Tregtari bullgar i armëve është “100% i sigurt” se agjentët rusë i kanë shpërthyer depon me armë

Një tregtar bullgar armësh, i cili i mbijetoi një helmimi të dukshëm me novichok në vitin 2015, tha se ishte “100% i sigurt” se operativët rusë ishin pas një shpërthimi në një nga depot e tij në vend të dielën.

“Nuk ka mundësi që ky të jetë një aksident, nuk kishte asgjë në ndërtesë që mund të kishte shpërthyer pa ndërhyrje të jashtme”, tha Emilian Gebrev në një intervistë telefonike.

Shpërthimi goditi një magazinë pranë qytetit bullgar Karnobat në orët e para të mëngjesit të së dielës.

Është hera e pestë në vitet e fundit që shpërthime ndodhin në objektet që i përkasin Emco, kompanisë së armëve të Gebrev. Prokurorët bullgarë i kanë lidhur sulmet e mëparshme me operativë rusë.

Gebrev ra në koma në vitin 2015 dhe autoritetet perëndimore dhe agjencitë e inteligjencës besojnë se ai u helmua me agjentin nervor novichok nga oficerë të inteligjencës ushtarake ruse, GRU. Ai tha se zjarri i kësaj fundjave ka të ngjarë të jetë gjithashtu puna e tyre.

Gebrev tha se kishte folur me drejtorin e tij të sigurisë, i cili raportoi se një sistem alarmi ishte ndezur në magazinë në momentet para shpërthimit, duke sugjeruar një ndërhyrje. Rojet në vendngjarje po përgatiteshin të hetonin kur dëgjuan një shpërthim të madh. Askush nuk u lëndua.

Ai tha se duhet të ketë regjistrime të kamerave të sigurisë që do të tregonin ndonjë ndërhyrës, por se deri më tani policia dhe hetuesit nuk kanë mundur të hyjnë në ambiente për shkak të mundësisë së shpërthimeve të mëtejshme. Ai tha se shpresonte që një hetim i duhur të fillonte të hënën në mbrëmje.

Magazina përmbante municione të destinuara për vendet afrikane që ishin porositur disa vite më parë, por blerësit nuk e kishin kryer pagesën. Ai nuk pranoi të specifikojë llojet e armëve apo vlerën e tyre.

Synimi i dukshëm i Gebrev nga GRU ka bërë që shumë njerëz të besojnë se ai duhet të përfshihet në furnizimet me armë në Ukrainë. Vitin e kaluar, ai i tha New York Times në një email se kompanitë e tij ishin përfshirë në transportimin e armëve në Ukrainë, diçka që ai e kishte mohuar më parë.

Tani, ai përsëri këmbënguli se nuk kishte pasur asnjë marrëveshje me Ukrainën që nga nënshkrimi i marrëveshjes së paqes të Minskut në fund të vitit 2014 që çoi në një armëpushim në Ukrainën lindore. Ai tha se nuk kishte ofruar asnjë dërgesë armësh për vendin që nga pushtimi i plotë i Rusisë në shkurt të këtij viti.

Cilado qoftë arsyeja, Gebrev me sa duket ka bërë armiq të fuqishëm në Rusi. Midis 2011 dhe 2020, shpërthimet goditën katër depo dhe objekte prodhimi të lidhura me kompaninë e tij. Vitin e kaluar, ministria e jashtme bullgare dëboi një diplomat rus për përfshirjen e dyshuar ruse në shpërthime dhe i bëri thirrje Moskës të ndihmojë në hetim.

Prokurorët bullgarë thanë se ekzistonte një “supozim i arsyeshëm” se katër shpërthimet ishin të lidhura me tentativën për helmim në Gebrev. Në koma ranë edhe djali i tij dhe një drejtor kompanie.

“Për pak sa nuk vdiqa”, tha Gebrev, duke kujtuar sulmin në një intervistë të vitit 2019 me Guardian.

Faqja investigative Bellingcat ka publikuar prova që sugjerojnë se një ekip agjentësh të GRU ndodheshin në Bullgari në të njëjtën kohë me helmimin.

Gebrev tha se diplomatët rusë ishin “maja e ajsbergut” dhe u ankua se autoritetet bullgare nuk kishin mundur të sillnin asnjë nga rastet në gjykatë.

“Kanë kaluar 11 vjet që nga shpërthimi i parë dhe askush nuk është dënuar për këtë”, tha ai.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.