Fundjava e dhunës në Haiti e vë në dyshim të ardhmen e qeverisë

E ardhmja e qeverisë së Haitit dukej gjithnjë e më e pasigurt, pasi bandat e armatosura sulmuan aeroportin ndërkombëtar të vendit dhe liruan më shumë se 3 mijë e 800 të burgosur këtë fundjavë në atë që duket të jetë një përpjekje e koordinuar për të rrëzuar kryeministrin Ariel Henry.

Zyrtarët shpallën një gjendje të jashtëzakonshme tre-ditore dhe vendosën një shtetrrethim natën në një përpjekje për të qetësuar trazirat në rritje.

Por policia kombëtare është pushtuar nga armët dhe zyrtarët e lartë janë jashtë vendit.

Masat vijnë pas një fundjave vdekjeprurëse që shënoi një rënie të re në spiralen e dhunës në Haiti dhe që ka bërë që SHBA-të të këshillojë qytetarët të largohen “sa më shpejt të jetë e mundur” dhe Kanadaja të mbyllë përkohësisht ambasadën e saj.

Vetëm disa orë pas dekretit, persona të armatosur rëndë nisën një sulm të ri në aeroportin kryesor të vendit të hënën, duke shkëmbyer zjarr me policinë dhe ushtarët.

Jimmy Chérizier, një ish-oficer i policisë, i cili tani drejton një aleancë bandash, ka marrë përgjegjësinë për sulmet, duke thënë se qëllimi ishte kapja e shefit të policisë dhe ministrave të qeverisë së Haitit dhe parandalimi i kthimit të Henry-t.

Të paktën nëntë persona janë vrarë që nga e enjtja, mes tyre katër oficerë policie.

Objektivat kanë përfshirë stacionet e policisë, aeroportin ndërkombëtar të vendit dhe stadiumin kombëtar të futbollit, ku një punonjës u mbajt peng për orë të tëra.

OKB vlerëson se rreth 15 mijë njerëz u detyruan të largohen nga dhuna midis të enjtes dhe të shtunës, duke përfshirë ata tashmë në kampe të improvizuara për personat e zhvendosur të ngritura në shkolla, spitale dhe sheshet rreth kryeqytetit, Port-au-Prince.

Arratisja masive e kriminelëve të dënuar dhe drejtuesve të bandave të profilit të lartë ishte një shfaqje e pacipë e forcës nga bandat e rrugëve të vendit dhe përfaqëson një moment kritik për përpjekjet ndërkombëtare për të mbështetur qeverinë dhe për të rivendosur rendin në kombin e Karaibeve, kanë thënë analistët.

Haiti ka rënë në kaos dhe paligjshmëri gjithnjë e më të thellë që kur presidenti Jovenel Moïse, u vra nga mercenarët kolumbianë në korrik 2021, duke e bërë Ariel Henry-n udhëheqës të përkohshëm.

Më shumë se 8 mijë e 400 njerëz ishin viktima të dhunës brutale të bandave në Haiti vitin e kaluar sipas OKB-së dhe uria në vendin e përfshirë nga konflikti ka arritur nivele të paprecedentë, “katastrofike”.

Javën e kaluar, Henry fluturoi për në Nairobi në përpjekjen e tij të fundit për të sjellë një forcë prej 1 mijë policësh kenianë për të rimarrë kontrollin e vendit nga fraksionet e armatosura që tani dominojnë tre të katërtat e kryeqytetit.

Por në mungesë të tij, bandat i dërguan qeverisë dhe komunitetit ndërkombëtar një mesazh të ashpër duke nisur sulme të koordinuara në aeroportin kryesor ndërkombëtar të Port-au-Prince, stacionet e policisë dhe burgjet kryesore.

Më shumë se 3 mijë e 800 të burgosur, përfshirë vrasës dhe rrëmbyes, besohet se janë arratisur nga burgu kombëtar të shtunën dhe një numër i të burgosurve u çliruan gjithashtu nga burgu Croix des Bouquets, një strukturë në skaj të qytetit që mban rreth 1 mijë e 500 njerëz.

Burgu kryesor normalisht i mbipopulluar i Port-au-Prince mbeti i zbrazët të dielën, pa asnjë roje.

Qeveria njoftoi një shtetrrethim të dielën në një përpjekje për të frenuar dhunën ndërsa forcat e sigurisë u zotuan të përdorin “të gjitha mjetet ligjore” për të mposhtur bandat.

Por forca policore e vendit është më e madhe dhe më e madhe se presidenti i saj është i pazgjedhur, thellësisht jopopullor dhe tani mungon.

Forcat policore të Haitit numërojnë vetëm rreth 9 mijë oficerë dhe ata po e braktisin forcën më shpejt sesa mund të gjejë rekrutë të rinj.

Sakaq, Henry ka bërë thirrje në mënyrë të përsëritur që vendet e huaja të ndihmojnë policinë për të rimarrë kontrollin e vendit dhe për të lehtësuar krizat e tmerrshme humanitare duke dërguar trupa të huaja.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.