The Guardian: Shqipëria, një vend me 4.2 milionë banorë po pranon qindra afganë

“Shqipëria, një vend me 4.2 milionë banorë në Evropën Juglindore, po pranon qindra refugjatë”.

Kështu është shprehur gazeta britanike “The Guardian”, për vendimin e qeverisë shqiptare që të pranojë refugjatët afganë, në mes të kaosit që ka kapluar Afganistanin.

Për “The Guardian”, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, ka deklaruar se, “jam i shkatërruar kur shoh njerëz të lënë pas dhe dua t’u jap atyre të paktën mundësinë për të marrë frymë përsëri”.

Më tej Rama është shprehur se, “Shqipëria e di se si është të jetosh nën një diktaturë. Gjithashtu si është të jesh i huaj që kërkon strehim diku. Bëhet fjalë për ata që jemi”.

Në vijim Kryeministri ka theksuar faktin se, “është nder dhe detyrë ta bësh këtë”.

Nga ana tjetër Rama tha se nuk mund ta kuptonte “sesi vendet më të pasura mund t’i kthejnë shpinën”.

“Kjo përplaset me vlerat që ne të gjithë predikojmë”, shtoi ai. “Shqipëria nuk mund ta zgjidhë problemin, por ne gjithashtu nuk duam të jemi pjesë e tij”, përfundon Rama deklaratën për “The Guardian”.

Udhëheqësit e Shqipërisë dhe Kosovës thanë të dielën se kishin pranuar një kërkesë amerikane për të pritur përkohësisht refugjatët politikë që kërkonin hyrje në SHBA.

Luan Dalipi, shef i stafit të kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, ka thënë më herët për Albanian Post se janë në komunikim të vazhdueshëm me autoritet amerikane për të strehuar afganët që kanë punuar me forcat amerikane.

Megjithatë, ai ka shtuar se “ka shumë punë logjistike e teknike, të sigurisë dhe sociale, që po i trajtojmë me kujdes”.

Ajo vjen mes shqetësimeve se anëtarët e NATO-s nuk po reagojnë aq shpejt sa të evakuojnë qytetarët afganë të cilët janë në rrezik të hakmarrjes nga talebanët.

Po ashtu edhe Maqedonia e Veriut ka mbështetur fuqimisht Deklaratën e Përbashkët për çështjen e Afganistanit, të lidhur së bashku me aleatët e tjerë të NATO-s.

Këtë e ka pohuar ministri i Jashtëm i Maqedonisë së Veriut, Bujar Osmani. Ai ka shtuar se, “po përpiqemi bashkërisht që qytetarët afganë të largohen të sigurte nga vendi i tyre”.

Ndërsa, në një prononcim për media, Osmani ka bërë të ditur dhe përgatitjet e vendit për të mirëpritur qytetarët afganë.

Rënia e Kabulit në duart e talebanëve – kryeqyteti afgan – ka rihapur ndarjet për emigracionin në vendet evropiane. Ndërsa udhëheqësit e qeverisë po përgatiten për një rritje të pashmangshme të refugjatëve.

Mijëra afganë, mes tyre edhe presidenti, Ashraf Ghani, nxituan në aeroportin në Kabul në përpjekje për të ikur nga Afganistani pasi talebanët morën kontrollin e kryeqytetit. Tre persona raportohet të kenë vdekur në kaosin në aeroport.

Rreth 30 mijë qytetarë afganë janë larguar nga vendi gjatë 10 ditëve të fundit – shumica udhëtojnë në Iran ose Pakistan me rrugë tokësore.

Italia

“Me pasigurinë dhe paqëndrueshmërinë në Afganistan është e qartë se do të ketë një eksod dhe vendet perëndimore duhet të veprojnë shpejt”, tha Christopher Hein, një profesor i drejtësisë dhe politikave të imigrimit në Universitetin “Luiss” në Romë.

Kryeministri italian, Mario Draghi, tha të hënën se, “Italia është e angazhuar për të mbrojtur qytetarët afganë që kanë bashkëpunuar me misionin tonë”, dhe vendi sipas tij, “po punon me partnerët evropianë për një zgjidhje të krizës e cila mbron të drejtat e njeriut, veçanërisht atyre të grave”.

Rreth 100 shtetas italianë dhe stafi i ambasadës u evakuuan nga Kabuli të dielën në mbrëmje, duke mbërritur në aeroportin Fiumicino, Romë, të hënën pasdite.

Kishte gjithashtu disa qytetarë afganë që kishin bashkëpunuar me forcat italiane në bord. “Talebanët po kërkojnë njerëz shtëpi më shtëpi. Janë mijëra, jeta e të cilëve është në rrezik”, tha një mjek afgan për shtypin italian.

Luigi Di Maio, ministri i Jashtëm i Italisë, i tha “Corriere della Sera” të dielën se përparësia ishte evakuimi i qytetarëve italianë, por se “ne nuk mund të mendojmë të braktisim popullin afgan pas 20 vjetësh”.

Ndërkohë deri më tani në Itali kanë mbërritur 228 afganë dhe familjet e tyre janë transferuar tashmë.

Meqenëse Liga e së djathtës ekstreme është një partner kryesor në qeverinë e gjerë të koalicionit të Draghi-t, mbetet të shihet nëse Italia do të ketë sukses në pranimin e më shumë qytetarëve afganë.

Matteo Salvini, udhëheqësi i partisë, i cili bllokoi anijet e shpëtimit të emigrantëve gjatë qëndrimit të tij 14-mujor si ministër i Brendshëm, shkroi në Twitter se, “në Kabul, pas fluturimit frikacak të vendeve perëndimore, flamuri i fytit islamik dhe vrasësit talebanë kthehen. Terrorizmi, dhuna, frika dhe emigracioni ilegal janë në horizont”.

