Çfarë është konferenca në Glasgow për Ndryshimet Klimatike, dhe pse është e rëndësishme?

Bota po ngrohet për shkak të emetimeve nga lëndët djegëse fosile të përdorura nga njerëzit, si qymyri, nafta dhe gazi, shkruan BBC.

Ngjarjet e skajshme të ngrohjes të lidhura me ndryshimet klimatike – duke përfshirë valët e të nxehtit, përmbytjet dhe zjarret në pyje – po intensifikohen.

Dekada e kaluar ishte më e ngrohta e regjistruar dhe qeveritë botërore u pajtuan se nevojitet veprim urgjent kolektiv.

Për këtë konferencë – të quajtur COP26 – 200 vendeve u është kërkuar të kenë planet e tyre për të ulur emetimet deri në vitin 2030.

Të gjithë ranë dakord në vitin 2015 të bënin ndryshime për të mbajtur ngrohjen globale “nën 2C” – dhe të përpiqeshin të synonin në 1.5 C – në mënyrë që të shmangim katastrofa klimatike.

Kjo është ajo që njihet si Marrëveshja e Parisit.

Kjo do të thotë se vendet duhet të vazhdojnë të reduktojnë emetimet derisa të arrijnë zero neto në vitin 2050.

Çfarë është rënë dakord në COP26?

Shumë vende parashtruan plane për të reduktuar emetimet përpara samitit, por ka pasur një mori njoftimesh të reja:

Pemë: Më shumë se 100 liderë botërorë premtuan të trajtojnë prerjen e pyjeve, gjë që është e rëndësishme sepse pemët mund të thithin sasi të mëdha të CO2. Ka pasur iniciativa të ngjashme më parë, por kjo është më mirë e financuar

Metani: Më shumë se 100 vende iu bashkuan një skeme për të ulur emetimet e metanit me 30% deri në vitin 2030. Emetuesit e mëdhenj Kina, Rusia dhe India nuk janë bashkuar

Qymyri: Më shumë se 40 vende ranë dakord të largohen nga qymyri, kontribuesi i vetëm më i madh në ndryshimin e klimës. Disa nga vendet më të varura nga qymyri në botë, duke përfshirë Australinë, Indinë, Kinën dhe SHBA-në, nuk janë regjistruar

Paratë: 450 organizata që kontrollojnë 130 trilion dollarë – rreth 40% e aseteve private globale – ranë dakord të mbështesin teknologjinë “e pastër”, siç është energjia e rinovueshme

COP26: Deri më tani, shumë mirë

Deri në 25,000 njerëz priten në Glasgow, duke përfshirë liderë botërorë, negociatorë dhe gazetarë.

Megjithatë, presidenti rus dhe ai kinez janë kritikuar se nuk kanë ardhur.

Mijëra biznese dhe aktivistë shkojnë gjithashtu për të marrë pjesë në ngjarje dhe për të mbajtur protesta.

Cilat mund të jenë pikat e pengesave?

Prisni shumë biseda për paratë dhe drejtësinë klimatike. Vendet në zhvillim priren të ndotin më pak për kokë popullsi dhe nuk janë përgjegjëse për shumicën e emetimeve në të kaluarën.

Por ata përjetojnë disa nga efektet më të këqija të ndryshimit të klimës.

Ata kanë nevojë për para për të ndihmuar në reduktimin e emetimeve dhe për të përballuar ndryshimet klimatike. Mund të nënkuptojë më shumë panele diellore në vendet që varen nga energjia nga qymyri dhe sistemet e mbrojtjes nga përmbytjet.

Do të ketë gjithashtu një betejë për kompensimin për vendet në zhvillim të prekura nga ndryshimet klimatike.

Në vitin 2009, vendet e pasura premtuan 100 miliardë dollarë (720 milionë £) në vit për të ndihmuar vendet më të varfra deri në vitin 2020. Megjithatë, ky synim nuk është arritur ende dhe mund të bjerë deri në vitin 2023.

Si do ta dimë që COP26 është një sukses?

Si mikpritëse, Mbretëria e Bashkuar dëshiron që të gjithë pjesëmarrësit të angazhohen për neto zero emetime deri në vitin 2050 – si dhe reduktime të mëdha deri në vitin 2030.

Ajo gjithashtu do të kërkojë premtime më specifike, si ato të rënë dakord tashmë për shpyllëzimin dhe metanin.

Vendet në zhvillim do të duan një paketë të rëndësishme financiare gjatë pesë viteve të ardhshme, për t’i ndihmuar ata të përshtaten me temperaturat në rritje.

Çdo gjë më pak nga kjo ka të ngjarë të gjykohet si e pamjaftueshme sepse thjesht nuk ka më shumë kohë për të mbajtur gjallë objektivin 1.5C.

Megjithatë, disa shkencëtarë besojnë se liderët botërorë e kanë lënë atë shumë vonë dhe pavarësisht se çfarë është rënë dakord në COP26, 1.5C nuk do të arrihet.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.