A duhet të detyrohen fëmijët e vegjël të mbajnë maska ​​për fytyrën?

Si shumë fëmijë të moshës së tij, Eshan Evans tre vjeçar është energjik dhe i zhurmshëm. Por sapo ai duhet të vendosë maskën në shkollë, diçka ndryshon.

“Mund ta shihni se ai është një djalë ndryshe, shumë më i butë dhe më i qetë”, thotë nëna e tij, Herne.

Në Singapor, ku jeton Eshan dhe familja e tij, fëmijëve të moshës gjashtë vjeç e lart u kërkohet ligjërisht të mbajnë maska. Por, shumë kopshte dhe parashkollorë gjithashtu inkurajojnë fuqimisht praktikën për fëmijët më të vegjël. Do të thotë që për rreth tetë orë çdo ditë jave, përveç kur ha apo pi, Eshan mban një maskë me tre shtresa të disponueshme.

Megjithatë, në momentin që del jashtë, ai heq maskën, duke e futur në xhep ose duke e futur në duart e gjyshes së tij.

Madje, një herë, në një ditë veçanërisht të keqe të korrikut, ai hodhi maskën e tij në tokë dhe vrapoi nga portat e shkollës.

“Ai e urren atë”, thotë nëna e tij, e cila nuk e detyron djalin e saj të mbajë maskë jashtë shkollës.

“Unë nuk kam asgjë kundër maskave, por ne nuk duam t’ia detyrojmë atë dhe e dimë se ai është i pakëndshëm”, shton ajo.

Vendimi nëse duhen maskuar fëmijët e vegjël është ai me të cilin po përballen shumë prindër në mbarë botën, ndërsa përpiqen të parandalojnë valët e reja të Covid-19, duke i lejuar gjithashtu fëmijët të zhvillohen, socializohen dhe lulëzojnë emocionalisht.

Nga pikëpamja e rregullave, që nga fillimi i tetorit, vendet ndahen kryesisht në tre kampe.

Singapori dhe vendet evropiane si Franca dhe Italia rekomandojnë maskimin që nga mosha gjashtë vjeç. Kjo është në përputhje me udhëzimet e Organizatës Botërore të Shëndetësisë, të cilat rekomandojnë që fëmijët mbi gjashtë vjeç të mbajnë maska ​​në rrethana të caktuara, për shembull kur ka transmetim të gjerë në zonën e tyre. Disa e zbatojnë rregullin vetëm për ambiente specifike të brendshme, si në shkolla.

Organe të tjera të rendit dhe ligjit, përfshirë Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në Shtetet e Bashkuara, rekomandojnë veshjen e maskave për ata të moshës dy vjeç e lart.

Ka edhe nga ato vende që kanë hequr kërkesat për mbulimin e fytyrës në klasë – për shembull, në Mbretërinë e Bashkuar, as fëmijët dhe as mësuesit e tyre nuk këshillohen të mbajnë maska ​​në shkollë.

I vetmi konsensus i pranuar globalisht është se foshnjat dhe fëmijët nën dy vjeç nuk duhet të mbajnë maska, për shkak të rrezikut të mbytjes.

“Kufizimi i moshës për përdorimin e maskave nga fëmijët nuk është ende një përcaktim shkencor”, thotë Adamos Hadjipanayis, president i Akademisë Evropiane të Pediatrisë.

Ka pasur relativisht pak studime që hetojnë mbajtjen e maskave tek fëmijët, për shkak të sfidave etike dhe logjistike. Ato pak studime, të cilat u fokusuan në ndikimin fizik të maskave në frymëmarrje, nuk gjetën asnjë efekt të dëmshëm.

Por, debati rreth pro dhe kundër më të gjerë është ndezur, shkruan BBC.

Përkrahësit e mbajtjes së maskave argumentojnë se maskat mbrojnë mbajtësin dhe ata përreth tyre nga Covid-19 dhe se faktorët e rrezikut të sëmundjes për fëmijët e vegjël nuk duhet të anashkalohen.

Shumica e vendeve nuk i vaksinojnë fëmijët nën 12 vjeç, ose vetëm në raste të jashtëzakonshme, gjë që i lë ata relativisht të ekspozuar. Rastet serioze të Covid-19 te fëmijët e vegjël janë ende relativisht të rralla – sipas një studimi të madh në Mbretërinë e Bashkuar të botuar këtë korrik, afërsisht një në 50 mijë fëmijë me Covid përfundon në kujdesin intensiv dhe dy në një milion vdesin.

Por, varianti Delta i përhapur me shpejtësi, i cili është të paktën dy herë më ngjitës në krahasim me llojet e mëparshme, po ushtron presion mbi vendet për të frenuar dhe parandaluar shpërthimet, përfshirë fëmijët.

“Delta e bën situatën shumë më keq,” thotë Deepti Gurdasani, një epidemiolog klinik në Universitetin “Queen Mary” të Londrës.

