Sfidat e shumta për personat me sindromën Down që pamundësojnë realizimin e të drejtave të tyre

21 marsi, shënon Ditën Botërore të Sindromës Down.

Çdo vit nga institucionet e Kosovës premtohet angazhim më i madh për këtë kategori, por që pothuajse gjithmonë veprimet janë as më pak e as më shumë sesa në vitet paraprake.

Menaxheri i Qendrës Down Syndrome Kosova në Mitrovicë, Xhenis Beqiri, gjatë intervistës për Albanian Post, sqaron se një hap i rëndësishëm është marrë për punësimin e personave me sindrom Down, por numri i punësimit të tyre është akoma shumë i ulët.

“Hap të rëndësishëm cilësoj Pakon e Ringjalljes Ekonomike, nga Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve (MFPT) e cila ka ofruar mbështetje për personat me aftësi të kufizuar për aftësimin profesional në formën e trajnimeve / punës prakike në biznese të ndryshme për tre deri në gjashtë muaj”.

“Kjo nismë ndër të parat e kësaj natyre, ka ndikuar që personat me aftësi të kufizuar të trajnohen për një vend pune dhe të punësohen, ngase numri i të punësuarve nga komuniteti i aftësisë të kufizuar vazhdon të mbetet shumë i ultë”, thotë Beqiri për Albanian Post.

Por, sipas pikëpamjes së Beqirit puna në këtë drejtim vazhdon të mungojë.

“Është dashur ende më shumë të punohet në këtë drejtim ngase personat me aftësi të kufizuar meritojnë trajnim të barabartë shoqëror, vlerësim dhe krijim të kushteve për punësim”.

Pasi sipas tij në krahasim me këtë hap sfidat janë të shumta.

“Personat me aftësi të kufizuar ballafaqohen me shumë sfida në vendin tonë, së pari mungon qasja infrastrukturore e duhur, në rrugë, në kopshte, në shkolla, në spital etj”.

“Tutje mungon, mbështetja e duhur përmes shërbimeve terapeutike dhe psiko-sociale që ndihmojnë në pavarësimin e individit, mbështetja akademike përmes asistentëve në shkolla, pastaj dhe mbështetja psiko-sociale e prindërve që kanë fëmijë me aftësi të kufizuar, që do ndikonin pozitivisht në mirëqenien e tyre”.

Si përfundim, Beqiri theksoi se gjatë vitit 2022 ka pasur vetëm përpjekje për përmirësimin e jetës së personave me sindromë Down.

“Në raport me vitet e tjera, në vitin 2022 janë bërë disa përpjekje për përmirësimin e jetës së personave me aftësi të kufizuara, megjithatë duhet bërë më shumë nga institucionet publike për përmirësimin e jetës së personave me aftësi të kufizuar, ngase mirëqenia e personave me aftësi të kufizuara duhet të jetë në fokus si dhe ofrimi i shërbimeve cilësore”, deklaroi ai.

Kurse, nëna e një fëmije më sindromën Down, Behare Shaqiri Sejdiu, gjatë një interviste për Albanian Post kishte thënë se është vetëm një pesion prej shumës 100 euro që marrin këta fëmijë.

“Fëmijët tonë përveç një pensioni që e marrin në shumë prej 100 euro nuk kanë asgjë tjetër, fëmijët tonë kanë nevojë për asistentë në shkolla e që nuk janë duke e pasur të gjithë”.

Kurse, ambasadorja e vullnetit të mirë, Elvana Shala ka një porosi për institucionet, në mënyrë që të veprojnë në drejtim të duhur për personat me sindromën Down.

“Mesazhi im për institucionet do të ishte: më pak fjalime të bukura për këtë kategori, më shumë përkushtim dhe punë praktike e mbi të gjitha qasje të dinjitetshme dhe trajtim të barabartë njerëzor”.

Sipas statistikave, në Kosovë janë mbi 930 persona me Sindromën Down, 300 prej të cilëve marrin shërbim në shoqatën ‘Down Syndrome Kosova’.

Ndryshe, personat me Sindromën Down kanë 47 kromozome në vend të 46-të. Ata kanë një kromozom ekstra 21 dhe njihet edhe si trisomi 21. Që nga viti 2006, 21 marsi shënohet si Dita Ndërkombëtare e Personave me Sindromën Down.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.