Baza e re detare ruse në Detin e Zi alarmon Gjeorgjinë

Në fillim të nëntorit, 50 deputetë të opozitës gjeorgjiane iu drejtuan NATO-s dhe vendeve anëtare të BE-së duke bërë thirrje për një qëndrim të unifikuar kundër planit të Rusisë për të krijuar një bazë të përhershme detare në rajonin e shkëputur gjeorgjian të Abkhazisë.

Planet e Kremlinit kanë ngritur frikën se baza mund të tërheqë Gjeorgjinë shpresëdhënëse për BE-në në luftën e Rusisë në Ukrainë dhe të dëmtojë planet e Tbilisit për një port në Detin e Zi.

“Ne dënojmë njëzëri dhe me vendosmëri okupimin, militarizimin dhe veprimet e tjera të Rusisë që synojnë aneksimin e rajoneve të pushtuara të Gjeorgjisë, shprehje e re e të cilave është hapja e një baze të përhershme detare ruse në portin Ochamchire”, thuhet në deklaratën e deputetëve.

Javë më parë, udhëheqësi de facto i Abkhazisë, Aslan Bzhania, kishte konfirmuar se ishte nënshkruar një marrëveshje me Kremlinin për një bazë të përhershme detare në portin e Detit të Zi të Ochamchire.

Abkhazia njihet ndërkombëtarisht si pjesë e Gjeorgjisë, por ajo ka qenë nën kontrollin e forcave ruse dhe separatiste që nga vitet 1990.

Sakaq, Ministria e Jashtme e Gjeorgjisë e ka dënuar planin e Rusisë si “një shkelje të rëndë të sovranitetit dhe integritetit territorial të Gjeorgjisë”, megjithëse autoritetet në Tbilisi e kanë minimizuar rëndësinë e bazës së përhershme detare, duke e përshkruar atë si një kërcënim të afërt.

“Edhe nëse fillojnë ndërtimin e bazës në Ochamchire, do t’u duhen të paktën tre vjet”, ka thënë Nikoloz Samkharadze, kreu i Komitetit të Marrëdhënieve me Jashtë të Gjeorgjisë.

“Ne jemi të përqendruar në kërcënimet e afërta dhe jo në kërcënimet që mund të vijnë në të ardhmen”, ka shtuar ai.

Sipas tij, qeveria është më e përqendruar te qytetarët gjeorgjianë që vriten ose merren peng nga forcat ruse pranë vijës së okupimit që ndan Gjeorgjinë nga territoret e saj të shkëputura të Abkhazisë dhe Osetisë së Jugut.

Referuar administratës de facto të Abkhazisë, puna e gërmimit nënkuptonte se Ochamchire tani mund të priste anije mallrash më të mëdha me një vëllim zhvendosjeje deri në 13 mijë ton.

Agjencia e inteligjencës e Ukrainës pretendon se puna është të mundësojë luftanijet nga flota ruse e Detit të Zi të përdorin Ochamchire si një port të sigurt.

Nëse Rusia do të përdorte Ochamchire për të sulmuar Ukrainën ose nëse Ukraina do të zgjidhte të shënjestronte anijet detare ruse atje, atëherë Gjeorgjia do të bëhej palë në luftë, sipas Natia Seskuria nga Instituti Mbretëror i Shërbimeve të Bashkuara.

“Nëse Putini ka nevojë që Gjeorgjia të përfshihet ose në një farë mënyre të tërhiqet zvarrë në këtë luftë, ai do ta bëjë atë nëse është në interesin e tij dhe ai ka të gjitha aftësitë për të ushtruar presion mbi Gjeorgjinë, për fat të keq”, ka thënë ajo.

Jo vetëm që kjo ndikon në frikën gjeorgjiane për t’u zhytur në luftë, por ka shqetësime se planet e Tbilisit për një projekt mega-infrastrukturor në bregun e Detit të Zi mund të pengohen.

Një port i detit të thellë në Anaklia është qyteti më i afërt gjeorgjian me Abkhazinë e kontrolluar nga Rusia.

Projekti i Anaklisë shihet si jetik për nxitjen e tregtisë përgjatë të ashtuquajturit Korridor i Mesëm, rruga më e shpejtë për dërgimin e mallrave midis Azisë dhe Evropës.

Rruga shmang përdorimin e Rusisë si një kanal tokësor dhe Banka Botërore ka vlerësuar se mund të përgjysmojë kohën e udhëtimit dhe të trefishojë vëllimet e tregtisë deri në vitin 2030.

Kremlini e ka kundërshtuar prej kohësh atë si një projekt amerikan dhe ministri i jashtëm rus, Sergey Lavrov, ka pohuar se nëndetëset e marinës amerikane do të mund të ankorohen atje.

Por teksa Gjeorgjia ka një popullsi gjerësisht pro-BE, qeveria e saj ka një marrëdhënie komplekse me Moskën.

Në vitin 2020, qeveria gjeorgjiane anuloi një kontratë për ndërtimin e portit, i cili i ishte dhënë një konsorciumi të mbështetur nga bankat dhe investitorët perëndimorë.

Mamuka Khazaradze, i cili drejtoi Konsorciumin e Zhvillimit të Anaklias, ka treguar se qeveria në Tbilisi e pengoi zhvillimin e portit për të qetësuar Moskën.

Ndërkaq, konsorciumi i tij e ka çuar qeverinë gjeorgjiane në arbitrazh ndërkombëtar.

Qeveria gjeorgjiane ka këmbëngulur se plani i portit do të ringjallet dhe oferta fituese do të shpallet së shpejti.

Ndërkohë, një vendim përfundimtar mbi ofertën e Gjeorgjisë për statusin e kandidatit në BE pritet nga krerët evropianë në samitin e tyre të dhjetorit këtë javë.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.