Mosmarrëveshja për ishujt Malvinas, një enigmë për presidentin argjentinas

Ekziston një teori popullore në Argjentinë, sipas së cilës, çdo temë politike është gjithashtu thellësisht emocionale.

Kjo teori duket se është vërtetuar këtë javë në një përplasje të re midis Buenos Aires dhe Londrës pas një vizite të papritur të Sekretarit të Jashtëm David Cameron në arkipelagun e diskutueshëm të Malvinas – hera e parë për një ministër britanik për gati 30 vjet.

Londra donte të dërgonte një sinjal të qartë. Dhe ekzekutivi i ri argjentinas është përballur tani me një kontradiktë.

Vizita e Sekretarit të Jashtëm britanik në arkipelagun e Amerikës së Jugut u theksua këtë javë dhe u shoqërua me një sërë postimesh dhe gjestesh simbolike.

Javier Milei, një anarko-kapitalist i afërt me të djathtën ekstreme, i zgjedhur së fundmi president i Argjentinës, i kishte dhënë përparësi sjelljes së imazhit të shtrëngimit të duarve me ministrin e Jashtëm britanik, me rastin e debutimit të tij ndërkombëtar në Davos.

Në këtë kontekst, Milei i kishte kërkuar Cameron që të pranonte t’i kthente Ishujt Malvinas në Argjentinë me një model të ngjashëm me atë të Hong Kong-ut, i cili u kthye në Kinë në vitin 1997.

Cameron kishte thënë se të dy “ranë dakord të mos pajtoheshin” për këtë çështje.

Malvinat ose Falklands ndodhen 600 km nga bregu argjentinas dhe rreth 13 mijë nga bregu britanik.

Argjentina pretendon se ishujt i përkasin asaj që nga pavarësia nga Spanja në vitin 1816. Kurse Mbretëria e Bashkuar i pushtoi në vitin 1833.

“Pas Luftës së Dytë Botërore, dy rezoluta të Kombeve të Bashkuara mbështesin në të vërtetë vendin e Amerikës së Jugut”, shpjegon Federico Lorenz, historian argjentinas i specializua për këtë çështje.

Arkipelagu u bë skena e luftës në vitin 1982, në mes të diktaturës ushtarake në Argjentinë, kur me iniciativën e gjeneralit Leopoldo Galtieri, Buenos Aires ndërmori një iniciativë ushtarake të guximshme dhe katastrofike për të pushtuar ishullin.

74 ditë lufte me 649 të vdekur argjentinas dhe 255 britanikë.

Në vitin 2013, në një referendum të promovuar nga Londra dhe i kontestuar ashpër nga Argjentina në atë që është një territor me vetëm 2 mijë banorë, 99.8% e votuesve votuan për të mbetur nën sovranitetin britanik.

Ndërkohë, vizita e Cameron është e para nga një ministër londinez në arkipelag në 30 vjet, pas vizitës së Douglas Hurd në vitin 1994.

“Në Argjentinë ka një konsensus shumë transversal lidhur me faktin se territori është uzurpuar”, shton Lorenz.

81% e popullsisë mendon kështu.

Është një temë e dashur edhe për peronistët – tani në opozitë – vetëm se në vitin 2022 u miratua një ligj sipas të cilit shkrimi “malvinat janë argjentinas” duhej të shfaqej në të gjithë autobusët publikë dhe kështu është edhe sot.

“Që Cameron shkoi qëllimisht për të vizituar një muaj pasi shtrëngoi duart me Milei-n është një provokim i qëllimshëm. Ishte vizita e profilit më të lartë që nga vizita e Margaret Thatcher pas luftës. Dhe qeveria tani përballet me një kontradiktë: ata janë ideologjikisht afër Britanisë së Madhe, por duhet të përqafojnë çështjen e sovranitetit mbi arkipelagun”.

​ Ekzekutivi i ri i Buenos Aires ndjek objektivin e ripozicionimit të Argjentinës gjeopolitikisht në një linjë pro-perëndimore.

“Unë jam një admirues i madh i Margaret Thatcher”. Kjo është një nga frazat e përsëritura të Milei-t – por gjithashtu ka thënë gjithmonë se ai dëshiron të trajtojë çështjen e Malvine me diplomaci.

Vizita e Cameron ishte një dush i ftohtë që e ktheu Milei-n dhe familjen e tij në realitet: mosmarrëveshja e arkipelagut nuk mund të zgjidhet në miqësi.

Fotoja në Davos u pasua nga një tjetër, në Paraguaj. Ajo u postua nga ministrja e Jashtme Diana Mondino gjatë G20-ës të Ministrave të Jashtëm.

“Duke vënë gjërat në vendin e tyre”, komentoi ajo në X në një foto të saj me Cameron dhe një gjuhë trupore elokuente armiqësore.

Bëhej fjalë për politikë dhe emocione.

Disa kujtuan një ngjarje në biografinë e Milei-t që i vendos Malvinat në qendër të një traume të fëmijërisë.

Është raportuar në biografinë e El loco, nga Juan Luis González: “Më 2 prill 1982, një vit para se Milei të hynte në shkollën e mesme, u befasua kur pa njoftimet madhështore që bëri televizioni për fillimin e luftës së Malvinas dhe bëri mëkatin duke thënë me zë të lartë se përshkallëzimi do të përfundonte keq për Argjentinën. Kjo shkaktoi indinjatën patriotike të Norbertos (babai), i cili e rrahu. Karina (motra dhe sekretarja aktuale e presidencës), një dëshmitare e pavullnetshme e rrahjes, pësoi një tronditje kaq të tmerrshme kur pa skenën, saqë u desh të dërgohej në spital”.

Kishte shumë pritje për reagimin e presidentit ndaj marifetit të Cameron. Por ky nuk arriti.

Milei, protagonisti i jashtëm i një fitoreje spektakolare elektorale, ka një mundësi unike për të zgjidhur një traumë personale dhe për t’i dhënë fund një mosmarrëveshjeje historike.

Megjithatë, zbulimi i pyetjes së lashtë deri më tani është dëshmuar të jetë një hap i rremë.

Marrë nga “La Repubblica”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.