Ekziston një problem i ri i madh mbi supet e qeverisë izraelite.
Ndërsa lundronte mes presionit ndërkombëtar për viktimat civile të luftës të filluar pas 7 tetorit dhe protestave të brendshme për dështimin e objektivave të deklaruara – domethënë lirimin e pengjeve dhe mposhtjen përfundimisht të Hamasit – ai duhet të përballet me vendimin e afërt të Gjykatës Penale Ndërkombëtare, GJNP.
Gjykatë e cila, sipas zërave, gjatë javës së ardhshme do të ishte gati të kërkonte arrestimin e kryeministrit Benjamin Netanyahu, ministrit të Mbrojtjes Yoav Gallant dhe shefit të Shtabit të Forcave të Armatosura Herzi Halevi.
Akuza kundër tyre është famëkeqe: të tre akuzohen për krime kundër njerëzimit të kryera kundër palestinezëve.
Sipas faqes izraelite të lajmeve Walla, Netanyahu është angazhuar personalisht në “presione telefonike pa ndërprerje” për të shmangur ndërhyrjen e Gjykatës në Hagë.
Dhe madje edhe Shtetet e Bashkuara duket të kenë lëvizur diplomacinë e tyre për të bindur gjyqtarët që të mos ndërmarrin një hap kaq të bujshëm.
Precedenti më i fundit, në këtë kuptim, është urdhër-arresti ndërkombëtar i lëshuar kundër Vladimir Putin për pushtimin e Ukrainës.
Nuk është një problem me pasoja të menjëhershme gjyqësore, sepse Izraeli nuk e njeh Gjykatën Ndërkombëtare Penale, por një problem i jashtëzakonshëm politik imazhi dhe besueshmërie.
Kjo nuk është përgjigja ndaj akuzës për gjenocid të formuluar në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë (GJND) nga Afrika e Jugut, por evolucioni i një hetimi që Gjykata Ndërkombëtare Penale (GJNP) ka kryer që nga viti 2014 dhe që është zgjeruar në katastrofa e nisur pas 7 tetorit.
Kjo u shpjegua nga kryeprokurori i GJNP-së, Karim Khan, duke konfirmuar në muajt e fundit se një hetim ishte duke u zhvilluar për krime të mundshme lufte në Bregun Perëndimor, Gaza dhe Jerusalemin Lindor, por daton nga raportimi i krimeve më 13 qershor 2014 dhe “shtrihet në përshkallëzimin e armiqësive dhe dhunës pas sulmeve të 7 tetorit”.
Nga pikëpamja juridike, çështja është komplekse sepse Izraeli nuk e ka nënshkruar Statutin e Romës që themeloi Gjykatën, por Autoriteti Palestinez e bëri këtë në vitin 2015 dhe për këtë arsye Gjykata ka plotësisht të drejtë të gjykojë mbi dyshimin e krimeve që kanë ndodhur në territoret Palestineze.
Lajmi se urdhër-arrestet ishin të pashmangshme ka tronditur qeverinë e Izraelit.
Netanyahu ka postuar një mesazh në Twitter ditët e fundit në të cilin ai paralajmëron se “nën udhëheqjen time, Izraeli nuk do të pranojë kurrë asnjë përpjekje nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për të minuar të drejtën e saj të brendshme për vetëmbrojtje”, duke argumentuar se “kërcënimi për të arrestuar ushtarë dhe zyrtarët e të vetmes demokraci në Lindjen e Mesme dhe të vetmit shtet hebre në botë është skandaloze. Ne nuk do të dorëzohemi”.
“Izraeli”, shtoi ai “do të vazhdojë të bëjë luftën tonë të drejtë kundër terroristëve gjenocidalë deri në fitore dhe ne nuk do të ndalojmë kurrë së mbrojturi veten. Por edhe nëse GJNP nuk ndikon në veprimet e Izraelit, do të krijonte një precedent të rrezikshëm që kërcënon ushtarët dhe zyrtarët e të gjitha demokracive që luftojnë terrorizmin e egër dhe agresionin e shfrenuar”.
