Kreu i komunitetit hebre boshnjak ‘i habitur’ nga memorandumi izraelit mbi reformën zgjedhore

Presidenti i komunitetit hebre boshnjak kritikoi ashpër vendimin e Izraelit për t’u përfshirë në politikën e brendshme të vendit të tij të enjten, duke akuzuar ambasadën se vepron në mbështetje të një partie politike lokale etnike kroate.

Në një e-mail për të përditshmen izraelite “Haaretz”, Jakob Finci, president i komunitetit hebre të Bosnjë dhe Hercegovinës, tha se është “i habitur” nga një memo izraelite që miraton një plan të diskutueshëm të reformës zgjedhore, i cili kritikët thonë se do të minimizonte ndikimin politik të hebrenjve, romëve dhe pakicave të tjera në vend.

Memorandumi i zbuluar, i cili është lëshuar nga ambasada izraelite në kryeqytetin shqiptar, Tiranë, e cila është përgjegjëse edhe për Bosnjën, pohonte se “gatishmëria dhe propozimet e palës kroate, siç u dëshmua gjatë negociatave për ndryshimet në legjislacionin zgjedhor, [janë. ] i mirëpritur.”

Promovuar nga Zyra e Përfaqësuesit të Lartë—një institucion i mbështetur nga BE-ja i krijuar pas luftërave ballkanike të viteve 1990 për të mbikëqyrur aspektet civile të zbatimit të marrëveshjes që i jep fund luftës në Bosnje—plani do të maste demografinë lokale në zgjedhje.

Ajo është mirëpritur nga nacionalistët kroatë ndërsa ka nxitur protesta nga komuniteti hebre i vendit, i cili numëron më pak se 900 nga një popullsi totale prej 3.2 milionë banorësh.

Sistemi aktual politik i Bosnjës bazohet në një marrëveshje për ndarjen e pushtetit midis tre grupeve të saj kryesore etnike: boshnjakët myslimanë, serbët e Bosnjës dhe kroatët e Bosnjës – një marrëveshje që besohet se ka përjashtuar më shumë se 100 mijë qytetarë nga përfaqësimi politik i nivelit të lartë.

“Kjo ishte hera e parë që Izraeli po merr një pozicion në çështjet e brendshme të Bosnjës, duke mos ndihmuar komunitetin hebre, apo me kërkesën e komunitetit hebre, por një partie politike në vend”, shkroi Finci, i cili më parë ka bërë peticion për të ndryshuar sistemi aktual në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut.

Komentet e Finci erdhën më pak se një ditë pasi Ministria e Jashtme izraelite i tha “Haaretz” se memorandumi i ambasadës kishte shprehur “mbështetje për ruajtjen e të drejtave të komunitetit hebre në vend” dhe ishte “dërguar pas një nisme lokale për të ndryshuar ligji zgjedhor dhe frika se pasojat e diskutimit rreth këtij ndryshimi mund të dëmtojnë këto të drejta”.

Ministria nuk pranoi të komentojë komentet e Fincit ose një email të shkruar me sa duket nga ambasadori izraelit i cili u publikua në mediat boshnjake të mërkurën. Në letër, ambasadori Noah Gal Gendler pretendonte se “të drejtat e komunitetit hebre në vend po keqpërdoren për të bllokuar proceset thelbësore të brendshme në Bosnjë dhe Hercegovinë”.

“Ne e njohim dhe e vlerësojmë shumë Fincin dhe punën e tij për komunitetin hebre dhe nuk kemi asnjë interes t’i përgjigjemi fjalëve të tij”, tha një zëdhënës i Ministrisë së Jashtme për “Haaretz”.

Ministrja e Jashtme boshnjake Bisera Turkovic, një politikane boshnjake me origjinë hebraike, i tha “Haaretz” të martën se ishte e befasuar nga memorandumi izraelit.

“Është e vështirë të kuptosh se si politika zyrtare e Shtetit të Izraelit mund të jetë për të mirëpritur diskriminimin e hebrenjve duke mos qenë në gjendje të mbajnë poste në Bosnje dhe Hercegovinë”, tha ajo.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.