Shkarkohet shefja e spiunazhit të Spanjës pas zbulimit të softuerit spiun Pegasus

Qeveria spanjolle ka shkarkuar shefen e spiunazhit të vendit, Paz Esteban, teksa përpiqet të përmbajë pasojat e një skandali të spiunazhit kibernetik që ka përfshirë koalicionin qeverisës dhe ka ngritur pyetje të mëtejshme në lidhje me përdorimin e spyware-it të diskutueshëm Pegasus në Spanjë dhe më gjerë.

Shkarkimi i Esteban të martën erdhi mes tensioneve politike në rritje dhe pothuajse dy vjet pasi një hetim i përbashkët nga “Guardian” dhe “El País” zbuloi fillimisht se politikanët e lartë katalanas pro-pavarësisë ishin paralajmëruar se telefonat e tyre celularë qenë shënjestruar duke përdorur spyware.

Skandali është intensifikuar gjatë javëve të fundit, pasi ekspertët e sigurisë kibernetike në Citizen Lab në Universitetin e Torontos thanë se të paktën 63 persona të lidhur me lëvizjen për pavarësinë e Katalonjës ishin shënjestruar ose infektuar me spyware Pegasus midis viteve 2017 dhe 2020.

Gjithashtu doli se, vitin e kaluar, telefonat celularë të kryeministrit Pedro Sánchez, ministres së Mbrojtjes, Margarita Robles, dhe ministrit të Brendshëm, Fernando Grande-Marlaska, iu nënshtruan shënjestrimeve “të paligjshme” dhe “të jashtme” duke përdorur Pegasus-in.

Qeveria spanjolle nuk ka komentuar se cili shtet i huaj mund të ketë qenë përgjegjës.

Javën e kaluar, Esteban thuhet se konfirmoi në një komitet të kongresit se 18 anëtarë të lëvizjes për pavarësinë e Katalonjës – përfshirë presidentin aktual rajonal katalanas, Pere Aragonès – u spiunuan me miratim gjyqësor nga qendra e inteligjencës kombëtare të Spanjës (CNI).

Robles, ministria e të cilës mbikëqyr CNI-në, pranoi se kishte pasur “mangësi”, por tha se ndryshimi përfaqësonte një “hap të ri” për qendrën dhe një shans që ajo të adresonte “gjëra që padyshim mund të përmirësoheshin”.

Midis tyre, shtoi ajo, ishte fakti se qendrës duket se i është dashur një vit për të zbuluar se telefonat e ministrive ishin hakuar.

Ajo u përpoq të largonte pyetjet e gazetarëve nëse Esteban ishte shkarkuar për atë dështim të veçantë të inteligjencës.

Spiunimi i supozuar dhe trajtimi i tij nga qeveria janë kritikuar gjithashtu edhe nga Amnesty International.

“Qeveria spanjolle nuk mund të përdorë sigurinë e shtetit spanjoll si një justifikim për të mbuluar shkeljet e mundshme të të drejtave të njeriut”, tha Esteban Beltrán, kreu i Amnesty Spain, javën e kaluar. Ai tha se komiteti i sekreteve zyrtare “karakterizohet nga fshehtësia dhe obskurantizmi. Dhe, nuk mund të jetë vendi i duhur për të hetuar shkeljet e mundshme të të drejtave të njeriut”.

Partia e Punëtorëve Socialiste Spanjolle (PSOE) e Sánchez javën e kaluar iu bashkua tre partive në të djathtën spanjolle, duke vënë veton ndaj një hetimi parlamentar për skandalin Pegasus.

Një zëdhënës i PSOE tha se komiteti i diskutuar i Kongresit nuk ishte i nevojshëm, sepse një hetim i brendshëm nga CNI ishte tashmë duke u zhvilluar, siç ishte një hetim nga ombudsmeni publik.

Mbetet e paqartë nëse programi, që pretendohet se është përdorur nga CNI kundër objektivave katalanas, ishte Pegasus, i cili, sipas prodhuesve të tij, u shitet vetëm qeverive për të gjurmuar kriminelët dhe terroristët.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.