Në Bregun Perëndimor të mbingarkuar nga kriza, dhuna dhe varfëria janë në rritje

Të premten e kaluar, Binyamin Achimair, një 14-vjeçar izraelit, u zhduk në orën 06:30 të mëngjesit nga Malachi Hashalom, një post koloni izraelit pranë Ramallah, qendra administrative e Bregut Perëndimor.

Sipas mediave izraelite, i riu ishte larguar për të kullotur bagëtinë dhe familjarët e tij kanë ngritur alarmin kur kanë parë një dele të vetme të kthehet, e pashoqëruar nga pjesa tjetër e bagëtisë ose nga djali.

Mijëra njësi vullnetare iu bashkuan kërkimit për orë të tëra, derisa të nesërmen, me ndihmën e një droni, kufoma u gjet aty pranë.

Pas zbulimit, kolonët izraelitë lëshuan një reagim të furishëm kundër komuniteteve palestineze.

Sipas grupit izraelit të të drejtave të njeriut Yesh Din, 10 fshatra në Bregun Perëndimor u sulmuan.

Në al-Mughayyir, 12 shtëpi dhe makina të ndryshme u dogjën, në Qusra, në jug të Nablus, tre shtëpi dhe disa makina raportohet se u dëmtuan nga zjarret; dhe në Beit Furik, në lindje të Nablusit, pati raportime për përleshje mes kolonëve dhe palestinezëve.

Në fshatin e afërt, Douma, 15 shtëpi dhe 10 ferma u dogjën dhe, sipas burimeve të Associated Press, ushtria që mbërriti në vend i mbrojti kolonët në vend që të përpiqej t’i ndalonte ata.

Rezultati i përleshjeve, përveç dëmeve fizike në fshatra, janë 25 të plagosur dhe një viktimë: palestinezi Jehad Abu Alia, 26 vjeç.

Një fotograf i gazetës izraelite Yedioth Ahronoth, Shaul Golan, i cili mbërriti në fshatin al-Mughayyir për të dokumentuar ngjarjet, u sulmua gjithashtu nga një grup kolonësh të armatosur.

Ai i tha gazetës se po ecte përreth duke u përpjekur të fotografonte kur një grup burrash të maskuar dolën nga një fushë me ullinj dhe filluan të digjnin shtëpitë aty pranë.

Ai u fsheh nën një tavolinë teksa kolonët u afruan dhe të alarmuar nga një fëmijë, e rrahën, duke i thyer gishtin dhe ia konfiskuan çantën e pajisjeve për t’u djegur.

Ata kontrolluan xhepat e tij për t’i hequr kartat e fshehura.

“Ishin 20, 30 veta, disa ishin të veshur me uniforma ushtarake, më goditën me shkelma në kokë dhe në bark, duke më lënë lakuriq, duke hedhur çelësat e motorit”, për ta penguar që të kthehej në shtëpi.

Është vetëm lajmi i fundit dramatik i Bregut Perëndimor të djegur, fronti tjetër i luftës, ku pas 7 tetorit 460 palestinezë u vranë nga zjarri izraelit dhe ku në orët e fundit grupet e të drejtave të njeriut pretendojnë se palestinezët janë “braktisur në dhunën e egër të milicive të armatosur të kolonëve”.

“Një formë dhune e sanksionuar nga shteti”, sipas Omar Shakir, drejtor i Human Rights Watch për Izraelin dhe Palestinën.

Një dhunë që nuk preket nga sanksionet, edhe sepse duke goditur individët nuk godet kuadrin e përgjithshëm, pra zyrtarët, liderët politikë që kanë ndërtuar mosndëshkimin mbi të cilin bazohen veprimet e tyre dhe kanë lehtësuar në fakt dhunën e armatosur të grupet e kolonistëve.

Duke shpërndarë armë sulmuese dhe duke vazhduar të mbështesë zgjerimin e vendbanimeve të paligjshme.

Ekonomia në buzë të humnerës

Pak më pak se një muaj më parë, Organizata Ndërkombëtare e Punës (ILO), një agjenci e Kombeve të Bashkuara e fokusuar në përmirësimin e standardeve të punës në mbarë botën, ja thënë se konflikti izraelito-palestinez po i shtynte normat e papunësisë palestineze në Bregun Perëndimor të pushtuar dhe në Gaza në mbi 50 për qind.

E përkthyer në shifra do të thotë gjysmë milioni vende pune të humbura dhe – thotë raporti – nëse lufta do të vazhdonte deri në fund të pranverës do të arrinte një normë rekord prej 57 për qind.

Ruba Jaradat, Drejtoresha Rajonale e Organizatës Ndërkombëtare të Punës për Shtetet Arabe, ka thënë në mars se shkatërrimi i infrastrukturës, shkollave, spitaleve dhe bizneseve në Gaza “ka shkatërruar sektorë të tërë ekonomikë dhe ka paralizuar aktivitetin e tregut të punës, me pasoja të patregueshme në jetën dhe jetesën e palestinezëve. për brezat që do të vijnë”.

Në Bregun Perëndimor, 100 mijë vende pune janë humbur muajt e fundit për shkak të bllokimit të lejeve dhe punësimit fizik të punëtorëve të penguar të largohen nga komunitetet e tyre nga më shumë se 650 postblloqe të përhershme dhe të përkohshme në të gjithë territorin, të cilat kanë acaruar krizën ekonomike, duke imobilizuar efektivisht punëtorët.

