Melillo: “Mafiet janë të rrënjosura në të gjithë Veriun, në tendera, biznese e futboll”

Prokurori Kombëtar italian Antimafia, Giovanni Melillo, me gazetarin e La Stampa-s gjatë një intervistë të gjatë, shpjegon funksionimin dhe infiltrimin e mafies në sektorë të ndryshëm në veri të Italisë.

Kjo intervistë jepet në një situatë kur qeveria Meloni ka paraqitur një paketë masash, të cilat kanë kaluar aprovimin e Senatit dhe pritet të kalojnë Parlamentin, që kanë të bëjnë me shkurtimet financiare dhe kushtëzimet për përgjimet, kohën për parashkrimin e dënimit dhe eliminimin e krimit për shpërdorimin e detyrës.

“Ndërtimi, benzina, futbolli, financa, të gjithë sektorët janë sulmuar. Është e paarsyeshme të kufizohen përgjimet në këtë fushë, kështu që aktiviteti parandalues ​​dobësohet”, thotë ai.

“Nuk duhet të flasim më për infiltrim mafioz, por për një prani strukturore të organizatave kriminale në Italinë Qendrore-Veriore në të gjithë sektorët, nga ndërtimi, logjistika, futbolli profesionist, tregtia me pakicë dhe financat në shkallë të gjerë”.

Prokurori kombëtar antimafia Giovanni Melillo nuk ka asnjë dyshim: mafia, camorra dhe ‘ndrangheta janë tashmë pjesë e strukturës ekonomike dhe mbi të gjitha në pjesën më të zhvilluar të vendit.

Intervista e plotë e gazetarit Federigo Monga.

Piemonte, Liguria, Lombardia, Emilia, sa të fuqishme janë mafiet në veri?

“Për rreth tridhjetë vjet, hetimet dhe gjyqet kanë demonstruar praninë e degëve strukturore autentike, të qëndrueshme dhe të koordinuara të ‘Ndrangheta-s në veri.

Fjalitë e shumta përfundimtare tregojnë seriozitetin e fenomenit, veçanërisht në Lombardi, Piemonte dhe Emilia. Por situata nuk është ndryshe në Liguria, Veneto dhe Toskana, ku veprimet gjyqësore kanë vuajtur për një kohë të gjatë vështirësinë e njohjes së tipareve tipike mafioze të strukturave të dedikuara, shumë më tepër se veprimeve të dhunshme, depërtimit në qarqet ekonomike nëpërmjet instrumenteve të korrupsionit, përfshirë edhe në sektorin privat, të mashtrimit tatimor dhe pastrimit të parave”.

A mbetet droga aktiviteti kryesor?

Natyrisht, një nga shtytësit e biznesit të ‘ndranghetës’ mbetet trafikimi i drogës dhe veçanërisht i kokainës së importuar nga Amerika Latine, e cila gjeneron një pjesë të madhe të fitimeve të paligjshme që rrjedhin në biznese në dukje të ligjshme ose biznese të paligjshme që gëzojnë një ndarje të gjerë sociale, sepse kryhen me pjesëmarrjen e kompanive dhe profesionistëve që nuk janë mafioz, por që flasin të njëjtën gjuhë me mafiozët.

Që të dy kanë të bëjnë me të njëjtat faturime false, të njëjtat mashtrime si karusel (quhet kështu mënyra e mashtrimit financiar në formë trekëmdëshi), të njëjtat kompensime tatimore të panevojshme, mënyra të njëjta për falimentimet e kontrolluara dhe të njëjtat kanale për pastrimin e të ardhurave përkatëse”.

Në Emilia Romagna, që nga raporti i fundit gjashtëmujor i Dia-s, ka pasur një numër rekord ndalimesh – më shumë se njëqind, e dyta pas Kalabrisë dhe Siçilisë – për shkak të rrezikut të infiltrimit të mafias. A është ky rajon urgjenca e re e ‘Ndranghetës’ ekonomike?

“Do të dukej mjaft e vështirë të flitet për një emergjencë, aq më pak për një të re.

Përkundrazi, ato kanë qenë prej kohësh komponentë strukturorë të strukturës ekonomike dhe sociale të atij rajoni, si dhe të një pjese të madhe të territorit kombëtar.

Nuk ka kuptim të fshehim gishtin dhe të pretendojmë të mos shohim gjurmët e pranive dhe interesave mafioze që shënojnë pjesë të rëndësishme të sistemit të kompanive që operojnë në ndërtimet publike dhe private, si dhe në logjistikën dhe shpërndarjen tregtare”.