Nga pikëpamja politike është një peshë e madhe në momentin më delikat të negociatave me Hamasin, të cilin qeveria izraelite e zhvillon duke përdorur kërcënimin e zhdukjes së lidershipit të milicisë direkt në bastionin e tyre të fundit në Rafah.
Edhe për aleatët më të afërt, si Shtetet e Bashkuara dhe pjesën tjetër të G7, sulmi do të ishte një gabim që nuk mund të mbështetet, pa gjetur më parë një zgjidhje – efektivisht të pamundur – për të mbrojtur civilët nga katastrofa e mëtejshme humanitare e pashmangshme që do të shkaktonte.
Por kërcënimi përdoret nga Netanyahu për të detyruar Hamasin të pranojë marrëveshjen pa rritur vazhdimisht kërkesat.
Kjo është edhe arsyeja pse vendimi i mundshëm i Gjykatës për të kërkuar arrestimin e kryeministrit dhe drejtuesve politikë e ushtarakë të forcave të armatosura me një akuzë kaq famëkeqe si ajo ndaj Putinit është një problem i madh që po e shtyn qeverinë të reagojë ashpër.
Përpjekja është për ta bllokuar atë politikisht, siç u bë ditët e fundit me sanksionet amerikane kundër një batalioni IDF të akuzuar për krime lufte.
Sipas një burimi diplomatik izraelit të cituar nga Jerusalem Post, GJNP nuk mund të veprojë kundër Netanyahut dhe udhëheqësve të IDF “pa mbështetjen e hapur ose taktike të Shteteve të Bashkuara. Ku është Biden? Pse qëndron në heshtje ndërsa Izraelit mund t’i hidhet baltë?”
Në vend të tij, Kryetari i Dhomës, Mike Johnson, ndërhyri dhe në një postim në Twitter dhe i kërkoi GJNP-së të “heqë dorë menjëherë” sepse “Izraeli ka të drejtë të mbrohet nga organizatat terroriste që kërkojnë ta shkatërrojnë atë. Shënim për GJNP: kriminelët e vërtetë janë Hamasi dhe Irani”.
Edhe Shtetet e Bashkuara, ashtu si Izraeli, nuk e kanë ratifikuar statutin e GJNP-së për të mos i dhënë sovranitetin ligjor një organi më të lartë ndërkombëtar.
Por puna që po bëhet për të çmontuar hetimin në fillim të tij duke delegjitimuar Gjykatën është në aktivitet të plotë: Wall Street Journal ka ftuar SHBA-të dhe Britaninë e Madhe në një editorial të ndërhyjnë duke qenë se të dy vendet kanë “mbështetur kandidaturën e Khan”, duke i bërë presion kryeprokurorit të tërhiqet dhe të shtyjë vendimin “Duhet të shmanget procedimi gjyqësor ndaj një aleati demokratik”.
Netanyahu mbetet i bindur se presioni deri më sot nuk ka qenë i mjaftueshëm dhe ka frikë se një urdhër arresti është i pashmangshëm, i cili do të detyronte të gjitha 120 vendet nënshkruese të zbatojnë urdhrat e arrestimit nëse marrësit udhëtojnë në juridiksionin e tyre.
E gjithë kjo pa marrë parasysh ndikimin etik mbi aleatët dhe mbështetësit e Izraelit të një vendimi që, siç ndodhi me Putinin me Ukrainën, do të vërtetonte zyrtarisht ekzistencën e provave të mjaftueshme për të arrestuar si të dyshuar për krime vendimmarrësit dhe ekzekutuesit e një strategjie lufte kundër Hamasit. e cila sipas burimeve palestineze ka shkaktuar tashmë më shumë se 34 mijë vdekje, duke përfshirë gra, të mitur dhe fëmijë të panumërt.
Marrë nga La Repubblica, përshtatur për Albanian Post