Që nga dita e masakrës në Izrael, duke përmendur arsye sigurie, palestinezët në Bregun Perëndimor, të cilët zakonisht e bënin këtë, nuk kanë mundur të udhëtojnë në Izrael, të privuar nga burimi i tyre kryesor, shpesh i vetëm, i të ardhurave dhe gjashtë muaj më pas me fillimin e luftës në Gaza, e gjithë ekonomia është në prag të kolapsit.

Vetëm në Nablus, siç raportohet nga Washington Post, forcat izraelite kanë kontrolluar prej kohësh katër daljet nga qyteti, dy janë mbyllur që nga vjeshta, të tjerat hapen në përplasje dhe nisje dhe mbyllen në mënyrë arbitrare.

Në rrugët e tjera, ato jashtë pistave, në fshat, kanë vendosur porta mekanike ose kanë vendosur grumbuj dheu e gurë për të bllokuar kalimin brenda dhe jashtë, me pasojë që fshatrat janë shkëputur nga njëri-tjetri dhe punëtorët mbeten orë të tëra të bllokuar në përpjekjen e përditshme për t’u larguar nga qyteti.

Sipas Bankës Botërore, pagat për punëtorët ndërkufitar arrijnë në 5.5 miliardë dollarë në vit, rreth një e treta e ekonomisë së kombinuar të Bregut Perëndimor dhe Gazës, ku produkti i brendshëm bruto për frymë në territor arrin në vetëm 4 mijë e 500 dollarë në vit.

Kurse përtej kufirit në Izrael, është afërsisht 55 mijë dollarë.

Pas sulmeve të Hamasit më 7 tetor, Izraeli vendosi kufizime të gjera në ekonominë palestineze, duke hequr lejet e punës së më shumë se 170 mijë punëtorëve palestinezë, sipas Bankës Botërore, kështu që dhjetëra mijëra njerëz që punojnë ilegalisht në Izrael janë tani pa punë.

Sipas grupit izraelit të të drejtave B’Tselem, Izraeli ka ngritur dhjetëra postblloqe të reja ushtarake dhe ka bllokuar hyrjen në qytete dhe fshatra në rrugët kryesore gjatë pesë muajve të fundit, dhe përkeqësimi i kufizimeve ka mbytur tregtinë dhe prodhimin vendas, duke penguar 70 mijë palestinezë të tjerë nga duke u kthyer fizikisht në punët e tyre.

Për më tepër, qeveria izraelite ka mbajtur për muaj të tërë të ardhurat nga taksat që mbledh për Autoritetin Palestinez, kështu që Autoriteti Palestinez, që kontrollon pjesë të Bregut Perëndimor, ka ulur pagat e rreth 140 mijë punëtorëve që nuk kanë punuar në tremujorin e fundit të vitit të kaluar.

“Goditja më e rëndë për ekonominë tonë që nga themelimi i Autoritetit Palestinez në vitin 1994”, ka thënë Manal Farhan, zëvendësministër i ekonomisë.

Shenjat e mungesës së likuiditetit janë të gjitha: gra që përpiqen të shesin flori në dyqanet e qytetit, fëmijë që lypin ose shesin ëmbëlsira buzë rrugës, shitës me një listë borxhlish që rritet çdo ditë, nëna që përpiqen të mbledhin metal dhe llamarina për t’i rishitur për të ushqyer fëmijët e tyre, sepse burrat janë në shtëpi, kryesisht të papunë.

Rreziku është se vështirësitë ekonomike përkthehen në tensione sociale.

Khalil Shikaki, një akademik që drejton Qendrën Palestineze për Kërkime Politike dhe Sondazhesh në Ramallah, ka frikë se kriza ekonomike mund të bëhet një përbërës i mëtejshëm “në një përzierje lehtësisht të ndezshme”.

I intervistuar një muaj më parë nga transmetuesi amerikan NPR, ai nënvizoi se që nga fillimi i luftës, mbështetja për Hamasin në Bregun Perëndimor është trefishuar, nga 12 për qind, para 7 tetorit, në 42 për qind sipas sondazheve më të fundit.

Të dhënat që kombinohen me sulmet e kolonëve bëjnë që një numër në rritje i palestinezëve të besojnë se një zgjidhje diplomatike e krizës nuk është e mundur, se e vetmja është dhuna si përgjigje ndaj dhunës.

“Bregu Perëndimor po zien”, sipas Shikaki, “vetëm duke pritur për shkëndijën që mund të çojë në një shpërthim të madh”.

“Populli palestinez është mësuar me krizat”, ka thënë Iyad Kordi, sekretari i përgjithshëm i Dhomës së Tregtisë së Nablusit, por “atë që shoh tani, nuk e kam parë kurrë”.

Këtë dimër, zyrtarët lokalë thanë se qindra familje po bënin pazare për para, ushqim apo ngrohje bazë për herë të parë.

Frika është se shkëndija mund të përcaktohet nga mbivendosja e krizave: dëshpërimi ekonomik, zgjerimi i vendbanimeve, aneksimi i paprecedentë i tokave palestineze, trazirat dhe përplasjet e përditshme midis palestinezëve dhe kolonëve, kontrolli i lëvizjeve.

Kjo do të thotë se e gjithë kjo po çon në mënyrë të pashmangshme, veçanërisht të rinjtë nga kampet e varfra të refugjatëve, t’u bashkohen grupeve të armatosura në një dhuratë që ata e shohin si gjithnjë e më të lirë nga zgjidhjet politike dhe të mbushur vetëm me varfëri dhe dhunë.

Marrë nga “La Stampa”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.