Marrëdhëniet me politikën?

“Të shpërndara, pa zhgënjime dhe pragmatike, do të thosha.

Organizatat mafioze janë indiferente ndaj ngjyrës së bashkëbiseduesve politikë, të cilët sidomos në nivel lokal, në këmbim të financimit dhe mbështetjes elektorale, ofrojnë përfaqësim dhe mbrojtje të interesave të rrjeteve të biznesit që veprojnë në emër të atyre organizatave”.

A e kanë transferuar tani mafiet artin e qendrave të tyre vendimmarrëse në Veri nga Jugu?

“Nëse flasim për Ndrangheta-n, degët qendrore-veriore janë të pajisura me autonomi të madhe, veçanërisht në kërkimin e bizneseve të reja dhe partneriteteve të reja, por ato ende ruajnë lidhje të thella me kompanitë mëmë me rrënjë në Kalabri, të cilat kanë fjalën e fundit për çështje strategjike.

Një model qeverisjeje sa fleksibël aq edhe solid dhe efikas. Por, e përsëris, logjika e biznesit përshkon çdo vendim dhe kjo shpjegon edhe integrimin progresiv të strukturave heterogjene mafioze dhe rrjeteve të biznesit që përbëjnë një shprehje të drejtpërdrejtë të saj.

Nëse bëhet fjalë për import e më pas shpërndarje, për shembull, naftë dhe benzinë, duke qeverisur në të njëjtën kohë rrjetin gjigant përkatës të evazionit të TVSH-së dhe akcizës, ‘ndrangheta, mafia dhe Camorra dinë të punojnë krah për krah, duke braktisur dallimet e ngurta origjinale”.

A ka infiltruar mafia në Pnrr? (Pnrr është paketë kombëtare për zhvillim, me fonde të caktuara nga BE-ja, për të gjitha vendet anëtare, pas pandemisë COVID 19).

“Nëse do të braktisnim logjikën banalizuese të rrezikut të “infiltrimit” të mafias në ekonomi, do të ishte më e lehtë të njihej një realitet në të cilin kompanitë mafioze veprojnë në mënyrë të qëndrueshme së bashku me kompanitë jo mafioze, duke ndarë biznes dhe shërbime të paligjshme.

Vetëm kështu, ne mund të vlerësonim më qartë peshën e rrezikut, të tmerrshëm për besueshmërinë ndërkombëtare të Italisë, në bazë të së cilit në opinionin publik europian do të përhapej perceptimi se burimet që vijnë kryesisht nga taksat e paguara nga qytetarët dhe bizneset e vendeve të tjera përfundojnë në xhepat e mafiozëve tanë dhe në mijëra rryma korrupsioni”.

A janë të mjaftueshme rregullat e zbatimit për këtë?

“Fenomeni ndodh paralelisht me dobësimin e mjeteve për parandalimin dhe luftimin e korrupsionit dhe kufizimin e paarsyeshëm të përdorimit të përgjimeve në këtë fushë vendimtare.

Reduktimi i planifikuar i kohëzgjatjes maksimale të kontrolleve të komunikimit në 45 ditë më duket se është një shembull emblematik i kësaj paarsyeshmërie, duke pasur parasysh vështirësinë e imagjinimit të mjeteve alternative të vërtetë efektive të hetimit”.

A funksionojnë kontrollet, jo ato ex post (pasi ka ndodhur eventi) që i janë besuar policisë dhe gjyqësorit, por ato ex ante (përpara se të ndodhë eventi)? 

“Është plotësisht e qartë se shpërndarja e burimeve të mëdha financiare publike dhe urgjenca e zbatimit të projekteve të Pnrr-së si dhe ato të financuara me burime kombëtare, duke filluar nga Ura e Ngushticës dhe Olimpiada Milano-Cortina, sjellin me vete edhe iluzionin që mund të bëjmë pa racionalizuar dhe intensifikuar kontrollet, të cilat, me gjithë angazhimin e prefekturave dhe forcave të policisë, kërkojnë pajisje dhe mjete teknologjike shumë më të mëdha, të cilat sot janë kryesisht të papërshtatshme ose që mbeten thjesht në letër, si në rastin e monitorimit të flukseve financiare të kompanive apo detyrat e raportimit të ndonjë anomalie”.

Në cilët sektorë kanë depërtuar përmes pastrimit të parave?

