Lajme

Pse do të ndryshojë India emrin e saj


Ditët e fundit, në shtypin indian kanë qarkulluar imazhe të një karte ftese drejtuar pjesëmarrësve në takimin e G20 që po mbahet në New Delhi, Indi, më 9 dhe 10 shtator.

Ftesa është për një darkë të organizuar nga Droupadi Murmu, presidenti indian, i quajtur “president i Bharat” në ftesë: Bharat është një nga dy emrat zyrtarë të Indisë (tjetri është, në fakt, India), por nuk përdoret zakonisht në kontekste ndërkombëtare.

Kjo ka bërë që shumë njerëz të mendojnë se qeveria nacionaliste e vendit, e drejtuar nga kryeministri Narendra Modi, po mendon të propozojë “Bharat” si të vetmin emër zyrtar, ose të paktën të promovojë më shumë përhapjen e tij.

Në të njëjtën ditë, zëdhënësi i Partisë Bharatiya Janata në pushtet (BJP, d.m.th. Partia Popullore e Indisë, një parti nacionaliste hindu) ndau një foto të një dokumenti nga një takim midis ASEAN, Shoqatës së Azisë Juglindore dhe qeverisë indiane, në të cilën Narendra Modi përkufizohet si “kryeministri i Bharat-it”.

Më në fund, mëngjesin e së shtunës, në konferencën hapëse për shtyp të G20, një etiketë me mbishkrimin Bharat në vend të Indisë u vendos përpara sediljes së Modi-t.

Bharat është një fjalë që në shumicën e gjuhëve me origjinë nga India tregon vetë Indinë: është një nga dy emrat zyrtarë të parashikuar në nenin 1 të Kushtetutës indiane dhe është i pranishëm, së bashku me Indinë, në pasaporta.

Është një term i lindur mijëra vjet më parë për të treguar një zonë të Indisë veriore, që më pas u zgjerua për të përfshirë të gjithë Indinë.

Gjendet në shumë tekste të lashta, duke përfshirë Mahabharata-n, epikën më të rëndësishme indiane dhe tekste të rëndësishme fetare hindu.

Për këtë arsye, përgjithësisht konsiderohet e lidhur me traditën hindu, të cilën lëvizje të tilla si BJP-ja duan ta bëjnë hegjemoniste në Indi.

Disa udhëheqës të BJP-së kanë mbështetur prej kohësh idenë për ta bërë Bharat emrin e vetëm zyrtar për Indinë.

Në sytë e tyre, termi Indi do të ishte një referencë për “skllavërinë koloniale” të cilës i ishin nënshtruar indianët gjatë sundimit britanik, midis mesit të shekullit të tetëmbëdhjetë dhe 1947.

India është gjithashtu një emër shumë i lashtë, i cili e ka origjinën në gjeografinë lokale: rrjedh nga lumi Indus (i cili sot shtrihet në të vërtetë jashtë kufijve indian), i cili u bë i njohur në Evropë për herë të parë falë raporteve të greqishtes dhe më pas bëmat e Aleksandrit të Madh.

Nga greqishtja kaloi në latinisht, duke arritur më në fund në anglisht.

Ndërsa Mbretëria e Bashkuar pushtoi gradualisht nënkontinentin Indian, India u bë emri për ato territore në mbarë botën.

Një emër tjetër, jozyrtar, por ende i përhapur në Indi, rrjedh nga lumi Indus: Hindustan, që rrjedh nga gjuha persiane, e folur nga shumë nga dinastitë myslimane që sunduan Indinë deri në pushtimin britanik.

Nuk është hera e parë që në Indi flitet për ndryshimin e një emri gjeografik: ndonjëherë është për të eliminuar trashëgiminë koloniale, të tjera për të pasqyruar më mirë shqiptimin e emrave në gjuhën vendase ose për t’iu përgjigjur kërkesave të ndryshme politike.

Tre nga rastet më të famshme janë metropolet e Mumbai-t, Kolkata dhe Chennai, të njohura më parë me emrat që kishin në periudhën angleze, përkatësisht Bombei, Kalkuta dhe Madras.

BJP-ja ka qenë gjithmonë shumë mbështetëse për këto lloj ndryshimesh, të cilat janë intensifikuar që kur ka qenë në qeveri.

Një rast i fundit dhe i dukshëm është ai i Prayagrajt, i njohur si Allahabad deri në vitin 2018.

Emri i vjetër me sa duket i ka rrënjët në Islam: ai u themelua nga perandori musliman Akbar pothuajse 500 vjet më parë.

Emri i ri në vend të kësaj e identifikon atë si destinacionin e një pelegrinazhi të rëndësishëm hindu, Kumbh Mela, tubimi më i madh fetar në botë.

Me pak fjalë, një element dallues i qasjes së BJP-së për ndryshimin e emrave është se shpesh është bërë më shumë për të promovuar traditën hindu sesa për të eliminuar gjurmët e së kaluarës koloniale.

Në shumë raste, referencat për sundimtarët myslimanë janë eliminuar, si ato të dinastisë Mughal, të cilët sunduan Indinë për shekuj me radhë, duke ndërtuar disa nga monumentet e saj më të famshme: një rrugë në New Delhi të emëruar pas njërit prej tyre, Rruga Aurangzeb, është ajo u riemërua në 2014 për nder të një prej themeluesve të lëvizjes që më vonë lindi BJP-ja.

Në shekullin e kaluar shumë vende kanë ndryshuar emrat e tyre.

Për shembull, në vitin 1935 Persia kërkoi zyrtarisht të quhej Iran nga shtetet e tjera, dhe në 1988 junta ushtarake në pushtet në Birmani ndryshoi emrin e vendit në Myanmar.

Një nga rastet më të njohura është ai i Maqedonisë së Veriut, e cila ndryshoi emrin pas një marrëveshjeje me Greqinë në vitin 2019, një nga rastet e pakta ku ndryshimi i emrit u pranua për shkak të kërkesave të vendeve të tjera.

Por ka një arsye tjetër pse BJP-ja po përforcon sulmet e saj ndaj termit Indi: në zgjedhjet e vitit të ardhshëm kundërshtari kryesor i saj do të jetë një koalicion prej 26 partish i quajtur INDI, d.m.th. Aleanca Kombëtare e Zhvillimit Gjithëpërfshirës Indian.

Thirrjet për heqjen e emrit India janë intensifikuar që nga lindja e koalicionit në korrik: sipas anëtarëve të saj, qeveria po përpiqet ta lidhë termin me imazhet e skllavërisë koloniale për të penalizuar partitë opozitare.

Takimi i G20, i cili për shkak të investimeve të mëdha të bëra nga qeveria shihet nga shumë si fillimi i fushatës elektorale të Modi-t, rinis debatin.

Për momentin, ato për ndryshimin e emrit mbeten vetëm spekulime: qeveria nuk ka shpallur masa konkrete për ndryshimin e Kushtetutës.

Por, caktimi i seancës së posaçme të Kuvendit, nga data 18 deri më 22 shtator, pa shpallur rendin e ditës së punës, ka bërë që disa të mendojnë se me atë rast mund të paraqitet një propozim zyrtar.

Marrë dhe përshtatur nga Il Post për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore