Gjaku i marrë nga vrapuesit mund të jetë një trajtim themelor për sëmundjen e Alzheimerit

Transfuzioni i gjakut nga njerëzit që kryejnë aktivitete fizike, sidomos ata që vrapojnë çdo ditë, mund të jetë një trajtim novator për ngadalësimin e sëmundjes së Alzheimerit.

Hulumtimet e mëparshme kanë zbuluar se ata që ushtrojnë rregullisht kanë më pak gjasa të zhvillojnë këtë gjendje.

Tani mjekët po japin transfuzione mujore për rreth 60 persona me shenja të hershme të Alzheimerit në një provë klinike njëvjeçare të udhëhequr nga Universiteti Norvegjez i Shkencës dhe Teknologjisë, raporton e përditëshmja “Daily Mail”.

Sëmundja e Alzheimerit është shkaku më i zakonshëm i demencës – rreth 850 mijë njerëz në Mbretërinë e Bashkuar kanë një formë të demencës, dhe me një popullsi të plakur ky numër parashikohet të rritet në 1.5 milionë brenda dy dekadave të ardhshme.

Shkaku i saktë i Alzheimerit nuk është kuptuar ende plotësisht, megjithëse një sërë faktorësh mendohet se rrisin rrezikun, duke përfshirë një histori familjare dhe sëmundje kardiovaskulare, si dhe faktorë të stilit të jetesës si obeziteti.

Ndërkohë, një sërë studimesh kanë treguar se ushtrimet e rregullta dhe fitnesi kardiak dhe respirator mund të ulin rrezikun dhe përparimin e sëmundjes.

Për shembull, një studim në vitin 2019 nga Spitali “St Olav” në Norvegji – i cili është gjithashtu pjesë e provës së re – bazuar në të dhënat nga 30 mijë njerëz, zbuloi se ata që rritën kapacitetin e mushkërive përmes stërvitjes, kishin një rrezik të reduktuar 40 deri në 50 përqind, për të pasur Alzheimer.

“Ruajtja ose përmirësimi i aftësisë kardiorespiratore me kalimin e kohës mund të jetë një objektiv për të zvogëluar rrezikun e incidencës dhe vdekshmërisë nga demenca, për të vonuar fillimin dhe për të rritur jetëgjatësinë pas diagnozës”, shkruajnë studiuesit në revistën “The Lancet Public Health”.

Një teori është se stërvitja shkakton ndryshime komplekse kimike në gjak që ndikojnë në tru dhe kundërveprojnë ndryshimet e lidhura me moshën dhe sëmundjet që lidhen me Alzheimer.

Këto ndryshime kimike u identifikuan në një studim të Universitetit Stanford në Shtetet e Bashkuara vitin e kaluar.

Studiuesit matën nivelet e gjakut të 17 mijë e 662 molekulave para dhe pas dhjetë minutash stërvitje dhe zbuluan se ndryshime specifike ndodhën në më shumë se gjysmën e rasteve.

Disa përbërës u rritën, ndërsa të tjerët ranë. Molekulat u përfshinë në shumë fusha të ndryshme, nga sistemi imunitar dhe oreksi, te riparimi i indeve dhe inflamacioni.

Mjekët i përshkruan ndryshimet molekulare pas ushtrimeve si një ‘simfoni’ që mund të jetë tejet e dobishme, raportoi revista “Cell”.

Ideja pas trajtimit të ri është që të njëjtat ndryshime mund të krijohen në trurin e njerëzve me demencë në fazat e hershme nëpërmjet transfuzionit të gjakut e të rinjve që kanë ushtruar, sipas përshtatjes.

Në provë, pacientëve të moshës 50 deri në 75 vjeç me dëmtim të lehtë njohës ose Alzheimer të hershëm do t’u jepen çdo muaj 200 ml transfuzion gjaku për 12 muaj.

Gjaku do të merret nga 30 vullnetarë të moshës 18 deri në 40 vjeç, të cilët do të vrapojnë në një rutine deri në rraskapitje, përpara se të japin një mostër gjaku.

Gjaku do të përpunohet për të shmangur kontaminimin

Pacientët do të monitorohen për pesë vjet dhe do të maten vëllimi i trurit të tyre, qarkullimi i gjakut dhe shënuesit e sëmundjes. Rezultatet do të krahasohen me një grup placebo, të cilit i është dhënë transfuzion i kripës.

Duke komentuar gjykimin, James Rowe, një profesor i neurologjisë konjitive në Universitetin e Kembrixhit, tha se: “është një ide shumë interesante. Mund të ngrejë vetullat, por ka shkencë serioze këtu dhe ne e dimë se ushtrimi ul rrezikun”.

“Ne i presim rezultatet me interes, dhe ndërkohë, ata prej nesh që munden, duhet të bëjnë më shumë ushtrime, sepse e dimë se është një mënyrë për të reduktuar rrezikun”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.