Një plan i sapolindur për rajonin e Kurdistanit në Irak për të furnizuar me gaz Turqinë dhe Evropën – me ndihmën e Izraelit – është pjesë e asaj që zemëroi Iranin për të goditur kryeqytetin kurd Erbil me raketa balistike këtë muaj. Kështu kanë deklaruar zyrtarët irakianë dhe turq.
Sulmi i 13 marsit në Erbil erdhi si një tronditje për zyrtarët në të gjithë rajonin për egërsinë e tij dhe ishte një sulm i rrallë i deklaruar publikisht nga Korpusi i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit (IRGC).
IRGC-ja tha se sulmi goditi “qendrat strategjike” izraelite në Erbil dhe ishte hakmarrje për një sulm ajror izraelit që vrau dy nga anëtarët e saj në Siri.
Megjithatë, zgjedhja e objektivit habiti shumë zyrtarë dhe analistë. Shumica e 12 raketave goditën vilën e një biznesmeni kurd të përfshirë në sektorin energjetik të rajonit autonom të Kurdistanit.
Zyrtarët irakianë dhe turq që folën për agjencinë e lajmeve ndërkombëtare “Reuters” në kushte anonimiteti këtë javë thanë se ata besojnë se sulmi ishte menduar si një mesazh i shumëanshëm për aleatët e SHBA-ve në rajon – por se një shkas kyç ishte një plan për të derdhur gazin kurd në Turqi dhe Evropë me përfshirjen e Izraelit.
“Kishte pasur dy takime së fundi midis zyrtarëve dhe specialistëve të energjisë izraelitë dhe amerikanë në vilë për të diskutuar dërgimin e gazit Kurdistan në Turqi nëpërmjet një tubacioni të ri”, tha një zyrtar irakian i sigurisë.
Ministria e Jashtme e Iranit dhe IRGC-ja nuk iu përgjigjën menjëherë kërkesave për koment.
Një zyrtar i lartë i sigurisë iraniane i tha “Reuters” se sulmi ishte një “mesazh me shumë qëllime për shumë njerëz dhe grupe. Është në dorën e tyre se si ta interpretojnë atë. Çfarëdo që Izraeli të planifikojë, nga sektori i energjisë në bujqësi, nuk do të realizohet”.
Dy zyrtarë turq konfirmuan se bisedimet që përfshinin zyrtarë amerikanë dhe izraelitë u zhvilluan kohët e fundit për të diskutuar Irakun për furnizimin e Turqisë dhe Evropës me gaz natyror, por nuk thanë se ku u zhvilluan ato.
Zyrtari irakian i sigurisë dhe një ish-zyrtar amerikan me njohuri për planet thanë se biznesmeni kurd, vila e të cilit u godit nga raketat iraniane, Baz Karim Barzanji, po punonte për zhvillimin e tubacionit të eksportit të gazit.
Zbulimi e vendos sulmin e Iranit ndaj Erbil-it në kontekstin e interesave energjetike të lojtarëve rajonalë, në vend të një sulmi të vetëm ushtarak izraelit ndaj IRGC-së, siç raportohet gjerësisht.
Ministria e Jashtme e Izraelit tha se nuk ishte e njohur me këtë çështje. Barzanji nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për të dhënë koment.
Zyra e presidentit kurd irakian Nechirvan Barzani mohoi çdo takim me zyrtarë amerikanë dhe izraelitë për të diskutuar një tubacion të ndodhur në vilën e Barzanji-t. Kurdët mohojnë se ka ndonjë prani ushtarake apo zyrtare izraelite në territorin e tyre.
Afrimi Turqi-Izrael
Burimet irakiane, turke dhe perëndimore folën kryesisht në kushte anonimiteti sepse nuk lejohen të japin deklarata për media.
Ata thanë se masa vjen si një kohë e ndjeshme politikisht për Iranin dhe rajonin: plani i eksportit të gazit mund të kërcënojë vendin e Iranit si një furnizues kryesor i gazit për Irakun dhe Turqinë, ndërkohë që ekonomia e tij është ende duke u rrëmbyer nga sanksionet ndërkombëtare.
Përpjekjet për të ringjallur një marrëveshje bërthamore midis Iranit dhe Perëndimit kanë dështuar javët e fundit, duke vënë në dyshim perspektivat për heqjen e sanksioneve ndaj Tehran-it, duke përfshirë sektorin e tij energjetik.
Ajo vjen gjithashtu pasi Izraeli, armiku më i madh i Iranit në rajon, dhe Turqia po forcojnë lidhjet dhe po shikojnë bashkëpunimin e mëtejshëm energjetik pasi sanksionet ndaj Rusisë për pushtimin e saj në Ukrainë kërcënojnë mungesa të rënda në të gjithë Evropën.
Presidenti turk Recep Tayyip Erdogan tha muajin e kaluar se Turqia dhe Izraeli mund të punojnë së bashku për të transportuar gazin natyror izraelit në Evropë. Erdogan u takua gjithashtu me Barzanji-n dhe tha se Ankaraja dëshiron të nënshkruajë një marrëveshje furnizimi me gaz natyror me Irakun.
Zyrtarët irakianë dhe turq nuk dhanë detaje specifike mbi planin për të pompuar gaz nga Kurdistani i Irakut në Turqi, të thonë se sa larg ishte, apo cili është roli i Izraelit në projekt.
Zyrtari irakian i sigurisë tha se të paktën dy takime për të diskutuar këtë çështje, me specialistë të energjisë amerikane dhe izraelite, ishin zhvilluar në vilën e Barzanji, të cilat ai tha se shpjeguan zgjedhjen e objektivit për sulmin raketor të Iranit. Askush nuk u lëndua rëndë nga sulmi, por vila po.
Një zyrtar i qeverisë irakiane dhe një diplomat perëndimor në Irak thanë se Barzanji dihej se priste zyrtarë dhe biznesmenë të huaj në shtëpinë e tij dhe se mes tyre kishte edhe izraelitë.
Zyrtari irakian i sigurisë dhe ish-zyrtari amerikan thanë se kompania e Barzanji-t “KAR Group” po punon për të përshpejtuar tubacionin e eksportit të gazit. Gazsjellësi i ri përfundimisht do të lidhet me atë që tashmë është përfunduar në anën turke të kufirit, tha ish-zyrtari amerikan.
“KAR Group” ndërtoi dhe menaxhon tubacionin e brendshëm të rajonit kurd, tha shefi i shtabit të presidencës së Kurdistanit, Faëzi Harir. Ajo zotëron gjithashtu një të tretën e tubacionit të eksportit të naftës të Kurdistanit sipas një marrëveshjeje qiraje. Pjesa tjetër është në pronësi të “Rosneft” të Rusisë.
Marrë nga Reuters, përshtatur për Albanian Post!
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