Francë

Ministrja e Mbrojtjes e Francës, Florence Parly, tha të hënën se vendi së pari do të evakuonte shtetasit e tij dhe më pas kolegët afganë nga Kabuli në një bazë në Dubai.

“Ne po planifikojmë të bëjmë rotacionin e parë nga tani deri në fund të kësaj të hëne”, tha Parly, duke shtuar se të evakuuarit ishin shtetas francezë që mbetën në Kabul, “por edhe njerëz nën mbrojtjen tonë”.

Gjermania

Gazetat dhe transmetuesit kryesorë gjermanë i kanë kërkuar kancelares, Angela Merkel, të zbatojë një program urgjence vizash për të marrë gazetarët afganë që punuan për ta gjatë 20 viteve të fundit.

“Jeta e këtij stafi të pavarur tani është në rrezik akut”, tha agjencia e lajmeve “dpa”.

Gjermania ka dërguar avionë transporti ushtarak në Kabul për të filluar evakuimin e stafit të ambasadës së saj.

Një zyrtar gjerman, duke folur në kushte anonimati pёr agjencinё mediatike “The Associated Press” tha se operacioni do tё mundёsohej pёrmes parashutistëve.

Austria

Nga ana tjetër autoritetet në Austri kanë deklaruar të dielën se do të vazhdojnë politikën e tyre të dëbimit të azilkërkuesve afganë.

Vendi ishte midis gjashtë shteteve të Bashkimit Evropian që javën e kaluar këmbëngulën se e drejta e tyre për të dëbuar azilkërkuesit afganë duhet të ruhet.

Tre nga këto vende – Danimarka, Gjermania dhe Holanda – që atëherë kanë ndryshuar kurs, duke thënë se do të pezullojnë dëbimet. Franca ka pezulluar gjithashtu dëbimet e azilkërkuesve afganë të refuzuar.

Ministri i Brendshëm i Austrisë, Karl Nehammer, e përshkroi ndalimin e dëbimeve si, “një faktor tërheqës për migracionin ilegal, i cili vetëm nxit biznesin e paqartë dhe cinik të kontrabandistëve dhe krimit të organizuar”.

Ai shtoi se, “ata që kanë nevojë për mbrojtje duhet ta marrin atë në një vend që është më afër vendit të tyre të origjinës. Si Ministër i Brendshëm, unë jam kryesisht përgjegjës për njerëzit që jetojnë në Austri. Mbi të gjitha, kjo nënkupton mbrojtjen e paqes sociale dhe shtetit të mirëqenies në një afat të gjatë”.

Një sondazh nga gazeta austriake Osterreich tregoi se 90% e austriakëve mbështetën qëndrimin e ashpër të qeverisë së tyre.

Vendet e BE-së kanë frikë nga një përsëritje e vitit 2015 dhe fillimit të vitit 2016, kur më shumë se 1 milion emigrantë, kryesisht nga Siria, por edhe Afganistani dhe Iraku, mbërritën në Evropë.

Këta të fundit ngjallën turbullira politike brenda shteteve anëtare dhe në të gjithë bllokun. Përgjigja ishte për të bërë marrëveshje me Turqinë dhe Libinë për të frenuar rrjedhën.

“Por tani ata duhet të hapin sytë dhe të marrin përgjegjësinë”, tha Hein. “Ata duhet të organizohen shpejt që qytetarët afganë – përfshirë shumë gra që bashkëpunuan me vendet evropiane në Afganistan – të dëbohen sa më shpejt që të jetë e mundur”.

Situata aktuale në Afganistan

Kaos dhe turbulli në aeroportin e Kabulit. Është kjo pamja e zgjimit të afganëve në një botë të re, ku talebanët kanë kontrollin e vendit tashmë.

Mësymja në Presidencën e Afganistanit, ishte veçse një formalitet i zyrtarizimit të kalimit të pushtetit nga një dorë në tjetrën.

Forcat amerikane kanë lëshuar të shtëna në ajër në aeroportin e Kabulit. Mijëra qytetarë gjenden aty për të lënë shtetin.

Dëshmitarë të rastit, kanë thënë për media lokale e të huaja, se frika është e madhe.

Prioritet i fluturimeve mbeten ato të trupave diplomatikë. Ambasadat e SHBA-ve dhe vendeve të Bashkimit Evropian, janë evakuuar. Personelet gjenden në aeroport, duke pritur kthimin në shtëpi.

Nga ana tjetër, përfaqësia talebane ka bërë thirrje për të lënë të qetë qytetarët në pronat e tyre.

“Emirati Islamik ka urdhëruar muxhahedinët e tij për të mos cenuar shtëpinë e askujt pa leje. Jeta, prona dhe nderi i askujt nuk duhet të dëmtohet. Ato duhet të mbrohen”.

Kështu shkruhet në llogarinë në Twitter të Suhail Shaheen, një prej zëdhënësve talebanë.

Sipas raportimeve mediatike nga Afganistani, policia e ka lënë detyrën dhe qytetarët janë të pambrojtur. Disa zona të kryeqytetit janë evakuuar tërësisht, ndërsa mesazhi i parë i talebanëve nga Presidenca, ka qenë ai i një qetësimi të masës dhe sigurim se shtetasit e huaj, nuk do të lëndohen.

Tërheqja e trupave

Autoritetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës kanë filluar zyrtarisht tërheqjen e trupave nga Afganistani më 1 maj 2021, duke përcaktuar kështu fundin e “luftës”, siç e quajti presidenti Joe Biden.

SHBA dhe NATO kanë qëndruar në Afganistan për gati 20 vjet.

Gjithashtu, tërheqja e fundit e Kontingjentit VI dhe atij XIII për në Shqipëri u realizua më 21 qershor.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com