Norvegjia vendi i NATO-s me më shumë përfitime nga Putin

Në këtë krizë të tmerrshme evropiane, fati i ka rezervuar Norvegjisë një pozicion favorizues të paktën nga pikëpamja e kontratave. Edhe pse në nivel politik dhe etik është i turbullt dhe jo i këndshëm.

Nuk ka asnjë vend në Aleancën Atlantike që po përfiton më shumë nga pushtimi i Vladimir Putin kundër Ukrainës dhe nga lufta ekonomike e nisur kundër Bashkimit Evropian.

Çdo abuzim nga Putin, çdo shantazh për energjinë, çdo veprim i krijuar nga Kremlini për të gjeneruar pasiguri dhe për të rritur çmimet e gazit ose naftës, gjithçka që ka ardhur nga Moska prej më shumë se një viti tashmë gjeneron dividentë në rritje për Norvegjinë, prodhuesin më të madh të hidrokarbureve në Evropën Perëndimore.

“Bonusi Putin”

Kështu, një nga vendet më proatlantike në botë e gjen veten duke shijuar financiarisht destabilizimin e krijuar nga Rusia. Norvegjia në fakt po merr një “bonus Putin” që mund të përfundojë të ketë një vlerë – nëse këto çmime të gazit vazhdojnë – me rreth 5% të prodhimit të saj të brendshëm bruto në vit.

Nëse shpërndahet drejtpërdrejt te popullsia e vendit nordik, bonusi Putin do të bëhej një çek ekuivalent me të paktën katër mijë euro për banor në vit.

Si është rritur faturimi norvegjez

Sa i përket kësaj, të dhënat e raportuara nga Eurostat për importet e gazit natyror në Bashkimin Evropian janë emblematike.

Agjencia e statistikave të Luksemburgut tregon se para krizës, në një muaj mjaft tipik, faturimi i furnizimeve me gaz natyror të gjigantit publik të Oslo-s “Equinor” në Evropë ishte rreth 200 milionë në muaj.

Duke ecur përpara një vit tjetër, kur lufta ishte shumë afër, në janar të këtij viti, Norvegjia faturoi dy miliardë euro (për të qenë të saktë 1.97) për gazin në Evropë. Rritja është pothuajse dhjetëfish dhe korrespondon me një rritje të çmimit të tregut spot, atij të platformës Ttf në Amsterdam, nga më pak se 20 euro për megavat orë në fillim të vitit 2020 ose 2021 në rreth 90 euro për megavat orë në fillim të vitit 2022.

Nuk ka dyshim se aksionet dhe vullneti i Putin-it kanë pasur ndikim në këto rritje çmimesh. Tani është vërtetuar se Gazprom, gjiganti shtetëror rus, reduktoi qëllimisht furnizimet në verën e vitit 2021 për të penguar magazinimin në Evropë dhe më pas, më 17 dhjetor, në pritje të luftës ndërpreu dërgesat e gazit në Evropë. Putin donte të rriste çmimet spot, duke gjeneruar pasiguri ekonomike në Evropë. Dhe Norvegjia, pa dashje ose duke e ndjekur atë, objektivisht ka përfituar shumë.

20 miliardë më shumë në arka

Prillin e kaluar, pas dy muaj lufte në Ukrainë, çmimi i gazit ishte afër 100 euro për megavat orë dhe “Equinor” në Oslo mblodhi 2.2 miliardë euro nga partnerët evropianë. Saktësisht 10 herë më shumë se një vit më parë (222 milionë) dhe 12 herë më shumë se dy vjet më parë (180 milionë).

Me këtë ritëm, për Norvegjinë “bonusi Putin” këtë vit mund të shkojë gati 20 miliardë euro më shumë fatura  në arka vetëm nga gazi natyror, krahasuar me një vit të zakonshëm.

As qeveria e Oslo-s dhe as grupi i saj fosil “Equinor” nuk e kishin menduar këtë. Rritja e madhe e të ardhurave varet nga zbatimi i kontratave që janë nënshkruar lirisht nga palët shumë kohë përpara luftës në Ukrainë. Sot këto vetëm po respektohen.

Por paradoksi i “bonusit Putin” mbetet thellësisht i turpshëm për norvegjezët, të cilët pasurohen falë vështirësive të pjesës tjetër të Evropës për shkak të shantazheve të Kremlinit. Dhe ata kurrë nuk dhanë një gjest solidariteti financiar për pjesën tjetër të Evropës.

Sigurisht, kjo histori tregon se një kufi i çmimit të gazit i rezervuar vetëm për furnizimet ruse nuk do të ndihmonte shumë. Bonusi do të lëvizte vetëm më tej në perëndim dhe në veri, ndërsa Gjermania dhe Italia rrezikojnë të rrëshqasin në recesion.

Marrë nga Corriere della Sera dhe përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.