“Nuk ka asnjë sektor që mund të konsiderohet i sigurt nga rreziku i ndikimit mafioz. Edhe klubet e futbollit, edhe në Italinë Veriore dhe gjithashtu në nivel profesional, përbëjnë rrugë të lakmuara hyrjeje dhe legjitimitet social e biznesor për figurat dhe interesat mafioze. Edhe në këtë fushë është më e lehtë të pretendosh se nuk shikon”.

Edhe në financat e mëdha?

“Nëse mendojmë, për shembull, përmasat e trafikut të drogës në shkallë të gjerë dhe vëllimet financiare të gjeneruara në këtë mënyrë dhe shtrirjen globale të sistemeve bankare underground (që nuk shihen) që mbështesin financimin e trafikut dhe pastrimin e të ardhurave të lidhura me të nëpërmjet qendrash financiare të padepërtueshme, përfundimi duket intuitiv. Në shkallë globale dhe jo vetëm kombëtare”.

Në strategjitë për të luftuar mafiozët që ndjek prej vitesh DNA-ja me DDA-në, a ka një kapërcim në cilësinë hetimore që shpresoni apo e keni parashikuar? A ka një nivel të bashkëpunimit dhe bashkëjetesës që duhet adresuar më shumë se sa është bërë deri më tani për të marrë – nëse është e mundur – rezultate edhe më të thella?

“Sot prokurorët e rretheve punojnë së bashku, duke ndarë projekte, modele dhe metoda të organizimit të punës dhe jo vetëm informacione specifike dhe përvoja individuale.

Por është e vështirë të imagjinohet një veprim i përhapur dhe efektiv në mënyrë të qëndrueshme brenda një sistemi gjyqësor të ngadaltë dhe të rëndë dhe një kuadri të çarjes së përhershme polemike për çështjet e drejtësisë.

Ashtu siç është e vështirë të imagjinohet një veprim efektiv për të luftuar krimin e organizuar pa një fuqizim paralel të aksionit për të luftuar korrupsionin dhe krimin ekonomik.

Gjyqësori gjithashtu duhet të vërë në dyshim veten seriozisht nga të dyja palët, duke kapërcyer qasjet mbrojtëse dhe modelet organizative të korporatave që kontribuojnë shumë në minimin e besueshmërisë së tij.

Por sigurisht varfëria e administratës gjyqësore dhe paqëndrueshmëria e sistemit rregullator kontribuojnë në forcimin e rrezikut të një lloj tërheqjeje burokratike të punës gjyqësore.

Për fat të mirë, gjyqësori ka demonstruar tashmë në të kaluarën aftësinë e tij për të ngritur vëmendjen dhe për të rifituar besimin e qytetarëve. Hyrja në radhët e saj e shumë të rinjve të motivuar dhe të guximshëm është në vetvete një arsye për shpresë”.

Në perceptimin e mafias në veri, vërehet një luhatje në vëmendjen e shoqërisë civile me një rënie të njëkohshme të tensionit në varësi të afërsisë së përkohshme ose jo të operacioneve antimafia.

“Natyrisht, kohezioni i strukturës sociale dhe vitaliteti i shoqërisë civile mbeten, me përjashtime të kufizuara, të pakrahasueshme midis atyre rajoneve dhe zonave jugore të shënuara nga rrënjët tradicionale mafioze.

Por kjo nuk e heq seriozitetin e rrezikut të përhapjes edhe në Veri të një pranimi të fjetur të pranisë dhe ndikimit mafioz në biznes dhe në jetën e përditshme.

Tundimi i politikanëve të përballur me përfshirjen e disa prej eksponentëve të saj në përballje me krime të bashkëpunimit dhe sjellje mafioze është të izolojnë rastet e cilësuara si episodike. Por ndjesia është se mungon një reflektim i thellë strukturor brenda partive (kjo duhet kuptuar në mënyrë transversale) mbi rreziqet e afërsisë dhe bashkëjetesës e bashkëveprimtarive të fshehta. A po shfajëson veten politika?

“Natyrisht, përgjegjësia penale është personale dhe çdo përgjithësim, si dhe i gabuar dhe mashtrues, rrezikon të ushqejë tendencën e rrezikshme për diskreditimin e institucioneve politike, duke minuar rrënjët e pjesëmarrjes demokratike në jetën publike.

Por po aq sigurisht ka të gjitha arsyet për të konsideruar urgjente një reflektim serioz dhe të përbashkët të organizatave përmes të cilave organizohet jeta demokratike e vendit tonë”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.