision për të lehtësuar një zgjidhje të shpejtë dhe paqësore të krizës së Nigerit.

Ndërkohë, në rrugët e Niamey të shtunën, shumë banorë thanë se po përgatiteshin të luftonin kundër një ndërhyrjeje ushtarake ECOWAS.

Mijëra njerëz u rreshtuan jashtë stadiumit kryesor për t’u regjistruar si luftëtarë dhe vullnetarë për të ndihmuar me nevoja të tjera në rast se ushtria kërkon mbështetje. Disa njerëz thanë se kishin pritur që nga ora 3 e mëngjesit, ndërsa grupe të rinjsh brohoritnin në favor të sundimtarëve ushtarakë dhe kundër ECOWAS, si dhe ish-sundimtarit kolonial të vendit, Francës.

“Unë jam këtu për rekrutimin për t’u bërë një ushtar i mirë. Ne jemi të gjithë këtu për këtë”, tha Ismail Hassan, një banor që pret në radhë për t’u regjistruar. “Nëse do Zoti, ne të gjithë do të shkojmë”.

Organizatori i ngjarjeve Amsarou Bako pohoi se ushtria nuk ishte e përfshirë në rekrutimin e vullnetarëve për të mbrojtur grushtin e shtetit, megjithëse është në dijeni të nismës. Disa orë pasi nisi vozitja, organizatorët thanë se do të shtyhej, por nuk shpjeguan pse.

“Përçarje në radhët”

Pavarësisht shfaqjes së dukshme të mbështetjes për krerët e grushtit të shtetit, analistët thonë se ushtria nuk ka arritur të ushtrojë kontroll të plotë mbi vendin.

“Kjo junta po hedh çdo taktikë për të cilën ka dëgjuar dhe po shikon nëse do të funksionojë. Ata kanë deklaruar se kanë lirinë e zgjedhjes, megjithatë kanë shtypur të gjitha protestat pro-Bazoum dhe kuptimi im është se ka pasur demonstrata ose tentativa për demonstrata në të gjithë vendin”, tha Bisa Williams, e cila shërbeu si një ish-ambasadore e SHBA-ve në Niger.

Para grushtit të shtetit, vendet perëndimore e kishin parë Nigerin si një nga kombet e fundit demokratike me të cilat mund të bashkëpunonin për të mposhtur al-Kaedën dhe ISIL në rajonin e Sahelit dhe derdhën miliona dollarë ndihmë ushtarake dhe ndihmë për të mbështetur forcat e Nigerit.

Por trazirat politike në Niger e kanë forcuar dorën e këtyre grupeve, me ish-luftëtarët që thanë për Associated Press se ata kanë përfituar nga liria e lëvizjes e shkaktuar nga operacionet ushtarake të pezulluara të trupave franceze dhe amerikane, si dhe nga ushtria e shpërqendruar nigeriane.

Javën e kaluar, të paktën 17 ushtarë u vranë dhe 20 u plagosën në një pritë nga luftëtarët. Ky ishte sulmi i parë i madh kundër ushtrisë së Nigerit në gjashtë muaj. Një ditë më vonë, të paktën 50 civilë u vranë në rajonin e Tillaberi nga luftëtarët që besohet se ishin anëtarë të ISIL, raportoi AP, duke cituar një raport të sigurisë së brendshme për grupet e ndihmës.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.