Në shumë kultura, të bësh një sy gjumë pasdite është një ritual i përditshëm.
Dremitja është një trend në rritje në mbarë botën.
Por a ju lë të ndiheni të freskuar dhe energjik, apo përfundoni duke u ndjerë më i lodhur se sa në fillim?
BBC Future është bazuar në shkencën më të fundit për të eksploruar nëse dremitjet e përditshme janë të mira për shëndetin.
Gjumi i rregullt është i mirë për shëndetin afatgjatë të trurit tonë, tregojnë studimet.
Dremitja e zakonshme mund të ndihmojë për të rritur shëndetin e përgjithshëm të trurit tonë, sipas një studimi të vitit 2023 nga studiuesit në University College London (UCL) dhe Universitetin e Republikës në Uruguay.
Studiuesit analizuan të dhënat e 35 mijë njerëzve, të moshës 40 deri në 69 vjeç, të cilët kishin marrë pjesë në një studim nga UK Biobank, një burim i bazës së të dhënave biomjekësore për reklamat e kërkimit.
Ata analizuan fragmente të ADN-së të identifikuara më parë të lidhura me njerëz që dremisin zakonisht.
Truri i njerëzve që dreminin disa herë në javë ishte më shumë se 0,9 inç kub më i madh se truri i njerëzve që nuk kishin bërë kurrë një sy gjumë gjatë ditës.
Kjo barazohet me vonimin e plakjes së trurit nga tre deri në gjashtë vjet, thotë autorja kryesore Victoria Garfield, një studiuese e vjetër në Njësinë MRC për Shëndetin dhe Plakjen.
“Zbulimi i madh ishte se dremitja gjatë ditës është, mjaft e fortë, e lidhur shkakësisht me të pasurit një vëllim më të madh të trurit”, sipas Garfield.
Truri natyrshëm tkurret me kalimin e moshës dhe një vëllim më i vogël i trurit është i lidhur me një gamë të gjerë sëmundjesh.
“Njerëzit që kanë një vëllim më të vogël të trurit kanë më shumë gjasa të kenë nivele më të larta të hormonit të stresit, kortizolit, ose një diagnozë të apnesë së gjumit… shumë prej tyre kanë sëmundje kardiovaskulare”, thotë Garfield.
Sipas autores, po ashtu është vënë re se ka një tkurrje të konsiderueshme të trurit te njerëzit me Alzheimer dhe demencë vaskulare.
“Çdo gjë që mund të bëni për të ruajtur madhësinë e trurit tuaj për aq kohë sa të jetë e mundur është një gjë e mirë”, thotë Garfield. “Është një mesazh vërtet pozitiv që të bësh një sy gjumë mund të ndihmojë trurin”.
Dremitja është treguar të jetë kritike për zhvillimin konjitiv të foshnjave, me provat që tregojnë se nuk ishin në gjendje të mbanin mend detyrat e reja nëse nuk kishin një sy gjumë të gjatë menjëherë pas kësaj.
Por përfitimet e dremitjes për të rriturit janë më pak të kuptuara.
Pjesëmarrësit në studimin e Garfield ishin të moshës midis 40 dhe 69 vjeç.
“Ne u përpoqëm të përqendroheshim në atë pikë të moshës së mesme kur njerëzit fillojnë të kenë sëmundje dhe kushte si diabeti dhe presioni i lartë i gjakut”, tregon ajo.
Përfitimet afatgjata shihen vetëm te njerëzit që dremisin rregullisht, thekson Garfield. “Duhet të jetë kumulative”.
Ka edhe përfitime shëndetësore afatshkurtra që lidhen me dremitjen.
Gjumi që zgjat nga pesë deri në 15 minuta mund të përmirësojë menjëherë sa mirë performojmë mendërisht.
Ky stimul mendor mund të zgjasë deri në tre orë pasi zgjohemi.
Studimet tregojnë se dremitja ndërmjet orës 13:00 dhe 16:00 mund të ketë përfitime në performancën fizike dhe njohëse, si dhe humorin.
Mendohet se kohët e reagimit mund të përmirësohen dhe mund të ketë disa përmirësime në drejtim të performancës së koordinuar.
Por a duhet të jetë dremitja pjesë e rutinës sonë të përditshme?
Ekspertët thonë se është e rëndësishme që dremitja të mos bëhet një zëvendësim për një gjumë të mirë të natës.
“Dremitja është zakonisht një shenjë se nuk jeni duke fjetur mjaftueshëm”, thotë Colin Espie, profesor në Universitetin e Oxfordit.
Nëse mendoni se keni nevojë shpesh për një sy gjumë gjatë ditës, është e rëndësishme të pyesni veten nëse jeni duke kompensuar një problem gjumi ose një zgjedhje të stilit të jetesës që ju pengon të flini mjaftueshëm gjatë natës, thotë Espie.
Gjumi që zgjat 15 deri në 20 minuta nuk i lejon njerëzit të bien në gjumë të thellë.
Kjo është kur trupi riparon dhe rigjeneron indet, ndërton muskuj dhe forcon sistemin imunitar dhe është e rëndësishme për konsolidimin e kujtesës afatgjatë dhe përpunimin e informacionit të marrë rishtazi.
“Gjumi është ilaçi i natyrës”, thotë Espie.
“Ne jemi shumë të evoluar dhe kemi nevojë për shumë fuqi truri. Kjo është arsyeja pse ne kemi nevojë për shumë gjumë gjatë natës”.
Njerëzit që luftojnë për të fjetur mjaftueshëm gjatë natës, si prindërit e fëmijëve të vegjël ose punëtorët me turne, “ndoshta do të përfitojnë nga një periudhë e gjumit të disiplinuar gjatë ditës”.
Por jo të gjithë janë në gjendje të flenë shpejt. “Shumë njerëz nuk dremisin sepse nuk e kanë të lehtë”.
“Dremitja është paksa si ta trajtosh gjumin si një burim sipas kërkesës dhe për njerëzit që mund të flenë, funksionon”.
Por kjo nuk do të thotë që të gjithë duhet të flemë. “Kjo do të ishte si të thuash se është e dobishme të shkruash me dorën e majtë”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
