Megaprojekti i ri ambicioz turistik i Meksikës

I vendosur në gadishullin Jukatan juglindor të Meksikës, Tulum është i famshëm për ujërat e tij bruz dhe rrënojat Maya në majë të shkëmbinjve.

Njihet si një alternativë e gjelbër për vendpushimet e rrokaqiejve të Kankun dhe Playa del Carmen në veri.

Turizmi në Tulum ka lulëzuar.

Çka dikur ishte një rrip plazhi i egër, i shpërndarë me vendstrehime për meditim me çati me gjethe palme, tani është një nga destinacionet turistike më të njohura të Meksikës.

Në vitin 2022, rrënojat e Tulumit – një nga qytetet e fundit të banuara nga Majat para pushtimit spanjoll në vitin 1526, dhe i vetmi i ndërtuar me pamje nga deti – pati më shumë se 1.3 milionë vizita.

Po atë vit, numri i vizitorëve të korrikut dhe gushtit në aeroportin më të madh ndërkombëtar të Jukatanit, Kankun, u rrit me gati 4 milionë krahasuar me numrat para pandemisë.

Në përgjigje të rritjes marramendëse të zonës, presidenti meksikan Andrés Manuel López Obrador urdhëroi ushtrinë të ndërtonte një aeroport të ri ndërkombëtar në Tulum.

Në dhjetor 2023, më pak se dy vjet pas fillimit të ndërtimit, Obrador inauguroi aeroportin me tre fluturimet e tij të para.

Teksa aeroporti i ri aktualisht pranon vetëm udhëtarë vendas, fluturimet ndërkombëtare pritet të fillojnë në mars 2024.

Megjithatë, hapja e aeroportit të ri të Tulumit është vetëm një pjesë e një plani shumë më ambicioz të turizmit dhe infrastrukturës – ai që Obrador e ka quajtur me guxim “projekti më i madh ndërtimor në botë”.

Më 15 dhjetor 2023, Obrador iu bashkua udhëtimit inaugurues nga San Francisco de Campeche në Cancún në bordin e trenit të ri Tren Maya, një rrugë hekurudhore prej 1 mijë e 500 km që, kur të përfundojë, do të shtrihet nga afër sitit arkeologjik të Palenque, të shkruar nga Unesco në shteti Chiapas deri në qytetin Chetumal në kufi me Belizen.

Aktualisht, linja e trenit është e ndarë në shtatë seksione, të cilat do të hapen në faza të ndryshme.

Seksionet një deri në katër, të cilat shkojnë 892 km në veri-lindje nga Palenque në Cancún, u hapën në dhjetor; ndërsa seksionet pesë deri në shtatë, të cilat lidhen me aeroportin e ri Tulum dhe përfundojnë në qytetin e Escárcega, janë planifikuar të hapen në shkurt 2024.

Kur të hapet plotësisht për publikun, linja e trenit prej 28.5 miliardë dollarësh do të përfshijë pesë shtete, 40 komuna dhe 181 qytete në Meksikën juglindore.

Do të lidhë pikat e nxehta turistike si Cancún, Playa del Carmen dhe Tulum me qytetet më pak të vizituara, rezervatet e biosferës dhe vendet arkeologjike të brendshme në të gjithë Gadishullin Jukatan përmes një përzierjeje ndalesash direkte dhe transfertash plotësuese me autobus.

Pasagjerët do të jenë në gjendje të zgjedhin nga tre shërbime të ndryshme: trenat Xiinbal janë të pajisur me ulëse të klasit ekonomik dhe premium; Trenat Janal kanë një makinë ngrënieje që shërben ushqime të ngrohta; dhe trenat P’tal përfshijnë ulëse të shtrira dhe kabina gjumi për udhëtime në distanca të gjata.

Pasi të jetë plotësisht funksional, Tren Maya pritet të funksionojë çdo dy orë, duke ofruar një mënyrë më të besueshme dhe komode për udhëtarët për të parë Gadishullin Jukatan sesa autobusët ose kolektivët (taksitë e përbashkëta), mënyra kryesore e transportit publik në Meksikën juglindore deri në tani.

Treni gjithashtu e bën më të lehtë planifikimin e itinerareve shumëditore për disa nga pikat më të vështira të rajonit, duke përfshirë Calakmul, pyllin më të madh të mbrojtur të Meksikës dhe rrënojat spektakolare të Majave si Uxmal, Palenque dhe Campeche, të cilat kanë marrë një rritje të interesit që nga zbulimi i qytetit të humbur Maya të Ocomtún në vitin 2023.

Qytetet historike si Merida dhe Izamal, shtëpia e arkitekturës koloniale të ruajtur bukur dhe e pjatave të lashta të Majave do të jenë gjithashtu pjesë e itinerarit.

Por, siç thuhej në një njoftim për shtyp pas inaugurimit të seksioneve të para të trenit, linja nuk shpreson vetëm të nxisë turizmin, por gjithashtu shpreson “të gjenerojë mundësi ekonomike për komunitetet që deri më tani kanë qenë të margjinalizuara nga përfitimet e turizmit masiv”.

Midis Tren Maya, aeroporti i ri i Tulum, ndërtimi i një rafinerie nafte në Tabasco dhe krijimi i një linje transporti nga bregdeti në bregdet, që thuhet se do të rivalizojë atë të Kanalit të Panamasë, qeveria meksikane do të krijojë qindra mijëra vende pune në një nga rajonet më të varfra të vendit.

Përveç turistëve, Tren Maya do të transportojë edhe ngarkesa dhe udhëtarë, duke lehtësuar tregtinë dhe lidhje më të mirë në të gjithë gadishullin.

Por me gjithë përfitimet e propozuara turistike dhe ekonomike, Tren Maya ka marrë shumë kritika.

Aktivistët e mjedisit thonë se rruga hekurudhore po shkatërron ekosistemin e brishtë të Jukatanit dhe po rrezikon kafshët tashmë në rrezik dhe 398 llojet e shpendëve që jetojnë në xhungla e Jukatanit.

Shqetësimet për sasinë e parave publike të shpenzuara në tren janë gjithashtu të dukshme, pasi çmimi i vlerësuar prej 28.5 miliardë dollarësh është afërsisht trefishi i buxhetit fillestar.

Nuk mund të mohohet se investimet që po bëhen në rajonin jugor historikisht të varfër të Meksikës dhe shpejtësia me të cilën po realizohen projekte si Tren Maya dhe aeroporti i ri ndërkombëtar i Tulum, nuk është asgjë më shumë se befasuese.

Por nëse të gjitha këto projekte ambicioze do të arrijnë ndonjëherë potencialin e tyre të plotë – dhe nëse përfitimet financiare do të tejkalojnë ndonjëherë kostot mjedisore dhe sociale të paraqitura nga Tren Maya – mbetet për t’u parë.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.