Lajmi i mirë është se mbajtja e maskave është lidhur me norma më të ulëta të Covid-19 në shkolla.

Për shembull, në shtetin amerikan të Karolinës së Veriut, ku maskimi është i detyrueshëm për nxënësit mbi gjashtë vjeç, shkollat ​​raportuan nivele jashtëzakonisht të ulëta transmetimi – megjithëse më shumë se 7 mijë fëmijë dhe staf ndoqën shkollën ndërsa luftonin me virusin midis marsit dhe qershorit të vitit 2021.

Në një tjetër anketë që përfshin 169 shkolla fillore në Gjeorgji, studiuesit zbuluan se kur mësuesve dhe stafit u kërkohej të mbanin maska, rastet e raportuara të Covid-19 ishin 37% më të ulëta krahasuar me shkollat ​​pa mandat maskash.

“Maskat ofrojnë një shtresë shtesë mbrojtjeje kundër Covid-19 dhe është treguar se ulin rrezikun e prekjes nga kjo sëmundje”, thotë Annabelle de St. Maurice, një asistente e pediatrisë në Universitetin e Kalifornisë.

Ilustrim.

Natyrisht, maskimi mund të mos jetë vetëm përgjegjës për reduktimin e transmetimit. Faktorë të tjerë mbrojtës si “higjiena personale e duarve, distanca e sigurt dhe nëse një zonë është e ajrosur mirë mund të luajnë një rol”, thotë Mark Ng, një specialist i sëmundjeve infektive në Poliklinikat “Singhealth” në Singapor.

Gjithsesi, maskat janë një masë parandaluese efikase dhe efektive, kjo është ndoshta arsyeja pse shumë prindër të fëmijëve të vegjël në Singapor ende i qëndruan asaj edhe pasi shteti ishull ngriti moshën ligjore të mbajtjes së maskave në gjashtë, shtatorin e kaluar.

Vendimi fillestar, i vendosur gjysmë viti më parë, kërkonte që fëmijët mbi dy vjeç të maskoheshin.

Për Mimi Zainal, nënë e dy fëmijëve të moshës tre dhe pesë vjeç, ndryshimi i vendimit nuk bëri asnjë ndryshim.

“Unë preferoj që fëmijët të mbajnë maska, më jep qetësi të di se janë më të mbrojtur”, thotë ajo.

Fëmijët luftuan me veshjen e maskave në fillim, pranon Zainal, por ajo dhe bashkëshorti i saj “e futën atë” në një aktivitet argëtues që familja do të bënte së bashku përpara se të dilnin jashtë.

Ajo bleu një sërë modelesh të maskave – astronautë, njëbrirësh dhe printime të tjera shumëngjyrëshe – që fëmijët të zgjidhnin. Brenda disa javësh, fëmijët u mësuan me maskat e tyre, thotë ajo.

Disa argumentojnë se edhe modeli më i këndshëm nuk mund të ndryshojë një problem thelbësor me maskat: ato fshehin gjysmën e fytyrës dhe mund ta bëjnë më të vështirë dekodimin e disponimit dhe ndjenjave të njerëzve.

“Fëmijët fillojnë të njohin emocionet bazë – lumturinë, trishtimin, frikën, zemërimin, e kështu me radhë – që në moshën 10 muajshe, me zhvillimin kulminant rreth pesë ose gjashtë vjet”, thotë Kang Lee, një psikolog zhvillimi në Universitetin e Torontos.

“Të jesh në gjendje të shohësh fytyrat në tërësinë e tyre është një pjesë kyçe e një zhvillimi të tillë dhe maskimi mund ta pengojë atë proces. Ne i mësojmë emocionet kryesisht përmes fytyrës”, shton ai.

Ndërkaq, ekspertë të tjerë janë skeptikë se sa pengesë janë në të vërtetë maskat.

“Fytyrat nuk janë domosdoshmërisht i vetmi ose më i rëndësishmi sinjal për emocionet e dikujt tjetër,” thotë Ashley Ruba, një studiuese postdoktorale në Laboratorin e Emocioneve të Fëmijëve në Universitetin e Wisconsin-Madison.

“Ka edhe sinjale të tjera jetike. Gjëra si toni i zërit, qëndrimi i trupit dhe situata e përgjithshme sociale”, shton ajo.

Një studim i vitit 2012 zbuloi se fëmijët nën moshën nëntë vjeç ende mund të përcaktonin saktë emocionet e fytyrave që po shikonin, edhe nëse nuk mund të shihnin gojën e tyre.

Ndërkohë, në një eksperiment të kryer vitin e kaluar, Ruba dhe kolegu i saj zbuluan se ndërsa maskat dëmtonin pak aftësinë e fëmijëve për të njohur trishtimin, zemërimin dhe frikën, efekti i përgjithshëm ishte i njëjtë me syzet e diellit.

