Leximi i teksteve të printuar përmirëson të kuptuarit shumë më tepër sesa shikimi i atyre digjital

Leximi i teksteve të shtypura përmirëson të kuptuarit më shumë sesa leximi i materialeve digjitale.

Studiuesit në Universitetin e Valencias analizuan më shumë se dy duzina studime mbi kuptimin e leximit të botuara midis viteve 2000 dhe 2022, të cilat vlerësuan rreth 470 mijë pjesëmarrës.

Gjetjet sugjerojnë se leximi nga tekstet e printuar për një periudhë të gjatë kohore mund të rrisë aftësitë e të kuptuarit me gjashtë deri në tetë herë më shumë sesa leximi digjital.

“Lidhja midis frekuencës së leximit digjital për kohën e lirë dhe aftësive të të kuptuarit të tekstit është afër 0”, ka thënë Ladislao Salmerón, profesor në Universitetin e Valencias, bashkëautor i punimit.

Kjo mund të jetë për shkak se “cilësia gjuhësore e teksteve digjitale priret të jetë më e ulët se ajo e gjetur tradicionalisht në tekstet e shtypura”.

Teksti në mediat sociale, për shembull, mund të jetë bisedor dhe nuk ka sintaksë dhe arsyetim kompleks.

Salmerón ka thënë se “mendësia e leximit” për tekstet digjitale gjithashtu priret të jetë më e cekët se ajo për materialet e shtypura, me skanimin që është më i zakonshëm.

Kjo mund të nënkuptojë se lexuesi “nuk zhytet plotësisht në narracion, ose nuk kap plotësisht marrëdhëniet komplekse në një tekst informues”.

Studimi ka zbuluar gjithashtu se ndërsa ekziston një lidhje negative midis leximit digjital dhe të kuptuarit për nxënësit e shkollave fillore, marrëdhënia bëhet pozitive për studentët e shkollave të mesme dhe universitare.

Salmerón sugjeron se kjo mund të jetë për shkak se fëmijët e vegjël janë më pak në gjendje të lundrojnë shpërqendrimet, të tilla si mesazhet hyrëse, që mund të vijnë me leximin në një pajisje digjitale.

“Ne e dimë se aftësia jonë për të rregulluar njohjen tonë evoluon gjatë adoleshencës. Fëmijët e vegjël mund të mos jenë plotësisht të pajisur për të vetërregulluar aktivitetin e tyre gjatë leximit digjital të kohës së lirë”.

Po ashtu autorët kanë thënë se fëmijët e vegjël që angazhohen në lexim të shpeshtë digjital mund të mësojnë më pak fjalor akademik “në një periudhë kritike kur ata po kalojnë nga të mësuarit për të lexuar për të mësuar”.

Studiuesit nuk janë kundër leximit digjital, sipas Lidia Altamura, një studente doktorature që është bashkëautore e punimit.

“Vetëm se, bazuar në atë që kemi gjetur, zakonet e leximit digjital nuk shpërblehen aq shumë sa leximi në shtyp. Kjo është arsyeja pse, kur rekomandojnë aktivitetet e leximit, shkollat dhe drejtuesit e shkollave duhet të theksojnë leximin e shtypur më shumë se leximin digjital, veçanërisht për lexuesit më të rinj”.

Salmerón ka shtuar se një gjetje befasuese ishte se lidhja relativisht e vogël midis leximit digjital për kohën e lirë dhe të kuptuarit qëndron pavarësisht nga lloji i leximit në të cilin angazhohen njerëzit, si në mediat sociale ashtu edhe në faqet si Wikipedia.

“Ne prisnim që kjo e fundit të lidhej shumë më pozitivisht me të kuptuarit e tekstit, por të dhënat tona thonë se nuk është kështu”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.