“Kjo është një tjetër provë që sugjeron se maskat mund të mos kenë një ndikim kaq negativ në zhvillimin emocional të fëmijëve. Në fund të fundit, njerëzit zakonisht nuk shqetësohen për vendosjen e syzeve të diellit rreth fëmijëve”, thotë ajo.

Eva Chen, një psikologe zhvillimi në Universitetin e Shkencës dhe Teknologjisë në Hong Kong, thekson se në çdo rast, njerëzit nuk mbajnë maska ​​ose syze dielli gjatë gjithë kohës.

“Kështu që fëmijët nuk janë 100% të privuar nga informacioni i fytyrës. Dhe në vende si Kina, Koreja e Jugut dhe Japonia, ku maskimi ishte i zakonshëm edhe para se të godiste pandemia, fëmijët janë zhvilluar normalisht”, shton ajo.

Një fushë potencialisht më e madhe shqetësuese mund të jetë ndikimi i maskave në zhvillimin e gjuhës së fëmijëve. Edhe këtu, ekspertët janë disi të ndarë në pikëpamjet e tyre, por ata bien dakord për një gjë: ka shumë opsione që prindërit mund të bëjnë për të kapërcyer çdo problem të ri.

“Fëmijët mësojnë përmes vëzhgimit,” thotë Lynette Teo, e cila mëson gjuhën e fëmijërisë dhe zhvillimin e shkrim-leximit në “Ngee Ann Polytechnic” të Singaporit.

“Ata shikojnë lëvizjen e gojës dhe shohin lëvizjet e buzëve dhe gjuhës. Nëse mendoni vetëm për tingullin ‘th’, vendosja e gjuhës është kaq e rëndësishme”, shton ajo.

“Por, prindërit nuk duhet të shqetësohen shumë”, thotë Lee.

“Fëmijët janë shumë të adaptueshëm me mjedisin. Nëse një kanal bllokohet, ata do të shkojnë në një kanal tjetër”, shton ajo.

Për t’i ndihmuar fëmijët të kuptojnë, ajo u sugjeron mësuesve dhe prindërve të përmirësojnë fjalimin, qëndrimin, lëvizjet e trupit dhe gjestet e tyre kur flasin me ta.

“Situata për fëmijët me nevoja të veçanta është e ndryshme”, thotë Stephen Camarata, një profesor i shkencave të dëgjimit dhe të folurit në Universitetin Vanderbilt në Tenesi, i cili punon gjerësisht me fëmijë të tillë.

“Fëmijët me aftësi të kufizuara, veçanërisht me humbje dëgjimi, përdorin tiparet e fytyrës për të plotësuar informacionin që nuk po dëgjojnë. Ata me të vërtetë kanë nevojë për atë informacion vizual për të kuptuar atë që po thoni. Me maska ​​të veshura, ata thjesht nuk po marrin akses në ato shenja”, thotë ai.

Ai gjithashtu pret që maskat në përgjithësi ta bëjnë më të vështirë për fëmijët e vegjël të mësojnë fjalë të reja.

Zainal – nënë e dy fëmijëve nga Singapori, vuri re një vonesë të tillë të mundshme tek djali i saj, por ishte në gjendje ta zgjidhte përmes mbështetjes shtesë. E shqetësuar se pesëvjeçari “ishte pak i ngadalshëm në mësimin e zërit të tij”, ajo e dërgoi atë për mësime shtesë në një qendër studimi në fillim të këtij viti.

“Kam zbuluar se edhe pse mësuesit kishin maska, ai ishte ende në gjendje të merrte tingujt dhe të mësonte”, thotë ajo.

Në anën tjetër, Tammy Lim, një konsulente në Njësinë e Zhvillimit të Fëmijëve në Spitalin Universitar Kombëtar të Singaporit, është dakord me këtë.

Ajo thekson se si një studim lokal zbuloi se dy-vjeçarët ishin ende në gjendje të mësonin dhe të njihnin fjalët edhe kur thuheshin nga pas një maskë.

Sipas saj, ndikimi i maskave tek fëmijët është i papërfillshëm në krahasim me mënyrat e tjera në të cilat Covid-19 ka prishur jetën e tyre. Ajo është më e shqetësuar se si rritja e kohës para ekranit, për shembull, ka zhvendosur stërvitjen, kohën e lojës dhe aktivitete të tjera.

Tashmë, njësia e saj ka parë një rritje të pacientëve të rinj me vonesa në zhvillim dhe probleme të sjelljes, të cilat ajo ia atribuon pjesërisht mungesës së mundësive për lojë të lirë dhe shoqërim.

“Në planin afatgjatë, unë nuk shoh ndonjë efekt negativ psikologjik te fëmijët”, thotë Lee.

Këto ishin disa nga rastet përreth globit, të cilat “BBC” i kishte përzgjedhur për t’i ekspozuar rreth kësaj teme aktuale.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com